Thực hiện Nghị quyết 37-NQ/TW của Bộ Chính trị, tỉnh Quảng Ninh đã hoàn thành việc xây dựng đề án và tiến hành sắp xếp 9 đơn vị hành chính cấp xã. Song cùng với việc triển khai sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, tỉnh nghiên cứu sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện. Trong thời điểm được xác định đã đủ “chín muồi”, Đề án sáp nhập TP Hạ Long và huyện Hoành Bồ được chỉ đạo xây dựng trên cơ sở nghiên cứu cẩn trọng, bài bản, khoa học, đầy đủ căn cứ pháp lý, chính trị, thực tiễn với mục tiêu cao nhất là tạo thế và lực mới để tỉnh Quảng Ninh phát triển.

TP Hạ Long là thủ phủ, trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa, thương mại, dịch vụ của tỉnh Quảng Ninh, có Vịnh Hạ Long được UNESCO nhiều lần công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới; có vị trí chiến lược quan trọng trong khu vực Đông Bắc Bộ, trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam trong quan hệ thương mại và đảm bảo quốc phòng an ninh; có điều kiện thuận lợi để phát triển thành một trung tâm du lịch, đầu mối về công nghiệp, thương mại và giao thông vận tải dọc hành lang kinh tế ASEAN - Việt Nam - Trung Quốc. Trong 5 năm gần đây Hạ Long có sự “lột xác” thực sự ngoạn mục, không chỉ là đầu tàu kinh tế của tỉnh Quảng Ninh mà là hạt nhân Vùng Kinh tế trọng điểm khu vực phía Bắc. Trong hành trình đột phá này, Hạ Long đang phải đối mặt với nhiều thách thức, trong đó lớn nhất là việc thiếu quỹ đất để xây dựng các dự án lớn mang tầm cỡ quốc gia và khu vực, sự quá tải về hạ tầng kỹ thuật.

Nằm cận kề với Hạ Long, huyện Hoành Bồ là địa phương có diện tích tự nhiên lớn của tỉnh Quảng Ninh (trên 850km²), đất đai rộng rãi, mật độ dân cư thấp, diện tích đất nông nghiệp hơn 70.000ha, diện tích đất rừng hơn 66.000ha, cảnh quan môi trường độc đáo, đặc sắc… Giao thông kết nối Hoành Bồ với các địa phương trong tỉnh được đầu tư tương đối đồng bộ và hiện đại, với vị trí giao cắt của 2 tuyến đường cao tốc Hà Nội - Hạ Long - Móng Cái và Hải Phòng - Hạ Long - Móng Cái, có Quốc lộ 279 kết nối với tỉnh Bắc Giang, Lạng Sơn; có hệ thống bến thủy nội địa giáp Vịnh Cửa Lục dài 30km và 5 bến cảng có thể tiếp nhận tàu 15.000 tấn, tiếp giáp với cảng nước sâu Cái Lân… Tiềm năng về đất đai, bản sắc văn hóa dân tộc đặc sắc, cảnh quan tự nhiên của Hoành Bồ chắc chắn sẽ bổ khuyết cho những hạn chế của Hạ Long hiện nay và tương hỗ chắp cánh cho Hạ Long trong thế phát triển du lịch, dịch vụ.

Điều đặc biệt Hạ Long và Hoành Bồ không chỉ có sự tương đồng, liên thông về điều kiện tự nhiên, địa giới hành chính, văn hóa mà thực tiễn lịch sử về mặt hành chính đã hình thành khuynh hướng khách quan về việc chuyển một số xã từ Hoành Bồ về trực thuộc Hạ Long. Đó là, năm 1958, xã Thành Công thuộc huyện Hoành Bồ sáp nhập về TX Hồng Gai; năm 1991, sáp nhập xã Thành Công vào phường Hà Khẩu; năm 2001, hai xã Việt Hưng và Đại Yên của huyện Hoành Bồ sáp nhập về TP Hạ Long. Và hiện nay các đơn vị trực thuộc trung ương đóng trên địa bàn cũng đang tiến hành lập địa hạt vùng như ngành Thuế đã lập Chi cục Thuế Hạ Long - Hoành Bồ.

Tại Hội nghị BCH Đảng bộ tỉnh ngày 2/10, Đề án sáp nhập TP Hạ Long và huyện Hoành Bồ đã được bàn thảo rất kỹ lưỡng với sự thống nhất, đồng thuận cao là mở rộng địa giới hành chính, không gian phát triển của TP Hạ Long với huyện Hoành Bồ theo hướng nhập nguyên trạng huyện Hoành Bồ và TP Hạ Long thành TP Hạ Long. Đó chính là mở ra không gian phát triển rộng lớn trong thể thống nhất của 1 đơn vị hành chính, tăng cường khả năng liên kết vùng và liên vùng, đòn bẩy cho phát triển bền vững. Thành phố thủ phủ của tỉnh sẽ đáp ứng mọi yêu cầu phát triển mới về đất đai, dân số và các cơ sở hạ tầng chủ yếu. Một thành phố phát triển kinh tế theo hình thái đa ngành, phù hợp với chủ trương của Trung ương và định hướng phát triển đô thị, phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Quảng Ninh trong giai đoạn hiện nay nhằm đưa tỉnh Quảng Ninh phấn đấu trở thành thành phố trực thuộc Trung ương, là một trong những đầu tàu kinh tế của miền Bắc và của cả nước.

Nghị quyết số 18-NQ/TW Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, đặt các mục tiêu cụ thể đến năm 2021 như: Tiếp tục cụ thể hoá, thể chế hoá chủ trương, nghị quyết, kết luận của Đảng về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy bằng các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước; Cơ bản hoàn thành việc sắp xếp thu gọn các đơn vị hành chính cấp huyện, xã và thôn, tổ dân phố theo tiêu chuẩn quy định… Quảng Ninh đón nhận và triển khai thực hiện Nghị quyết của Trung ương bằng các cách làm rất sáng tạo, hiệu quả và đã được ghi nhận đánh giá cao, đồng thời khẳng định không chỉ có bộ máy của tỉnh hoạt động hiệu lực, hiệu quả mà còn là kinh nghiệm thực tiễn rất quý báu để đúc rút nâng tầm thành chủ trương của Đảng, Nhà nước. Đó là, thực hiện tinh giản bộ máy, biên chế, nhất thể hóa chức danh bí thư đồng thời là chủ tịch UBND cấp huyện ở 3 địa phương, nhất thể hóa chức danh bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn, khu trên toàn tỉnh; hợp nhất các cơ quan đảng và chính quyền có chức năng, nhiệm vụ tương đồng (thanh tra - kiểm tra; tổ chức - nội vụ); thành lập cơ quan tham mưu giúp việc Khối MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội…

Tiếp tục nhiệm vụ sắp xếp thu gọn các đơn vị hành chính cấp huyện, xã, thôn, tổ dân phố theo tinh thần Nghị quyết 18-NQ/TW Hội  nghị lần thứ 6 BCH Trung ương khóa XII, Nghị quyết 37-NQ/TW của Bộ Chính trị về sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện và cấp xã, tỉnh Quảng Ninh xác định tinh thần tiếp tục đổi mới và đột phá hơn nữa. Vì vậy không chỉ tiến hành sắp xếp 9 đơn vị hành chính cấp xã theo tiêu chuẩn quy định mà quyết định sắp xếp 2 đơn vị hành chính cấp huyện là TP Hạ Long và huyện Hoành Bồ.

Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Xuân Ký khẳng định, việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã vào thời điểm này để tiếp tục tạo đột phá trong thực hiện Nghị quyết 18-NQ/TW, tinh giản mạnh về số đầu mối, có điều kiện để tiếp tục lộ trình tinh giản một phần về biên chế. Đồng thời mở ra khả năng nâng cao đồng đều chất lượng đội ngũ cán bộ, thông qua luân chuyển, điều động, thử thách các mức độ nhiệm vụ khác nhau. Tạo điều kiện cho một bộ phận cán bộ làm quen, rèn luyện trong môi trường làm việc sôi động, văn minh, đòi hỏi cao. Giảm bớt tính cục bộ trong công tác cán bộ, khắc phục “lối mòn”, tình trạng trì trệ kém động lực của một số cán bộ cơ sở. Riêng đối với việc sáp nhập TP Hạ Long và huyện Hoành Bồ hoàn toàn phù hợp chủ trương, chỉ đạo của Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ nên sẽ nhận được sự quan tâm, ủng hộ, nhất là trong điều kiện thực hiện Nghị quyết số 37-NQ/TW ngày 24/12/2018 của Bộ Chính trị về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện và cấp xã. Hệ thống văn bản pháp lý rất đầy đủ, đồng bộ, thuận lợi cho việc áp dụng; thực hiện đồng hành cũng nhiều địa phương trong cả nước nên rất thuận lợi cho việc thông qua. Thời điểm sáp nhập rất phù hợp vì hiện nay BTV Tỉnh ủy đang chỉ đạo công tác chuẩn bị Đại hội các cấp và bầu cử nên thuận lợi cho việc gắn phương án sắp xếp tổ chức, cán bộ với đề án nhân sự Đại hội; điều chỉnh các định hướng lớn về kinh tế - xã hội kịp thời. Đặc biệt Hạ Long và Hoành Bồ đang có những điều kiện về hạ tầng kết nối, khuynh hướng chuyển dịch đô thị, cửa ngõ giao thông về phía cầu Bang và lân cận rất rõ nét.

Sáp nhập 2 địa phương vào với nhau là vấn đề rất lớn, hệ trọng, cùng với việc sẵn sàng đón nhận những cơ hội phát triển mới cũng cần nhìn rõ lường trước những trở ngại ban đầu về tư tưởng của một bộ phận cán bộ ngại đổi mới, e ngại của người dân khi thực hiện các thủ tục hành chính; năng lực chỉ đạo, điều hành, quản lý đối với một thành phố thuộc tỉnh lớn chưa từng có (về diện tích, số đơn vị trực thuộc), rất đa dạng về địa hình, mức độ phát triển; phải điều chỉnh một số quy hoạch, kế hoạch, chiến lược, tính toán lại nguồn lực… cho phù hợp với quy mô mới của địa phương; sắp xếp tổ chức, cán bộ, khi số cấp trưởng nhìn chung giảm, số cấp phó thấy rõ lộ trình cắt giảm, một số vị trí việc làm dôi dư… Chính vì vậy, đây là giai đoạn cần có quyết tâm cao, đồng thuận lớn trong hệ thống chính trị, cán bộ, đảng viên nhân dân 2 địa phương Hạ Long, Hoành Bồ để có một tương lai phát triển tốt đẹp hơn.

Ngọc Lan

  Trình bày: Tất Đạt

>>Mở rộng địa giới hành chính TP Hạ Long: Nền tảng cho thành phố Quảng Ninh tương lai

>> Mở rộng địa giới hành chính TP Hạ Long: Khi "chiếc áo" đã quá chật

>> Mở rộng địa giới hành chính TP Hạ Long: Thời cơ đã đến đừng chậm trễ