Đi đường gặp dông sét, bạn thường làm gì?

Năm 2015 sẽ có khoảng 17-18 đợt nắng nóng, kết thúc các đợt nắng nóng thường có những cơn mưa dông kèm sét. Dông sét xuất hiện rất nhanh, nếu không có kiến thức phòng tránh rất có thể sẽ nguy hiểm tới tính mạng.

Khi nào dễ xảy ra dông sét?

Việt Nam có nhiều tâm dông sét như Hà Tĩnh, Quảng Nam, Hải Dương, Nghệ An, Quảng Ninh, đồng bằng sông Cửu Long… Dông sét thường xảy ra từ tháng 4 - 10 hàng năm. Đa phần sét xuất hiện vào buổi chiều từ 14 – 20 giờ.

Nguy hiểm nhất là trong cơn dông hay có sét, bị sét đánh trực tiếp sẽ gây chết người, làm bị thương người đứng gần, hoặc tiếp xúc với vật bị sét đánh.

Ảnh minh họa từ Internet.

Dấu hiệu

Theo ông Lê Chinh (Viện Nghiên cứu Khí tượng thủy văn TƯ), sét nguy hiểm với tất cả mọi người ngoài đường (người làm đồng, đi bộ, đi xe máy…), nhưng đa số người dân chưa thể nhận biết để phòng tránh dông sét, trong khi dông sét xuất hiện rất nhanh, từ lúc hình thành đến kết thúc chỉ khoảng 15 phút, di chuyển 40km/h, hoặc nhanh hơn và ở quy mô nhỏ.

Khi đi đường thấy mây đen kéo tới làm trời tối sầm, kèm theo không khí lạnh và gió mạnh cần nghĩ ngay là sắp có dông.

Quan sát nếu thấy có tia chớp lóe lên trên bầu trời, kèm theo tiếng sấm thì trong cơn dông rất dễ có hiện tượng sét đánh. Từ lúc có chớp đến lúc nghe thấy sấm có thời gian càng ngắn thì sét đến càng gần, nguy hiểm càng tăng, người đi đường cần khẩn trương tìm chỗ tránh sét ngay.

Không dùng điện thoại cố định

Theo TS Nguyễn Xuân Anh (Viện Vật lý địa cầu), có nghiên cứu cho thấy sóng điện thoại di động không đủ mạnh để "hút" sét về. Nhưng với điện thoại cố định thì có khả năng bị ảnh hưởng của sét, do khi sét đánh điện lan truyền qua dây dẫn.

Lời khuyên của các nhà  khoa học trong mưa dông không nên sử dụng điện thoại cố định, vì khi dông tố ập tới dây điện thoại dễ bị dẫn điện do sét đánh.

Phòng dông sét khi đi đường

Phòng Vật lý khí quyển (Viện Vật lý Địa cầu) đã có một số quy tắc an toàn phòng chống dông sét - được coi như kỹ năng sống còn khi gặp dông sét trên đường như sau:

- Khi có hiện tượng xảy ra dông sét nên về nhà ngay.

- Nơi tránh sét an toàn là toà nhà, công sở có lắp đặt hệ thống chống sét. Nhưng cần đứng xa cửa sổ, cửa ra vào, các đồ dùng điện. Tránh các chỗ ẩm ướt như buồng tắm, bể nước, vòi nước.

- Tuyệt đối không trú mưa dưới gốc cây. Tránh các khu vực cao hơn xung quanh. Tránh xa các vật dụng kim loại.

- Có hiện tượng dông sét cần rút dây nối dây anten tivi ngoài trời, rút phích cắm các thiết bị điện, dây điện thoại, dây điện nối với điện lưới có thể bị ảnh hưởng khi sét đánh lan truyền nên cần tránh xa khoảng 1m.

- Không đứng thành nhóm người gần nhau.

- Nếu cảm thấy tóc bị dựng lên là có thể sắp bị sét đánh. Lập tức ngồi thụp xuống càng thấp càng tốt, tay bịt tai. Không nằm xuống đất mà nhón chân, hạn chế tiếp xúc với mặt đất ít nhất để giảm điện tích truyền xuống đất qua cơ thể.

Tốt nhất là không nên ra ngoài khi trời có mưa kèm theo sấm sét. Nếu thời tiết nguy hiểm không nên cố đi về nhà, mà cần tìm chỗ trú mưa an toàn gần nhất.

Sau khi không nghe thấy tiếng sét 30 phút thì có thể trở lại làm việc bình thường.

Ngoài ra người dân cần thường xuyên theo dõi bản tin dự báo thời tiết để biết mà phòng tránh. Thời điểm thông báo có thể xảy ra cơn dông tốt nhất nên về nhà sớm.

Nếu thấy cơn dông thì không nên thả diều khi trời sắp mưa bởi bãi thả trống vắng thì con người cao nhất càng dễ bị sét đánh. Tránh đứng tại những nơi rộng rãi, quang đãng như cánh đồng, sân golf, nhà kho, bãi đỗ xe, các công trình không có thiết bị chống sét, ở sân thượng, tháp… vì ở chỗ cao con người dễ thành mục tiêu bị sét đánh. Nếu buộc phải ở đó, cần tránh tiếp xúc đồ kim loại (xe đạp, xe máy, hàng rào sắt, cuốc, liềm…) vì chúng dẫn điện rất tốt.

Khi có cơn dông cần tránh bơi lội, tránh xa sông, suối, bể nước… vì nước cũng dẫn điện rất tốt.

Nên tránh xa các đường dây điện, hãy ngắt nguồn điện và rút dây cắm, dây sạc của các thiết bị điện.

Sinh tồn

Khi đi đường gặp dông sét cần tìm ngay chỗ tránh mưa an toàn, khô ráo. Tốt nhất là tòa nhà lớn (có hệ thống dây điện, ống nước… trực tiếp hấp thụ điện tích của sét).

- Khi nguy cấp (cảm thấy mái tóc dựng đứng là rất dễ bị sét đánh. Nếu không thể chạy ngay khỏi nơi đang đứng, hãy nhảy xuống rãnh, mương… gần đó. Hoặc ngồi xổm, thu mình nhỏ hết mức, gục đầu vào đầu gối, bịt chặt tai (để giảm tác hại thính lực)…

- Nên trú trong ôtô, xe buýt… bởi trong ô tô sẽ an toàn tuyệt đối. Dòng điện sét chỉ truyền quanh xe xuống đất, chứ không thể xâm nhập vào trong xe. Nhưng tuyệt đối không thò tay, rướn người ra ngoài, hoặc chạm vào vỏ kim loại bao bọc vì chúng dễ dẫn điện. Khi cho xe chạy trên đường vắng, không được bật anten xe.

Ngược lại đối với ô tô, tàu thuỷ để hở, hay không có vỏ bọc kim loại thì dông sét lại nguy hiểm.

Cơ quan khẩn cấp liên bang Mỹ (FEMA) còn khuyến cáo người dân nên thực hiện nguyên tắc 30/30: Sau khi nhìn thấy tia sét, mọi người phải đi vào nhà ngay lập tức trong thời gian không quá 30 giây; không đi ra ngoài trước 30 phút kể từ thời điểm tiếng sét kết thúc.

Theo Gia Đình