Hoành Bồ: Cần xây dựng mô hình hỗ trợ phát triển sản xuất vùng 135

Hiện huyện Hoành Bồ còn xã Kỳ Thượng và 4 thôn của 3 xã: Khe Cát (Tân Dân), Khe Càn (Đồng Sơn), Khe Lèn và Đồng Trà (Đồng Lâm) thuộc vùng đặc biệt khó khăn (Chương trình 135). Huyện đang tập trung hỗ trợ người dân phát triển sản xuất để đẩy nhanh lộ trình thực hiện Chương trình 135.

Đường vào thôn Khe Lèn, xã Đồng Lâm đã được bê tông hóa. Ảnh: Phương Thúy

Bằng nhiều giải pháp, thời gian qua huyện Hoành Bồ đã tập trung nguồn lực cải thiện hạ tầng và hỗ trợ phát triển sản xuất cho người dân. Tuy nhiên, bên cạnh các công trình điện, đường, trường, trạm ngày càng phát huy hiệu quả, lan tỏa lợi ích thì các mô hình hỗ trợ sản xuất lại dường như chưa được người dân chủ động tham gia.

Theo đánh giá của Huyện ủy Hoành Bồ, trong giai đoạn 2013 - 2015, mặc dù có khá nhiều dự án sản xuất được triển khai, tuy nhiên đến thời điểm này rất ít mô hình duy trì, hầu hết đều rơi vào tình trạng hết hỗ trợ là hết dự án. Những mô hình kinh tế hiện còn áp dụng chủ yếu do người dân chủ động triển khai.

Đặc biệt trong 2 năm gần đây, hầu hết mô hình hỗ trợ cây, con giống chưa thành công như mong đợi. Theo báo cáo của huyện, năm 2017 đối với các con giống lợn, gà, dê được hỗ trợ, tỷ lệ chết do ốm, giết thịt hoặc bán chiếm từ 10-30%; tỷ lệ con giống được hỗ trợ từ năm 2016 bị hao hụt cao (chiếm 50-60%) tổng số giống được hỗ trợ. Nguyên nhân xác định là do phương pháp hỗ trợ vẫn theo kiểu bình quân, không xét đến khả năng, điều kiện thực tế của từng hộ, bên cạnh đó, người dân còn tư tưởng trông chờ, ỷ lại, không chăm sóc tốt cây, con giống để phát triển sản xuất, vươn lên thoát nghèo.

Người dân xã Kỳ Thượng trồng ba kích dưới tán rừng.

Bước vào năm 2018, với mục tiêu đưa Khe Cát và Khe Càn thoát khỏi Chương trình 135; cải thiện cao nhất điều kiện kinh tế cho người dân xã Kỳ Thượng và 2 thôn (Khe Lèn, Đồng Trà) của Đồng Lâm, huyện Hoành Bồ xây dựng kế hoạch hỗ trợ giống vật nuôi, cây trồng cho 92 hộ nghèo và cận nghèo để phát triển sản xuất, phấn đấu đưa 68 hộ sẽ thoát nghèo hoặc cận nghèo trong năm nay. 

Rút kinh nghiệm từ những năm trước, năm nay Hoành Bồ yêu cầu các đơn vị chức năng rà soát, hỗ trợ đúng đối tượng, đúng nhu cầu. Trên cơ sở tiềm năng, thế mạnh sẵn có, tính toán về thị trường đầu ra, các xã chỉ được cho dân hướng phát triển kinh tế, trồng cây gì, nuôi con gì, trồng, nuôi như thế nào và đặc biệt là phải triển khai được mô hình sản xuất điểm để người dân học tập.

Đồng chí Nguyễn Anh Tú, Bí thư Huyện ủy Hoành Bồ, khẳng định: Tinh thần của huyện trong việc đưa các xã, thôn thoát 135, trước tiên là  hỗ trợ người dân phát triển sản xuất theo hướng “rõ người, rõ việc, thực chất và hiệu quả”. Các xã, thôn không làm theo phong trào, vì chỉ tiêu, kế hoạch mà phải sát thực tế, mang lại hiệu quả thiết thực là cải thiện đời sống cho người dân, giúp dân tăng thu nhập. Bên cạnh đó, huyện cũng đưa ra một số mô hình sản xuất điểm, đặc biệt là mô hình về sản xuất nông nghiệp và dành nguồn vốn cho hoạt động này. Chỉ cần người dân thiện chí, mô hình sản xuất tiềm năng, có hiệu quả là sẽ được hỗ trợ để triển khai.

Hiện nay với đặc thù trình độ sản xuất còn lạc hậu, người dân vùng 135 thường gặp khó khăn về kỹ năng canh tác, khả năng ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, dẫn đến năng suất, sản lượng kém. Bên cạnh đó nhiều địa phương chưa có quy hoạch phát triển kinh tế rõ nét, làm nền tảng cho người dân sản xuất.

Công trình đập thủy lợi cung cấp nước sinh hoạt và sản xuất cho người dân thôn Khe Cát, xã Tân Dân, huyện Hoành Bồ.

Tuy nhiên các xã, thôn vùng 135 của Hoành Bồ cũng có lợi thế về đất sản xuất, đặc biệt là đất rừng, vốn là tư liệu sản xuất quan trọng quyết định sự thành công của mỗi mô hình. Hoành Bồ lại có vị trí vùng ven của đô thị trung tâm Hạ Long nên dễ tiếp cận các yếu tố mới và có thị trường tiêu thụ sản phẩm tiềm năng... Vì vậy, địa phương rất cần có các mô hình sản xuất điểm, hỗ trợ tích cực để người dân chủ động, tích cực hơn trong phát triển kinh tế bền vững.

Việt Hoa