Làm gì khi có người say rượu, ngộ độc rượu?

Rất nhiều người lúng túng, không biết xử trí thế nào khi người thân say rượu, ngộ độc rượu. Bác sĩ Nguyễn Thế Hưng, Khoa Hồi sức cấp cứu và chống độc, Bệnh viện Bãi Cháy đưa ra một số thông tin và lời khuyên cho bạn đọc.

Bác sĩ Khoa Hồi sức cấp cứu và chống độc, Bệnh viện Bãi Cháy điều trị cho bệnh nhân xơ gan do uống nhiều rượu.

- Thưa bác sĩ, một người có biểu hiện như thế nào được gọi là say rượu, ngộ độc rượu?

+ Thường thì một người uống nhiều rượu sẽ trải qua những triệu chứng ở các giai đoạn và tổn thương ở những cơ quan khác nhau. Nếu nồng độ ethanol huyết thanh từ 20-50mg/dL thì sẽ gây rối loạn ức chế, cảm xúc không ổn định, thích giao du với người khác, nói nhiều. Tình trạng này chúng ta thường gọi đùa là “biêng biêng, say say”. Nồng độ ethanol huyết thanh từ 50-100mg/dL, người bệnh sẽ chậm đáp ứng, giảm khả năng phán xét, mất điều hoà vận động biên độ nhỏ, loạn vận ngôn; từ 100-200mg/dL thì sẽ dẫn đến bạo lực, mất định hướng, lẫn lộn, vô cảm, giãn mạch; từ 200-400mg/dL sẽ ức chế hô hấp, mất các phản xạ bảo vệ đường thở, giảm thân nhiệt, đại, tiểu tiện không tự chủ, tụt huyết áp, hôn mê. Đặc biệt, khi nồng độ ethanol huyết thanh trên 400mg/dL sẽ khiến người bệnh trụy tim mạch, tử vong.

Chúng ta cần phân biệt ngộ độc ethanol (rượu) với các rượu khác, đặc biệt là methanol và ethylen glycol. Nếu ngộ độc methanol hoặc các cồn công nghiệp khác và các glycol, người bệnh có thể sẽ co giật, tê yếu chân tay, thở khò khè, ứ đọng đờm rãi ở miệng, họng; thở yếu, nhịp thở không đều; da, môi, móng tay tím tái hoặc nhợt, lạnh; nôn nhiều, đau bụng, bụng chướng, mệt nhiều...

Người bình thường rất khó để phân biệt giữa say rượu và ngộ độc rượu có pha cồn methanol do biểu hiện giống nhau. Tuy nhiên, có thể dựa vào những dấu hiệu trên để phân biệt giữa say rượu và ngộ độc rượu để có phương án kịp thời đưa bệnh nhân tới các cơ sở y tế cấp cứu.

- Nếu một người bị say rượu hoặc ngộ độc rượu, khi chưa đến được cơ sở y tế thì cần làm gì để giảm tình trạng nguy hiểm cho họ, thưa bác sĩ?

+ Say hoặc ngộ độc rượu ở mức độ nhẹ, cần cho người bệnh nghỉ ngơi yên tĩnh. Nếu bệnh nhân nôn, cần cho bệnh nhân nằm nghiêng, tạo đường thở thông thoáng; ủ ấm cho bệnh nhân; theo dõi sát sao bệnh nhân. Nếu ngộ độc mức độ nặng, cần đưa bệnh nhân đến ngay cơ sở y tế. Tại đây, tuỳ mức độ nặng nhẹ, bệnh nhân sẽ được hỗ trợ như: Truyền dịch, thuốc vận mạch; đặt ống nội khí quản và thở máy; truyền glucose 10-20% nếu hạ đường huyết, bệnh nhân không tỉnh, nôn nhiều, không hợp tác; tiêm vitamin B1; truyền dịch, cân bằng điện giải...

- Bác sĩ có lời khuyên nào dành cho những người thường xuyên uống rượu, nghiện rượu?

+ Thời gian qua, Khoa Hồi sức cấp cứu và chống độc, Bệnh viện Bãi Cháy tiếp nhận không ít trường hợp bệnh nhân phải cấp cứu do nguyên nhân uống nhiều rượu, uống trong thời gian dài. Mới đây, bệnh nhân L.V.Q (phường Minh Thành, TX Quảng Yên) phải vào Khoa điều trị vì xuất huyết tiêu hoá, xơ gan do uống nhiều rượu hơn 20 năm qua. Để bảo vệ sức khoẻ của bản thân, chúng tôi khuyến cáo người dân nên hạn chế uống rượu, từ bỏ ngay thói quen sử dụng rượu quá nhiều, không uống những loại rượu không rõ nguồn gốc xuất xứ... Đặc biệt, không sử dụng rượu, bia trong khi điều khiển phương tiện giao thông, vận hành máy móc nhằm tránh tai nạn đáng tiếc có thể xảy ra.

- Xin cảm ơn bác sĩ!

Hoàng Nhi (Thực hiện)