Măng mai Ba Chẽ

Trong Cuộc thi đánh giá xếp hạng sản phẩm OCOP lần thứ IV năm 2019 của tỉnh, sản phẩm OCOP Măng mai Ba Chẽ đã được xếp hạng 4 sao. Măng mai được trồng ở hầu hết các xã của huyện Ba Chẽ. Năm 2020 này, Ba Chẽ mở rộng diện tích trồng măng mai toàn huyện lên 300ha.

Ba Chẽ có con sông mang tên huyện chảy qua tất cả các xã và thị trấn trên địa bàn. Dọc thượng nguồn sông Ba Chẽ có nhiều khe suối nhỏ, tạo độ ẩm cho đất và rất thích hợp với nghề trồng măng. Trước đây người dân thường trồng tre để giữ bờ và lấy măng để ăn thay rau. Ngày nay măng mai Ba Chẽ đã trở thành sản phẩm OCOP, được nhiều thực khách lựa chọn vì là sản phẩm sạch và ngon. Măng củ sau khi thu hoạch về rửa sạch, cắt miếng và cho vào luộc hết nước đắng sau đó đem ninh xương lợn hay gà, vịt, ngan đều ngon.

Khi măng nhiều, người dân phơi khô rồi chọn thời điểm thích hợp tiêu thụ, nên tránh được chuyện “Được mùa mất giá, được giá mất mùa”. Măng khô còn gọi là măng lưỡi lợn có hương vị riêng khác măng tươi dùng để nấu miến hay ninh chân giò trong các ngày lễ tết. Ngoài ra còn có măng muối chua để chế biến thành các món xào đều rất ngon, trong các bữa cơm gia đình hàng ngày hay làm cỗ vào dịp tết và măng chua cũng bảo quản được lâu. Măng có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, mát gan, còn được dùng trong các bài thuốc chữa sốt cao, ho, viêm họng, mụn nhọt, đầu đinh, hen suyễn, thấp khớp… nên rất được các thực khách ưa chuộng.

Huyện Ba Chẽ khuyến khích người dân trồng tre lấy măng. Năm 2013, HĐND huyện Ba Chẽ đã ban hành nghị quyết thông qua một số cơ chế chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất nông – lâm – ngư nghiệp, trong đó hỗ trợ 50% giá giống tre mai cho các hộ trồng mới từ 500m2 trở lên. Sự vào cuộc của huyện đã tạo sự phấn khởi cho các hộ trồng tre lấy măng của toàn huyện.

Chúng tôi đến xã Đồn Đạc là nơi có nhiều hộ trồng tre mai lấy măng của huyện Ba Chẽ. Đồn Đạc có hơn 13.200ha đất tự nhiên, trong đó 90% là đất rừng đồi. Bên các tán rừng đồi là các sông suối uốn khúc quanh co, mùa mưa luôn có nguy cơ sạt lở, nên từ lâu, người dân xã Đồn Đạc đã có cách giữ bờ chống sạt lở bằng cách trồng các bụi tre. Về mùa xuân hay mùa hè có mưa, độ ẩm cao, từ các gốc tre mọc ra rất nhiều những mầm măng.

Nhân viên HTX Kinh doanh lâm sản ngoài gỗ Ba Chẽ giới thiệu về sản phẩm măng khô.

Hiện nay diện tích tre mai ở Đồn Đạc là 50ha, với 140 hộ tham gia trồng. Chị Nguyễn Thị Hoa là người trồng tre lâu năm ở thôn Làng Mô, xã Đồn Đạc, trước đây chỉ có 20 hốc tre với mục đích giữ bờ, nhưng do phù hợp với chất đất và được hỗ trợ, chị Hoa phát triển lên đến 200 hốc.

Chị Hoa cho biết: Một hốc tre cho ra khoảng 40-50kg măng tươi, hàng năm, tôi thu được gần 10 tấn măng tươi, khi phơi khô sẽ được khoảng 700kg măng khô. Hàng năm sẽ thu được khoảng 250 triệu đồng tiền bán măng.

Được biết, sản phẩm măng của Đồn Đạc hiện gần 100 tấn/năm, thế nhưng hàng năm bà con đều tiêu thụ tốt, có đến đâu hết đến đấy.

Những năm qua, huyện Ba Chẽ đã đề cao việc tuyên truyền quảng bá sản phẩm măng mai Ba Chẽ cùng với các sản phẩm OCOP khác của huyện trên các phương tiện thông tin đại chúng của tỉnh, huyện và của trung ương. Huyện có cơ chế khuyến khích người dân hay doanh nghiệp đầu tư phát triển, tiêu thụ măng mai. Trên địa bàn huyện hiện có HTX Kinh doanh lâm sản ngoài gỗ Ba Chẽ đứng ra bao tiêu sản phẩm măng mai cho người dân trong huyện. HTX được huyện hỗ trợ về tem, nhãn mác bao bì và chắp mối để HTX tham gia các hội chợ thương mại của tỉnh, huyện, trung ương. Năm 2019, các doanh nghiệp của Ba Chẽ đã được huyện chắp mối tham gia 6 hội chợ OCOP Quảng Ninh và Hà Nội. Từ đó sản phẩm măng mai cùng với các sản phẩm khác của Ba Chẽ, có điều kiện vươn xa hơn ở nhiều thị trường trong nước và người trồng măng yên tâm hơn với sản phẩm của mình làm ra.

                                                               Anh Vũ