TKV: Hiện thực hóa chiến lược phát triển xanh

"Gắn sản xuất với bảo vệ môi trường, xanh hóa những mảng nâu" là mục tiêu chiến lược của Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) theo đuổi trong quá trình phát triển. Trong 5 năm gần đây, hàng nghìn héc ta bãi thải của TKV được xanh hóa; hệ thống nước thải, bụi và tiếng ồn ngày càng được xử lý đồng bộ, giảm thiểu mức thấp nhất. Đặc biệt, nhiều khai trường, nhà máy xây dựng theo mô hình “mỏ xanh - mỏ sạch - mỏ hiện đại”... Đây là những giải pháp quyết liệt của TKV trong công tác bảo vệ môi trường, góp phần quan trọng vào chuyển đổi mô hình tăng trưởng từ “nâu” sang “xanh”.

Hiện TKV có 45 đơn vị trực hoạt động sản xuất trên địa bàn tỉnh với gần 80.000 lao động. Riêng khối sản xuất than có 17 công ty khai thác than (4 đơn vị lộ thiên và 13 đơn vị hầm lò). Sản lượng than khai thác của các đơn vị đạt khoảng 39 đến 40 triệu tấn, chiếm trên 95% tổng sản lượng khai thác than toàn TKV. Hoạt động khai thác than của TKV đóng góp lớn vào mục tiêu tăng trưởng, thu ngân sách và giải quyết việc làm cho hàng nghìn lao động địa phương.

Tuy nhiên trong quá trình khai thác than không thể tránh khỏi những tác động xấu đến môi trường xung quanh, nhất là các mỏ lộ thiên. Trong khi đó, hoạt động sản xuất than của TKV trải dài từ vùng Cẩm Phả, Hạ Long, Uông Bí và Đông Triều. Để giảm thiểu tối đa hoạt động sản xuất than đến môi trường, TKV luôn quan tâm thực hiện công tác môi trường, gắn sản xuất với bảo vệ môi trường, phát triển bền vững.

Công ty CP Than Hà Tu (TKV) là đơn vị sản xuất than lộ thiên duy nhất ở địa bàn TP Hạ Long. Mỏ than Hà Tu được TKV xác định là một trong 5 khu vực cần có phương án bảo vệ môi trường tổng thể. Để đảm bảo an toàn môi trường bền vững, Công ty đầu tư nhiều dự án bảo vệ môi trường; có giải pháp khắc phục môi trường phát sinh trong quá trình sản xuất. Năm 2021, Công ty CP Than Hà Tu đã xây dựng phương án bảo vệ môi trường tổng thể và được TKV phê duyệt, thời gian thực hiện từ năm 2021 đến năm 2030, tổng giá trị trên 171,5 tỷ đồng. Riêng năm 2021, Công ty tập trung thực hiện một số dự án trọng điểm để phục vụ công tác bảo vệ môi trường với tổng giá trị trên 36 tỷ đồng.

Đến nay, Công ty đã đầu tư đưa vào sử dụng 6 hệ thống phun sương dập bụi dạng quạt cao áp, trong đó có 2 hệ thống di động và 4 hệ thống cố định; đầu tư và đưa vào sử dụng 1 xe tưới nước chuyên dụng công suất lớn CAT 773E phục vụ công tác tưới đường dập bụi trong khai trường sản xuất. Ngoài ra, đơn vị đã hoàn thành công tác trồng cây phục hồi môi trường ở khu vực bãi thải Chính Bắc, với tổng diện tích gần 18ha và bãi thải Nam Lộ Phong, diện tích 50ha. Từ đầu năm 2022 đến nay, Công ty xây dựng 1 trạm rửa xe tự động; 2 trạm xử lý nước thải sinh hoạt công suất 20-25m³/ngày đêm. Đồng thời, lắp đặt 1km hệ thống phun sương dập bụi, 2 trạm quan trắc nước mặt, nước ngầm; 1 hệ thống phun sương dập bụi di động và phục hồi môi trường khu vực đã kết thúc khai thác năm 2022.

Bên cạnh đó, trong quá trình sản xuất, Công ty nghiêm túc việc giám sát môi trường định kỳ theo đúng nội dung báo cáo đánh giá tác động môi trường đã được Bộ TN&MT phê duyệt. Theo đó, Công ty giám sát môi trường không khí 6 vị trí với tần suất giám sát 3 tháng/lần; giám sát môi trường nước 4 vị trí với tần suất giám sát 3 tháng/lần. Đồng thời, giám sát liên tục, tự động 2 vị trí và giám sát thường xuyên liên tục thông qua trạm quan trắc tự động được lắp đặt tại trạm xử lý nước thải Hà Tu giai đoạn 1 và trạm xử lý nước thải Hà Tu giai đoạn II để truyền số liệu qua Sở TN&MT để theo dõi, giám sát. Với những giải pháp được triển khai đồng bộ, Công ty CP Than Hà Tu được TKV đánh giá là một trong những đơn vị đầu tư hiệu quả các dự án bảo vệ môi trường trong quá trình sản xuất.

Trong năm 2022, TKV tập trung bảo vệ môi trường tại 5 khu vực trọng điểm: Bãi thải Bàng Nâu (Công ty CP Than Cao Sơn), mỏ than Hà Tu (Công ty CP Than Hà Tu), cảng Làng Khánh (Công ty Tuyển than Hòn Gai), nhà máy tuyển than và cảng Cửa Ông (Công ty Tuyển than Cửa Ông), cảng Km6 (Công ty Kho vận và Cảng Cẩm Phả). Hiện, các đơn vị tích cực triển khai các phương án, đề án bảo vệ môi trường theo kế hoạch. Trong đó, bãi thải Bàng Nâu hiện nay đang được Công ty CP Than Cao Sơn triển khai khá tốt việc kiểm soát môi trường, thi công và trồng cây cải tạo phục hồi môi trường theo phương án các tầng thải vành đai +50, +80 và tiến độ đầu tư lắp đặt hệ thống cung cấp nước, các máy phun sương dập bụi cao áp tại các tầng thải theo phương án.

Năm 2022, TKV bố trí hơn 260 tỷ đồng đầu tư hơn 50 công trình trọng điểm liên quan đến bảo vệ môi trường. Đến nay, các công trình chủ yếu xây đập, kè phòng chống mưa bão, hoàn nguyên bãi thải, cây xanh... đã hoàn thành đưa vào sử dụng phát huy hiệu quả sau đầu tư. TKV đang nhân rộng mô hình đưa công viên vào nhà máy theo tiêu chí “mỏ xanh - mỏ sạch - mỏ hiện đại”. Đặc biệt, TKV đang hướng tới tái sử dụng nước thải mỏ thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế tuần hoàn, nâng cao chuỗi giá trị khai thác khoáng sản của Tập đoàn. Dự kiến, giai đoạn 2022-2025, TKV triển khai thí điểm phương án tái sử dụng nước thải mỏ vùng Hòn Gai giai đoạn sau khi kết thúc khai thác moong Suối Lại 917 (Công ty Than Hòn Gai).