Điểm mới của Bộ luật Lao động

Bộ luật Lao động năm 2019 có hiệu lực từ ngày 1/1/2021 sẽ có một số điểm mới so với Bộ luật Lao động 2012, cụ thể:

1. Mở rộng phạm vi và đối tượng điều chỉnh: Mở rộng thêm đối tượng là người làm việc không có quan hệ lao động cùng một số tiêu chuẩn riêng. 

2. Tăng tuổi nghỉ hưu lên 62 tuổi với nam vào năm 2028, 60 tuổi với nữvào năm 2035. Kể từ năm 2021, tuổi nghỉ hưu của NLĐ trong điều kiện lao động bình thường là đủ 60 tuổi 3 tháng đối với nam; đủ 55 tuổi 4 tháng đối với nữ. Sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 3 tháng với lao động nam; 4 tháng với lao động nữ.

3. Quốc khánh được nghỉ 2 ngày: Bổ sung thêm 1 ngày nghỉ trong năm vào ngày liền kề với ngày Quốc khánh, có thể là 1/9 hoặc 3/9 Dương lịch tùy theo từng năm. 

4. Không còn hợp đồng lao động theo mùa vụ: Chỉ còn 2 loại hợp đồng là: Hợp đồng lao động không xác định thời hạn và hợp đồng lao động xác định thời hạn.

5. Ghi nhận hình thức hợp đồng lao động điện tử: Điều 14 Bộ luật Lao động mới đã ghi nhận thêm hình thức giao kết hợp đồng lao động thông qua phương tiện điện tử có giá trị như hợp đồng lao động bằng văn bản. Với những trường hợp hai bên thỏa thuận bằng tên gọi khác nhưng có nội dung thể hiện việc làm có trả công, tiền lương và sự quản lý, điều hành, giám sát của một bên thì vẫn được coi là hợp đồng lao động.

6. Được ký hợp đồng xác định thời hạn nhiều lần với người cao tuổi thay vì kéo dài thời hạn hợp đồng lao động hoặc giao kết hợp đồng lao động mới như trước đây. 

7. Tăng thời giờ làm thêm theo tháng lên 40 giờ: Số giờ làm thêm trong tháng tăng lên 40 giờ thay vì 30 giờ và cụ thể hơn các trường hợp được làm thêm tới 300 giờ/năm như sản xuất, gia công xuất khẩu sản phẩm là hàng dệt, may, da, giày, linh kiện điện, điện tử, chế biến nông, lâm, thủy sản; cung cấp điện, viễn thông, lọc dầu; cấp, thoát nước…

8. Thêm trường hợp nghỉ việc riêng hưởng nguyên lương: Ngoài các trường hợp nghỉ việc riêng hưởng nguyên lương như trước đây, Bộ luật Lao động mới đã bổ sung thêm trường hợp cha nuôi, mẹ nuôi chết, người lao động cũng được nghỉ 3 ngày hưởng nguyên lương.  

9. Người lao động được đơn phương chấm dứt hợp đồng không cần lý do mà chỉ cần báo trước 30 ngày với hợp đồng xác định thời hạn và 45 ngày với hợp đồng không xác định thời hạn. Thậm chí, trong một số trường hợp, người lao động còn được đơn phương chấm dứt hợp đồng mà không cần báo trước. 

10. Có thể ủy quyền cho người khác nhận lương.

11. Cấm ép người lao động dùng lương để mua hàng hóa, dịch vụ của công ty.

12. Bộ luật Lao động 2019 quy định về “Thưởng” thay vì “Tiền thưởng” như Bộ luật cũ. Theo đó khái niệm thưởng cho NLĐ cũng được mở rộng ra, có thể là tiền hoặc tài sản hoặc bằng các hình thức khác căn cứ vào kết quả sản xuất kinh doanh, mức độ hoàn thành công việc của NLĐ. 

13. Nhà nước không can thiệp trực tiếp vào tiền lương của doanh nghiệp: Điều 93 Bộ luật Lao động 2019 quy định, doanh nghiệp được chủ động trong việc xây dựng thang lương, bảng lương và định mức lao động trên cơ sở thương lượng, thoả thuận với người lao động.

14. Khi trả lương, doanh nghiệp phải gửi bảng kê chi tiết cho người lao động nhằm minh bạch tiền lương của người lao động. 

15. Thay đổi về tiền đền bù khi bị chậm trả lương từ năm 2021: Nếu trả lương chậm từ 15 ngày trở lên thì người sử dụng lao động phải đền bù cho NLĐ một khoản tiền ít nhất bằng số tiền lãi của số tiền trả chậm tính theo lãi suất huy động tiền gửi có kỳ hạn 1 tháng do ngân hàng nơi người sử dụng lao động mở tài khoản trả lương cho NLĐ công bố tại thời điểm trả lương. 

16. Không còn quy định lương tối thiểu ngành: Mức lương tối thiểu chỉ còn được xác lập theo vùng, ấn định theo tháng và giờ.

17. Bổ sung trường hợp về thời gian thử việc: Thử việc không quá 180 ngày đối với công việc của người quản lý doanh nghiệp theo quy định của Luật Doanh nghiệp, Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp.

18. Được sử dụng lao động nữ nuôi con dưới 1 tuổi làm ca đêm nếu được người này đồng ý (theo điểm b khoản 1 Điều 137 Bộ luật Lao động năm 2019.

19. Người lao động đang làm việc không còn được trả tiền nếu chưa nghỉ hết phép. 

20. Thuê trẻ dưới 15 tuổi làm việc phải có giấy khám sức khỏe. 

21. Sử dụng dưới 10 lao động cũng phải có Nội quy lao động: Trong trường hợp sử dụng từ 10 người lao động trở lên thì nội quy lao động phải bằng văn bản.

Ngoài ra còn một số quy định mới khác so với Bộ luật Lao động cũ.

Phòng Bạn đọc - Tư liệu