Không để lãng phí nguồn lực đất đai

Xác định đất đai là một trong những nguồn lực quý, tạo động lực cho sự phát triển địa phương, những năm qua, tỉnh đã tăng cường chỉ đạo các sở, ngành, địa phương nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước ở lĩnh vực này. Đặc biệt, trong giai đoạn hiện nay, thực hiện chiến lược phát triển bền vững, chuyển đổi mô hình tăng trưởng từ "nâu" sang "xanh", nguồn lực đất đai tiếp tục được rà soát, quản lý nghiêm ngặt hơn, đảm bảo phát huy hiệu quả cao nhất, không để lãng phí nguồn lực.

Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Thắng kiểm tra tiến độ đầu tư các KCN tại TX Quảng Yên, ngày 18/5/2020. Ảnh: Đỗ Phương

Theo báo cáo của Sở TN&MT, trong gần 10 năm qua, tỉnh đã thu hồi 119 dự án vi phạm, tổng diện tích trên 10.111ha. Đối với các dự án chậm tiến độ, tỉnh thực hiện rất quyết liệt. Nhất là từ năm 2016 đến nay, tỉnh liên tiếp ban hành các quyết định, chỉ đạo tăng cường quản lý đất đai trên địa bàn. Trong đó phải kể đến Nghị quyết số 80/NQ-HĐND ngày 27/10/2017 của HĐND tỉnh “Về một số biện pháp nhằm tăng cường công tác quản lý đất đai trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh”; các thông báo kết luận của Thường trực Tỉnh ủy về việc kiểm tra, rà soát các dự án chậm tiến độ. UBND tỉnh cũng ban hành nhiều văn bản chỉ đạo các sở ban, ngành, UBND các địa phương thường xuyên kiểm tra, rà soát các dự án và đề xuất xử lý thu hồi các dự án chậm tiến độ, vi phạm pháp luật.

Trả lời chất vấn của đại biểu tại Kỳ họp thứ 18 (kỳ họp thường lệ giữa năm 2020), HĐND tỉnh khóa XIII, về nội dung quản lý các dự án chậm tiến độ trên địa bàn tỉnh, Giám đốc Sở TN&MT Nguyễn Ngọc Thu khẳng định: Căn cứ chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, Sở TN&MT thường xuyên thành lập các đoàn thanh tra, kiểm tra việc quản lý sử dụng đất của các dự án chậm tiến độ. Từ năm 2017 đến nay, Sở đã tiến hành thanh tra, kiểm tra 366 lượt dự án đã được giao đất cho thuê đất. Trong đó đã đề xuất với UBND tỉnh ban hành quyết định thu hồi đất của 47 dự án vi phạm pháp luật về đất đai, tổng diện tích 1.109,84ha.

Qua rà soát của các địa phương và kiểm tra của Sở TN&MT, hiện trên địa bàn tỉnh còn 97 dự án đã được giao đất, cho thuê đất chậm tiến độ trên 24 tháng. Trong đó: 17 dự án đã cơ bản hoàn thành; 31 dự án chậm tiến độ do còn vướng mắc trong công tác bồi thường GPMB; 14 dự án chậm tiến độ, nhưng đến nay không phù hợp với quy hoạch chung của khu vực; 9 dự án đang xem xét cho gia hạn, 4 dự án đang xem xét thu hồi theo quy định của Luật Đất đai; 2 dự án chậm tiến độ do nguyên nhân khách quan (đang thực hiện việc thoái vốn nhà nước);  20 dự án Sở TN&MT đang tiếp tục kiểm tra để đề xuất với UBND tỉnh xử lý theo quy định.

Dự án đường bao biển Hạ Long - Cẩm Phả đang được đẩy nhanh tiến độ thi công. Ảnh: Thành Công

Để không lãng phí nguồn lực đất đai, tỉnh có chủ trương đối với các dự án đã cơ bản hoàn thành, UBND tỉnh giao cho các địa phương tiếp tục đôn đốc các chủ đầu tư sớm hoàn thành việc đầu tư để nghiệm thu, bàn giao dự án; đối với các dự án chậm tiến độ do còn vướng mắc trong công tác bồi thường GPMB, UBND tỉnh giao cho các địa phương chủ trì phối hợp các chủ đầu tư sớm hoàn thành việc GPMB để giao đất cho các chủ đầu tư thực hiện dự án; các dự án chậm tiến độ, nhưng đến nay không phù hợp với quy hoạch chung của khu vực, yêu cầu các chủ đầu tư giữ nguyên hiện trạng và sẽ xem xét khi thực hiện quy hoạch.

Nhằm đảm bảo quyền, lợi ích cho các nhà đầu tư thứ cấp, đối với các dự án chủ đầu tư không còn khả năng thực hiện, buộc phải thu hồi đất theo quy định của pháp luật: Nếu các nhà đầu tư thứ cấp thống nhất việc tiếp tục thay chủ đầu tư tiếp tục hoàn thành việc đầu tư dự án và nghĩa vụ tài chính của dự án thì có thể tiếp tục thực hiện. Trường hợp nếu các nhà đầu tư thứ cấp không thống nhất được việc thay chủ đầu tư tiếp tục thực hiện dự án thì sẽ phải giải quyết theo quy định của Bộ luật Dân sự về giải quyết tranh chấp hợp đồng dân sự. Theo đó, Nhà nước sẽ tính toán các khoản chi phí đã đầu tư trả lại nhà đầu tư theo quy định của pháp luật (nếu có) và sẽ trả lại cho nhà đầu tư thứ cấp theo phán quyết của tòa án.

Tại Kỳ họp thứ 18 (kỳ họp thường lệ giữa năm 2020), HĐND tỉnh khóa XIII, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyên Xuân Ký, nhấn mạnh, tỉnh Quảng Ninh đặc biệt coi trọng nguồn lực đất đai, coi đây là một trong những nguồn lực quý, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong quá trình phát triển địa phương, nhất là trong giai đoạn tỉnh đang tăng cường thu hút đầu tư, phát triển các dự án quy mô, lâu dài. Tuy nhiên, hiện vấn đề chậm tiến độ dự án liên quan đến sử dụng đất còn phổ biến. Kỷ cương, kỷ luật, chấp hành pháp luật ở cơ quan quản lý, người sử dụng đất cũng có khâu, có việc còn hạn chế.

Bí thư Tỉnh ủy chỉ đạo: UBND tỉnh, Sở TN&MT, BQL Khu kinh tế tỉnh, các địa phương, sở, ngành liên quan tiếp tục rà soát các quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, các thông báo chủ trương của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh đã cho nghiên cứu quy hoạch liên quan đến sử dụng đất. Tỉnh sẽ xem xét, kiên quyết thu hồi theo quy định của pháp luật đối với các dự án không đưa đất vào sử dụng, dự án triển khai chậm tiến độ, dự án bị chấm dứt chủ trương đầu tư, chấm dứt nghiên cứu quy hoạch, sử dụng sai mục đích, vi phạm pháp luật đất đai, môi trường, đầu tư… Tạo môi trường đầu tư lành mạnh, tránh tình trạng đầu cơ, găm đất, chờ thời, trục lợi, nhất là xin nghiên cứu quy hoạch để giữ đất, làm ảnh hưởng đến các nhà đầu tư chiến lược, nhà đầu tư có nhu cầu thực sự. Đảm bảo mục tiêu  sử dụng đất có hiệu quả, tầm chiến lược lâu dài, tiết kiệm đất, không để xảy ra tình trạng không kiểm soát được chất lượng đầu tư, làm ảnh hưởng đến nguồn lực đất đai quý giá.

Để đảm bảo hiệu quả đầu tư công, cũng như đầu tư ngoài ngân sách có sử dụng đất, cần tăng cường, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra. HĐND tỉnh tiếp tục thực hiện việc giám sát sử dụng đất, tăng cường giám sát đột xuất, không báo trước. Xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. 

Các địa phương đưa công khai những dự án có sai phạm, chậm tiến độ lên cổng thông tin điện tử địa phương, tùy cấp độ sẽ tiếp tục đưa lên cấp tỉnh; đồng thời, người đứng đầu các địa phương, sở, ban, ngành phải nâng cao hiệu quả công tác phối hợp và trách nhiệm trực tiếp cá nhân, đặc biệt trong lĩnh vực đầu tư công.

Hồng Nhung

[links()]