Hướng bền vững cho "tam nông"

Bước khởi đầu tươi sáng

Có dịp tới xã Việt Dân, Đông Triều vào thời điểm này, chúng tôi được vui lây với bà con nông dân bởi mùa na năm nay bội thu. Đi qua rất nhiều hộ gia đình, cảnh tượng người bán - người mua khá tấp nập. Anh cán bộ xã đi cùng hồ hởi khoe: Trước đây, diện tích trồng na ở Việt Dân không nhiều như bây giờ nên sản lượng thu hoạch cũng chẳng đáng là bao. Nay thì khác rồi, Việt Dân đã có hẳn một vùng trồng na rộng lớn, đáp ứng nhu cầu tiêu thụ cho thị trường. Chất lượng na cũng được nâng cao do bà con đã ý thức được việc sản xuất hàng hoá tập trung theo quy mô lớn. Rồi từ chỗ chỉ trồng manh mún, nhỏ lẻ, ít tính toán đến đầu ra thì bây giờ mỗi hộ trồng na đã như một “nhà doanh nghiệp” nhỏ, cũng phải tính lỗ, lãi, thời điểm bán hiệu quả… Anh cán bộ xã khẳng định: Điều này thể hiện tính thị trường cao hơn trước đây rất nhiều.

Từ hiệu quả kinh tế của cây na, thời gian qua, TX Đông Triều đã mở rộng vùng trồng na không chỉ ở Việt Dân mà còn ở nhiều xã khác. Qua đó, hình thành vùng sản xuất na tập trung với diện tích và sản lượng trồng cây na dai lớn nhất tỉnh. Ước tính, hiện toàn thị xã đang có trên 1.200ha trồng na dai, tập trung chủ yếu tại các xã Việt Dân, Tân Việt, An Sinh, Bình Khê với sản lượng hơn 10.760 tấn/vụ. Ngoài na dai, TX Đông Triều đã và đang phát triển nhiều vùng sản xuất nông nghiệp tập trung như: Vùng lúa chất lượng cao, vùng trồng cam Canh, vải... Nhìn từ thực tế cho thấy, các sản phẩm nông sản của Đông Triều hiện nay đã tạo được thương hiệu trên thị trường, qua đó, nâng cao giá trị nông sản địa phương.

Đồng chí Đặng Huy Hậu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh kiểm tra khu vực trồng chè tập trung tại xã Quảng Long, huyện Hải Hà.

Được biết, theo tổng hợp quy hoạch vùng sản xuất nông nghiệp tập trung đến năm 2020 được UBND tỉnh ban hành năm 2014, tỉnh phấn đấu đến năm 2020 sẽ hình thành 17 vùng sản xuất tập trung trên tất cả các lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, lâm nghiệp và nuôi trồng thuỷ sản. Đáng chú ý, cả 14/14 địa phương trong tỉnh đều sẽ có vùng sản xuất nông nghiệp tập trung để ưu tiên phát triển các loại nông sản chủ lực của mình. Sau 1 năm triển khai nhiệm vụ phát triển các vùng sản xuất tập trung, toàn tỉnh hiện có 13/14 địa phương đã phê duyệt quy hoạch như: TX Đông Triều đã tiến hành quy hoạch 5 vùng lúa chất lượng cao, 3 vùng sản xuất nếp cái hoa vàng, 2 vùng trồng na dai, khu chăn nuôi tập trung theo hình thức trang trại, 3 tiểu vùng nuôi trồng thuỷ sản tập trung; TP Uông Bí lập quy hoạch cho 3 nhóm sản phẩm chủ lực của tỉnh là vải chín sớm Phương Nam, vùng trồng cây thông nhựa, vùng nuôi trồng thuỷ sản nước ngọt…

Ngoài Đông Triều thì ở các địa phương khác trong tỉnh cũng đã và đang phát triển vùng sản xuất tập trung quy mô lớn như: Vùng rau, hoa tại TX Quảng Yên hơn 400ha, Hạ Long 50ha, Hoành Bồ hơn 50ha; vùng trồng cây dong riềng gần 200ha ở Bình Liêu; vùng trồng ba kích ở Hoành Bồ, Ba Chẽ, Tiên Yên với diện tích hàng trăm ha; diện tích cây chè trong toàn tỉnh hiện có hơn 1.200ha... Trong chăn nuôi, bước đầu hình thành các vùng chăn nuôi lợn tập trung với 26 trang trại quy mô từ 1.000 lợn thịt và lợn nái/1 trang trại trở lên.

Gắn với sản xuất tập trung là chương trình xây dựng và phát triển thương hiệu cho sản phẩm nông nghiệp và chương trình mỗi xã, phường một sản phẩm. Đến nay, toàn tỉnh có 23 sản phẩm nông sản được xây dựng thương hiệu. Trong đó có 5 dự án xây dựng nhãn hiệu tập thể, 14 dự án nhãn hiệu chứng nhận và 4 dự án xây dựng chỉ dẫn địa lý. Cùng với đó, phần lớn các sản phẩm nông nghiệp mang tính đặc thù của các địa phương trong tỉnh là những sản phẩm theo chương trình mỗi xã, phường một sản phẩm.

Rộng mở cơ chế ưu đãi

Cụ thể hoá những ưu đãi hỗ trợ vùng sản xuất nông nghiệp tập trung, ngày 18-11-2014, HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 164/2014/NQ-HĐND về việc ban hành chính sách khuyến khích phát triển sản xuất hàng hoá nông nghiệp tập trung trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2012-2016 (Nghị quyết này đã có hiệu lực từ ngày 1-12-2014).

Theo đó, các đối tượng như người dân, doanh nghiệp, nhà đầu tư khi thực hiện các dự án liên quan đến vùng sản xuất tập trung đều nhận được hỗ trợ, ưu đãi lớn về kinh phí, chuyển giao công nghệ, ứng dụng kỹ thuật từ phía tỉnh. Đơn cử như: Hỗ trợ công tác dồn điền đổi thửa với mức không quá 6 triệu đồng/ha; hỗ trợ 100% kinh phí xây dựng các hạng mục cơ sở hạ tầng dùng chung (đường điện trục chính, hệ thống cấp, thoát nước, hệ thống xử lý nước thải, đường giao thông trục chính theo dự án được cấp có thẩm quyền phê duyệt); hỗ trợ 50% chi phí để xây dựng nhà sơ chế, bảo quản, chế biến tối đa không quá 2 tỷ đồng/người sản xuất/dự án; hỗ trợ 50% chi phí để xây dựng các điểm trưng bày sản phẩm thuộc Chương trình mỗi xã, phường một sản phẩm (đối với điểm giới thiệu cấp huyện hỗ trợ tối đa không quá 1 tỷ đồng/dự án; cấp tỉnh hỗ trợ tối đa không quá 2 tỷ đồng/dự án); hỗ trợ 50% chi phí để mua máy móc, trang bị dây chuyền sản xuất, dây chuyền chế biến nông - lâm - thuỷ sản, kho lạnh… không quá 5 tỷ đồng/dự án. Ở một địa phương không phải thế mạnh về nông nghiệp như Quảng Ninh, để có thể xây dựng những cơ chế hỗ trợ hoàn chỉnh cho vùng sản xuất nông nghiệp tập trung từ nhiều khâu đã thể hiện tầm nhìn xa của lãnh đạo tỉnh và những nỗ lực rất lớn của các cấp, ngành, địa phương trong tỉnh.

Hồng Nhung