Ghi nhận ở Tiên Yên

Là địa phương có 17 dân tộc thiểu số sinh sống chiếm gần 52% tổng dân số, những năm qua, phong trào xây dựng đời sống văn hóa cơ sở vùng đồng bào dân tộc thiểu số được huyện Tiên Yên quan tâm triển khai hiệu quả. Qua đó, không ngừng nâng cao nhận thức của nhân dân trong việc gìn giữ, phát huy những giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc, góp phần tạo nên những đổi thay tích cực về diện mạo nông thôn mới và xây dựng nếp sống văn minh.

Trong lĩnh vực văn hóa, một trong những nhiệm vụ thời gian qua huyện Tiên Yên ưu tiên, dành nhiều quan tâm, nguồn lực thực hiện chính là công tác bảo tồn, khôi phục và phát huy những giá trị văn hóa, lễ hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn huyện. Qua đó, nhằm tạo môi trường sinh hoạt văn hóa lành mạnh, ý nghĩa, góp phần nâng cao đời sống tinh thần cho nhân dân khơi dậy ý thức đoàn kết cộng đồng.

Vài năm trở lại đây, những hoạt động văn hóa sôi nổi, hấp dẫn tại Ngày hội Văn hóa - Thể thao dân tộc Tày huyện Tiên Yên; Lễ hội Văn hoá - thể thao dân tộc Sán Chỉ, mùa vàng miền Soóng Cọ, chợ phiên vùng cao Hà Lâu... được tổ chức đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống văn hóa tinh thần của người dân nơi đây và trở nên quen thuộc với đông đảo du khách ở cả trong và ngoài huyện.

Ông Hoàng Văn Nguyên, thôn Đồng Đình, xã Phong Dụ, chia sẻ: Năm 2018, Khu Văn hoá - thể thao dân tộc Tày được huyện xây dựng trên địa bàn thôn đã tạo được hệ thống cơ sở vật chất hiện đại, khang trang phục vụ cho sinh hoạt, giao lưu văn hoá - thể thao cho nhân dân các dịp lễ, tết. Nhờ đó, bà con trong thôn càng ý thức được trách nhiệm lưu giữ những nét văn hóa truyền thống đặc trưng như tiếng nói, trang phục, dân ca... Mỗi dịp lễ hội, cùng với các nghi lễ tâm linh, xã, thôn đều tổ chức các hoạt động trải nghiệm ẩm thực, nếp sinh hoạt, để giới thiệu, phục vụ du khách song cũng là giáo dục con cháu trách nhiệm gìn giữ nét đẹp văn hóa dân tộc mình.

Cũng giống như đồng bào dân tộc Tày ở Phong Dụ, dân tộc Sán Chỉ ở Đại Dực, dân tộc Dao ở Hà Lâu... những năm gần đây luôn tích cực góp sức đưa phong trào xây dựng đời sống văn hóa đi vào chiều sâu thông qua việc đẩy mạnh các hoạt động giao lưu, gìn giữ bản sắc văn hóa. Toàn huyện hiện có 24 CLB văn nghệ hoạt động thường xuyên, trong đó có 8 CLB mang bản sắc văn hóa đồng bào dân tộc thiểu số như CLB dạy hát Soọng cô dân tộc Sán Dìu (Hải Lạng), CLB dạy hát Soóng cọ (Đại Dực), CLB truyền dạy nghề thêu dân tộc Dao (Hà Lâu, Yên Than)...

Cùng với đó, việc đầu tư xây dựng đồng bộ hệ thống thiết chế văn hoá - thể thao cấp thôn, khu, xã trên địa bàn huyện đã phát huy được hiệu quả đầu tư, trở thành nơi tổ chức các sự kiện chính trị, hoạt động văn hoá - thể thao, học tập cộng đồng. Đến nay, toàn huyện có 119/119 thôn, khu phố có nhà văn hóa (đạt 100%), trong đó, 85 nhà văn hóa cơ bản đạt chuẩn; có 6 nhà văn hoá - thể thao cấp xã và hiện đã quy hoạch, xây dựng 4 sân thể thao cấp xã (Đông Hải, Đông Ngũ, Phong Dụ, Hải Lạng). Từ đây, góp phần quan trọng phát triển phong trào văn hoá - thể thao, tạo điều kiện để người dân tham gia hoạt động, sáng tạo, bảo tồn và truyền dạy các loại hình văn nghệ, môn thể thao, trò chơi dân gian truyền thống.

Xác định xây dựng gia đình văn hóa, thôn, khu phố văn hóa là nội dung cốt lõi, là nhân tố quyết định chất lượng phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, các địa phương của huyện đã thực hiện tốt công tác tuyên truyền, xây dựng. Qua đó, đưa phong trào ngày càng phát triển sôi nổi, rộng khắp, góp phần củng cố khối đoàn kết toàn dân, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, nâng cao đời sống cho người dân, đẩy lùi và xóa bỏ các tệ nạn xã hội. Năm 2021, toàn huyện có 95,5% số hộ đạt danh hiệu "Gia đình văn hóa", 97,5% thôn, khu phố đạt danh hiệu "Thôn, khu phố văn hóa".

Đồng chí Tạ Vĩnh Thắng, Trưởng phòng Văn hóa và Thông tin huyện Tiên Yên, cho biết: Cùng với việc tham gia khôi phục, duy trì tổ chức các lễ hội truyền thống của đồng bào các dân tộc thiểu số, chúng tôi đã tham mưu cho huyện phê duyệt 3 đề án, gồm: Xây dựng làng văn hóa dân tộc Tày thôn Đồng Đình (xã Phong Dụ), xây dựng Chợ phiên văn hóa vùng cao xã Hà Lâu và Bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc Sán Dìu huyện Tiên Yên. Việc xây dựng, triển khai các đề án này sẽ tiếp tục tạo cơ sở quan trọng để huy động sự vào cuộc của các cấp, ngành, địa phương và nhân dân, nhằm thiết thực nâng cao chất lượng xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở cũng như gìn giữ, phát huy bản sắc vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở Tiên Yên nói riêng và Quảng Ninh nói chung.