An toàn cho quản lý và lưu thông

Theo Điều 12 của Nghị định 91/2009/NĐ-CP của Chính phủ ngày 21-10-2009, đến ngày 1-7-2012, đơn vị kinh doanh vận tải hành khách bằng xe ô tô theo tuyến cố định, xe buýt, kinh doanh vận tải hành khách theo hợp đồng, kinh doanh vận chuyển khách du lịch, kinh doanh vận tải hàng hoá bằng container phải lắp đặt và duy trì tình trạng kỹ thuật tốt của thiết bị giám sát hành trình của xe.

Khẳng định Hiệu quả

Công ty TNHH Phúc Xuyên là một trong những đơn vị kinh doanh vận tải hành khách lớn trên địa bàn tỉnh. Ngay sau khi Chính phủ ban hành Nghị định 91 về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng ô tô, Công ty đã đi đầu trong việc lắp đặt hộp đen cho số xe của đơn vị. Ông Đoàn Thế Xuyên, Giám đốc Công ty cho biết: “Để đáp ứng yêu cầu kinh doanh ngày càng cao của doanh nghiệp, chúng tôi đã đầu tư thiết bị giám sát hành trình cho các xe nên khi Chính phủ có chủ trương là chúng tôi hưởng ứng ngay. Hiện Công ty có 200 xe các loại: xe khách, xe buýt và xe taxi; trong đó, xe taxi không nằm trong diện bắt buộc phải gắn hộp đen thì tất cả các xe đều đã được lắp đặt thiết bị giám sát hành trình với giá 7 triệu đồng/thiết bị. Ngoài ra, doanh nghiệp chúng tôi còn lắp đặt camera trên xe buýt, xe khách để theo dõi hành khách. Đây là một công cụ hỗ trợ rất hiệu quả cho việc quản lý, điều hành việc kinh doanh, vận tải hành khách. Nếu không có “hộp đen” thì doanh nghiệp sẽ không thể đứng vững và phát triển được như hiện nay”.

Lắp “hộp đen” là một trong những điều kiện bắt buộc khi kiểm định phương tiện vận tải hành khách. Ảnh: Kiểm định viên Công ty TNHH MTV Đăng kiểm xe cơ giới đường bộ Quảng Ninh tiến hành kiểm định phương tiện tại Trạm đăng kiểm Hà Tu (TP Hạ Long).

Không chỉ riêng Công ty TNHH Phúc Xuyên nhận thức rõ được hiệu quả của việc gắn “hộp đen” trong quản lý mà rất nhiều doanh nghiệp kinh doanh vận tải hành khách khác trên địa bàn tỉnh cũng chủ động lắp đặt loại thiết bị này. Theo số liệu thống kê của Sở GT-VT, trước thời điểm quy định tại Nghị định 91 là ngày 1-7-2012, toàn tỉnh đã có 841/884 phương tiện được lắp đặt “hộp đen”.

Bên cạnh những doanh nghiệp có số đầu xe lớn như: HTX dịch vụ hỗ trợ vận tải ô tô Ka Long với 98 đầu xe; Công ty liên doanh vận chuyển khách Quảng Ninh với 55 xe hay như HTX dịch vụ vận tải Hồng Vân với 75 xe thì cũng có những doanh nghiệp nhỏ, số lượng xe không lớn tham gia lắp đặt các loại thiết bị này như: Xí nghiệp vận tải ô tô Việt Thái có 7 đầu xe; Công ty TNHH MTV khách sạn du lịch Công đoàn có 1 đầu xe hay như Công ty Cổ phần xe buýt Quảng Ninh và Công ty Cổ phần Xe buýt Vân Đồn. Mặc dù việc kinh doanh hiện nay còn rất nhiều khó khăn nhưng  các doanh nghiệp cũng đã cố gắng chi hàng chục triệu đồng để lắp đặt “hộp đen” cho xe.

Theo đại diện các doanh nghiệp, việc lắp đặt “hộp đen” rất có lợi. Bởi, từ màn hình máy vi tính ở phòng điều độ, nhân viên điều hành theo dõi được tốc độ, toạ độ của xe, số lượng hành khách trên xe theo từng thời điểm để từ đó có những điều chỉnh cho phù hợp, nhằm hạn chế tai nạn xảy ra. Đặc biệt là, khi lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, các doanh nghiệp vận tải giám sát chặt chẽ lượng hành khách đi trên xe để kiểm soát doanh thu từng chuyến xe...

Vẫn còn mảng tối

Việc các doanh nghiệp ở Quảng Ninh tích cực tham gia lắp đặt “hộp đen” ngoài việc thiết bị này mang lại lợi ích cho doanh nghiệp trong quản lý hoạt động kinh doanh và lưu thông của phương tiện còn một lý do nữa tác động không nhỏ. Đó là việc lắp hộp đen còn là quy định ràng buộc để các phương tiện được đăng kiểm. Ông Lương Hải Sơn, Phó Tổng giám đốc Công ty TNHH MTV đăng kiểm xe cơ giới đường bộ Quảng Ninh cho biết: “Ngay từ 1-1-2011, Công ty đã thực hiện kiểm định phương tiện gắn với việc các phương tiện phải có hộp đen. Những xe nào trong diện gắn “hộp đen” mà chưa thực hiện, chúng tôi kiên quyết không cho kiểm định”. Theo đó, từ ngày 1-7-2012 đến nay, đơn vị đã tiến hành kiểm định 1.082 phương tiện; trong đó, 819 phương tiện xe khách và 263 xe đầu kéo.

Tuy nhiên, cũng theo ông Sơn, đơn vị không có chức năng kiểm tra chất lượng “hộp đen”. Khi tiến hành kiểm định, đơn vị chỉ có thể kiểm tra xem trên xe có “hộp đen” hay không; có kết nối internet hay không; độ bám của các nút nối, độ an toàn thiết bị… Còn theo một kiểm định viên của Công ty, việc kiểm tra xem các xe có mượn “hộp đen” của xe khác để đi đăng kiểm hay không vẫn nằm ngoài tầm với của đơn vị vì theo quy định của Cục Đăng kiểm, đơn vị không có quyền yêu cầu các chủ phương tiện phải cung cấp pass (mật mã) của “hộp đen” trên phương tiện đó.

Từ cái khó của đơn vị đăng kiểm có thể thấy, việc kiểm tra, giám sát các đơn vị lắp hộp đen cho các phương tiện vận tải hành khách theo Nghị định 91 của Chính phủ trên địa bàn tỉnh vẫn còn những khó khăn nhất định. Thực tế này đã nảy sinh ra việc không ít những đơn vị kinh doanh vận tải hành khách, nhất là chủ xe là xã viên của các hợp tác xã vận tải, các hộ kinh doanh nhỏ lẻ lẩn trốn quy định này. Theo một chuyên viên Sở GT-VT, thiết bị giám sát hành trình của xe phải đảm bảo tối thiểu các yêu cầu lưu giữ thông tin: Hành trình, tốc độ vận hành, số lần và thời gian dừng đỗ, đóng hoặc mở cửa xe. Không những vậy, thiết bị này còn được sử dụng làm tài liệu trong quản lý hoạt động của đơn vị vận tải và cung cấp cho cơ quan quản lý Nhà nước có thẩm quyền khi có yêu cầu. Hiện nay, theo quy định, 6 tháng/lần chủ phương tiện phải đưa xe đến kiểm định nếu “hộp đen” hoạt động tốt thì mới cấp giấy phép kinh doanh vận tải, phù hiệu xe. Sở GT-VT cũng kiểm tra phương tiện đó có gắn hộp đen hay không, có thông tin lưu trữ trong vòng 1 tháng hay không thì mới ra văn bản chấp thuận tuyến.

Cũng theo chuyên viên này, việc quản lý các chủ phương tiện gắn “hộp đen” theo quy định của đơn vị cũng có những khó khăn, nhất là với các HTX kinh doanh vận tải hành khách số lượng xe thường không ổn định. Bên cạnh đó, ở Quảng Ninh còn có đặc thù là lượng xe khách của nghiệp đoàn xe khách Quảng Ninh với khoảng 60 đầu xe (trước kia gọi là xe khách chất lượng cao) hiện nay đang hoạt động theo kiểu kinh doanh gia đình, không đăng ký chấp thuận tuyến vẫn đang lưu thông.

Cẩm Nang