Tác phẩm dự thi Giải Búa liềm vàng Quảng Ninh năm 2024: Hiện thực hóa các nghị quyết về xanh hóa môi trường khai thác than

Để đáp ứng yêu cầu phát triển ngày càng cao của tỉnh Quảng Ninh, đảm bảo sự phát triển bền vững của ngành than và của tỉnh, các đơn vị trực thuộc Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam (TKV)  sẽ tiếp tục xanh hóa môi trường khai thác mỏ, đưa công viên vào trong mỏ, nhà máy, tăng cường bảo vệ môi trường theo phương châm ứng xử hài hòa với thiên nhiên.

Từ những nghị quyết của Đảng

Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng đã xác định tầm nhìn và định hướng phát triển giai đoạn 2021-2030 là “Chủ động thích ứng có hiệu quả với biến đổi khí hậu, phòng, chống và giảm nhẹ thiên tai, dịch bệnh; quản lý, khai thác, sử dụng hợp lý, tiết kiệm, hiệu quả và bền vững tài nguyên; lấy bảo vệ môi trường sống và sức khỏe nhân dân làm mục tiêu hàng đầu; kiên quyết loại bỏ những dự án gây ô nhiễm môi trường, bảo đảm chất lượng môi trường sống, bảo vệ đa dạng sinh học và hệ sinh thái; xây dựng nền kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, thân thiện với môi trường”.

Những năm qua, các cấp ủy Đảng, chính quyền trong tỉnh đã xác định công tác bảo vệ môi trường là vấn đề có ý nghĩa đặc biệt quan trọng tác động đến sự phát triển bền vững trên địa bàn. Bởi vậy, BCH Đảng bộ tỉnh đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo cụ thể hóa thành các mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp về công tác BVMT trong Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh qua các nhiệm kỳ, trong 7 quy hoạch chiến lược của tỉnh; đồng thời ban hành các nghị quyết chuyên đề, các chỉ thị, kết luận về lĩnh vực này để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, nhờ đó đã đạt được những kết quả quan trọng.

Đặc biệt, Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XV, nhiệm kỳ 2020 - 2025 đã chỉ rõ định hướng của tỉnh là đến năm 2030, xây dựng, phát triển Quảng Ninh giàu đẹp, văn minh, hiện đại; là một trong những trung tâm phát triển năng động, toàn diện, trung tâm du lịch quốc tế, trung tâm kinh tế biển, cửa ngõ của Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và cả nước, đô thị phát triển bền vững theo mô hình tăng trưởng xanh, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Vấn đề này còn được đề cập nhiều trong Nghị quyết 10-NQ/TU ngày 26/9/2022 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, phòng tránh và giảm nhẹ thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo đảm an ninh nguồn nước giai đoạn 2022-2030; Nghị quyết liên tịch số 33-NQLT/ĐUTKV-ĐUTQN về tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy đảng trong thực hiện công tác bảo vệ môi trường giai đoạn 2018-2020; Chương trình hành động số 138/CTr-TKV ngày 27/7/2018 để triển khai thực hiện Nghị quyết số 33-NQLT/ĐUTKV-ĐUTQN và triển khai thực hiện Nghị quyết số 12-NQ/TU ngày 12/3/2018 của Tỉnh ủy Quảng Ninh về bảo vệ môi trường tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2018-2022.

Đối với TKV, để đưa Nghị quyết của Đảng vào thực tế đời sống, Tập đoàn đã đặt ra mục tiêu phát triển sản xuất kinh doanh phải gắn liền với công tác bảo vệ môi trường, phát triển bền vững theo định hướng kinh tế xanh, thân thiện môi trường, đảm bảo môi trường làm việc đạt quy chuẩn quốc gia, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Hiện nay, TKV đã và đang triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp sản xuất xanh, sạch hơn, đáp ứng tiêu chí “Sáng - Xanh - Sạch”, sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên, thích ứng với biến đổi khí hậu, tiến dần tới mục tiêu “Xanh hóa môi trường khai thác mỏ” và “Đưa công viên vào trong mỏ, nhà máy”. Để hiện thực hóa các mục tiêu đề ra, từ năm 2018 đến nay, Đảng ủy, Ban lãnh đạo Tập đoàn đã ban hành rất nhiều nghị quyết, kế hoạch, các văn bản chỉ đạo về việc triển khai kế hoạch, nhiệm vụ công tác môi trường, tập trung chỉ đạo toàn diện mọi mặt công tác sản xuất kinh doanh và môi trường, phát triển bền vững, hài hoà với môi trường tự nhiên, xã hội; hài hoà với địa phương, đối tác, bạn hàng.

Ghi nhận từ Than Cao Sơn

Công ty CP than Cao Sơn-TKV được thành lập từ ngày 5/8/2020 trên cơ sở hợp nhất hai Công ty là Công ty CP than Cao Sơn - Vinacomin và Công ty CP than Tây Nam Đá Mài - Vinacomin. Trong những năm qua, Đảng ủy, Ban lãnh đạo điều hành Công ty đã rất chú trọng tới việc triển khai các Nghị quyết của Đảng, của Tỉnh ủy Quảng Ninh và Đảng ủy Than về công tác bảo vệ môi trường. Ngày 21/11/2022, Đảng ủy Công ty đã ban hành Kế hoạch số 98-KH/ĐU về việc thực hiện Nghị quyết số 10-NQ/TU của Tỉnh ủy Quảng Ninh. 

Đảng ủy Công ty đã ban hành nhiều văn bản triển khai tới tất cả các Chi bộ để hiện thực hóa mục tiêu xanh hóa môi trường khai thác than, “Đưa công viên vào trong mỏ, nhà máy”, kiên trì chiến lược chuyển “nâu” sang “xanh”, đảm bảo công tác bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu.

Đảng ủy Công ty và Ban lãnh đạo điều hành đã xác định, với mục tiêu tăng trưởng xanh, sự cần thiết để phát triển kinh tế tuần hoàn và chuyển biến mạnh mẽ theo chiến lược từ “nâu” sang “xanh”. Công ty định hướng về công tác bảo vệ môi trường đến năm 2045 phải giải quyết triệt để những vấn đề còn tồn tại chưa giải quyết được như: Xử lý được triệt để tất các các nguồn nước thải phát sinh (nước thải sinh hoạt, nước thải công nghiệp đạt quy chuẩn cho phép); thu gom, xử lý triệt để các loại chất thải phát sinh trong sản xuất; đồng thời, tái chế, tái sử dụng tối đa cho sản xuất và cung cấp cho các ngành kinh tế khác, từng bước hình thành ngành kinh tế tuần hoàn; trồng cây cải tạo phục hồi môi trường các khu vực bãi thải và khai trường sau khi kết thúc khai thác; khắc phục triệt để tình trạng phát sinh bụi trong sản xuất ảnh hưởng đến môi trường, dân cư.

Việc cải tạo cảnh quan môi trường các khu vực sản xuất đảm bảo xanh - sạch - đẹp góp phần bảo vệ môi trường chung; chủ động thích ứng biến đổi khí hậu, đảm bảo an toàn bãi thải, giảm thiểu đất đá trôi lấp, phòng ngừa nguy cơ ngập lụt; giảm phát thải khí nhà kính, tăng cường tận thu tài nguyên, hạn chế tác động biến đổi khí hậu, cải thiện cảnh quan mặt bằng sản xuất.

Xuất phát từ định hướng trên, Công ty đã xây dựng mục tiêu chung của công tác bảo vệ môi trường là giảm thiểu, tiến tới ngăn chặn những tác động xấu của việc khai thác, chế biến, vận chuyển, tiêu thụ than tới môi trường; đáp ứng các tiêu chuẩn môi trường, phát triển hài hòa, thân thiện với môi trường, cộng đồng, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Trong giai đoạn 2020-2023, Than Cao Sơn đã kiện toàn và hoàn thiện các hồ sơ quản lý môi trường, quy định về công tác BVMT phù hợp với các điều kiện thực tế về pháp lý về điều kiện sản xuất để ban hành và áp dụng trong nội bộ Công ty. Báo cáo đánh giá tác đồng môi trường của Dự án cải tạo mở rộng nâng công suất mỏ đã trình Bộ Tài nguyên và Môi trường thẩm định phê duyệt; hoàn thiện các thủ tục cấp phép về lĩnh vực tài nguyên nước; tiếp tục ký quỹ cải tạo phục hồi môi trường theo Đề án được duyệt và xây dựng Phương án phòng ngừa và ứng phó sự cố môi trường... Công ty cũng tập trung thực hiện các hạng mục công việc và các công trình bảo vệ môi trường theo kế hoạch sản xuất hàng năm và Phương án bảo vệ môi trường tổng thể khu vực bãi thải Bàng Nâu đã được Tập đoàn TKV thông qua.

Công tác bảo vệ môi trường thường xuyên theo kế hoạch sản xuất hàng năm luôn được Công ty quan tâm thực hiện bao gồm: Xử lý nước thải mỏ, nước thải sinh hoạt, thu gom xử lý các loại chất thải nguy hại, rác thải thông thường, củng cố và cải tạo các công trình phòng chống sự cố và bảo vệ môi trường, trồng cây phủ xanh, hoàn thiện các thủ tục pháp lý về môi trường. Tổng giá trị thực hiện trong giai đoạn 2020-2023 là 197,627 tỷ đồng. Các công trình bảo vệ môi trường của Than Cao Sơn được TKV giao trong giai đoạn 2020-2023 có tổng giá trị thực hiện là 59,178 tỷ đồng đã được Công ty thực hiện hoàn thành và đưa vào sử dụng.

Có thể kể tới các dự án như: Củng cố đê ngăn đất đá số 4 và đảm bảo thoát nước đoạn km 43+500 khu vực giáp ranh giữa bãi thải Bàng Nâu và tuyến đường Cao tốc Hạ Long - Vân Đồn, củng cố chống sạt lở mái ta luy Tuyến mương thoát nước số 1 chân bãi thải Bàng Nâu về suối Bàng Tẩy; hay Dự án trồng cây xanh phục hồi môi trường bãi thải Bàng Nâu 2020-2023.

Trong việc thực hiện nhiệm vụ xử lý bụi phát sinh trong quá trình sản xuất, Công ty đã đầu tư 8 máy phun sương dập bụi công suất lớn tại khu vực bãi thải Bàng Nâu (đạt 100% số lượng theo phương án). 

Đồng thời, Than Cao Sơn cũng đầu tư đổi mới công nghệ khai thác than theo hướng cơ giới hoá, đầu tư đồng bộ thiết bị công suất lớn đối với các thiết bị khai thác và vận chuyển (máy xúc dung tích gầu xúc 12m³, ô tô tải trọng trên 100 tấn, đầu tư tuyến băng tải đất đá ra bãi thải, lắp hệ thống khởi động mềm các thiết bị điện, máy phun sương dập bụi...) đã giảm giảm phát sinh khí thải, bụi mỏ, giảm mật độ xe ô tô vận chuyển dẫn đễn giảm phát sinh bụi do quá trình vận chuyển.

Nhiều năm qua, công tác bảo vệ môi trường đã được Đảng ủy và Ban lãnh đạo Công ty Than Cao Sơn quyết liệt triển khai tới các chi bộ trực thuộc, lãnh đạo chỉ đạo các công trường, phân xưởng triển khai thực hiện với ý thức, trách nhiệm rất cao. Cùng với việc trồng cây cải tạo phục hồi môi trường các khu vực bãi thải, khu vực dừng đổ thải, các tuyến đường mỏ, thì các công trường, phân xưởng đã chủ động xây dựng vườn hoa, cây xanh tại khuôn viên văn phòng đơn vị, các mặt bằng công nghiệp trên khai trường, tạo cảnh quan môi trường theo tiêu chí “sáng - xanh - sạch”.

Chủ trương “Đưa công viên vào trong mỏ, nhà máy” của TKV đã thực sự làm thay đổi diện mạo của các đơn vị, không chỉ cải thiện môi trường làm việc mà còn tạo nên sự thân thiện của con người với thiên nhiên, ngay cả trong môi trường làm việc nhiều yếu tố nguy hiểm, độc hại. Giờ đây, mỗi khi lên khai trường mỏ, ngoài những giờ làm việc, người lao động sẽ được nghỉ ngơi, chăm sóc vườn hoa, vườn cây ăn trái và cả những thú vui thư giãn bên bể tiểu cảnh với những chú cá bơi lội sinh động. Mỗi công trường, phân xưởng giờ đây đã thực sự trở thành một công viên thu nhỏ trên khai trường mỏ lộ thiên đầy nắng và gió.

Ông Phạm Quốc Việt, Bí thư Đảng ủy, Giám đốc Công ty Than Cao Sơn, cho biết: Trong điều kiện biến đổi khí hậu ngày càng diễn biến khó lường, yêu cầu phát triển bền vững của tỉnh Quảng Ninh và của Tập đoàn về chủ trương gắn sản xuất than với bảo vệ môi trường, xây dựng kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn ngày một cao. Vì vậy, định hướng của Đảng ủy Công ty và Ban lãnh đạo Công ty là tiếp tục tích cực triển khai các chủ trương, Nghị quyết chuyên đề của Tỉnh ủy Quảng Ninh, Đảng ủy Tập đoàn TKV, Đảng ủy Than Quảng Ninh về bảo vệ môi trường; thực hiện những quy định mới trong Luật Bảo vệ môi trường. Chúng tôi sẽ tập trung xử lý nước thải, đất đá thải, rác thải công nghiệp, trồng cây cải tạo hoàn nguyên môi trường; tiếp tục nghiên cứu hiện đại hóa công nghệ khai thác; kiên trì thực hiện mục tiêu, các giải pháp trong công tác bảo vệ môi trường từ quy hoạch, thay đổi công nghệ sản xuất, thân thiện với môi trường, xử lý các vấn đề chống bụi, tiếng ồn; trồng cây cải tạo các bãi thải mỏ, có phương án đối phó với biến đổi khí hậu phù hợp với tình hình sản xuất thực tế. Đặc biệt, Đảng ủy Công ty sẽ tập trung quán triệt, tuyên truyền, huy động sự vào cuộc, nỗ lực của tập thể cán bộ, đảng viên, người lao động để mang lại những hiệu quả rõ rệt hơn trong công tác bảo vệ môi trường, cải thiện điều kiện làm việc cho người lao động.