Ngành Than chinh phục những đỉnh cao mới

Năm 2019 khép lại, ngành Than đạt tốc độ tăng trưởng ấn tượng và chinh phục thêm đỉnh cao mới. Tốc độ tăng trưởng của Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) đạt cao nhất trong khối ngành công nghiệp; lọt vào top 10 doanh nghiệp lớn nhất Việt Nam. Đòn bẩy giúp TKV bứt tốc là đổi mới khoa học công nghệ khai thác, cải thiện điều kiện làm việc, chăm lo đời sống công nhân mỏ…

Công ty CP Than Hà Lầm đã có hơn 3 năm vận hành khai thác lò chợ cơ giới hóa đồng bộ công suất 1,2 triệu tấn/năm.

ĐỔI MỚI CÔNG NGHỆ CƠ GIỚI HÓA

Những ngày giáp Tết Nguyên đán 2020, tại Công trường cơ giới hóa Khai thác 1 (Công ty CP Than Hà Lầm), khí thế thi đua 90 ngày đêm sản xuất và tiêu thụ than rất sôi nổi. Đưa chúng tôi xuống mức -300m thăm diện sản xuất của đơn vị, anh Đỗ Đức Vương, Phó Quản đốc Công trường, phấn khởi chia sẻ: Những ngày cuối năm, anh em trong Phân xưởng thi đua khai thác nhiều than để hoàn thành vượt mức kế hoạch cả năm. Sau hơn 3 năm vận hành khai thác lò chợ cơ giới hóa đồng bộ công suất 1,2 triệu tấn/năm, đến nay 100% công nhân trong Phân xưởng đã làm chủ công nghệ khai thác than hiện đại. Lúc đầu khi đưa lò chợ vào hoạt động, do ít kinh nghiệm nên vận hành điều khiển máy khấu than, giàn chống gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên, nhờ được tập huấn, hỗ trợ cán bộ kỹ thuật, truyền kinh nghiệm cho nhau, nên mọi người đã nhanh chóng  làm chủ công nghệ khai thác than bằng lò chợ cơ giới hóa. Đến nay, các vị trí làm việc trong lò chợ được máy móc hỗ trợ thay thế lao động thủ công, tiết giảm nhân công nhưng năng suất, sản lượng tăng cao. Điều kiện làm việc tại các vị trí trong lò cũng được cải thiện, đảm bảo an toàn lao động và tăng năng suất, hiệu quả công việc. Mỗi ngày, lò chợ cơ giới hóa khai thác từ 4.500- 5.000 tấn than.

Từ đầu năm đến nay, việc làm và tiền lương của công nhân Phân xưởng được duy trì ổn định, từ 22-24 triệu đồng/người/tháng (đảm bảo 20 ngày công); nhiều công nhân lọt vào top thu nhập cao của Tập đoàn. 

Công ty CP Than Hà Lầm hiện là đơn vị đi đầu trong việc ứng dụng KHCN vào sản xuất, thực hiện "Cơ giới, tự động hóa, tin học hóa" của TKV. Đến nay, Công ty đã có 2 lò chợ cơ giới hóa, công suất 1,8 triệu tấn than/năm. Đây là 2 lò chợ cơ giới hóa có công suất lớn nhất tính đến thời điểm hiện tại của TKV. Nhờ có 2 lò chợ cơ giới hóa đã giúp Công ty ổn định sản lượng, nâng cao năng suất cho người lao động. Ngày 3/12/2019, lần đầu tiên kể từ khi thành lập (năm 1960) Công ty CP Than Hà Lầm cán mốc tấn than khai thác thứ 3 triệu, trong đó khai thác bằng cơ giới hóa chiếm 70% tổng sản lượng.

Công ty CP Than Cọc Sáu sử dụng đồng bộ thiết bị công suất lớn trong khai thác than.

Thực tế hiện nay, tùy thuộc vào điều kiện địa chất và diện sản xuất của từng mỏ, một số đơn vị: Công ty CP Than Vàng Danh, Công ty Than Nam Mẫu, Công ty Than Dương Huy… cũng tăng cường đầu tư cơ giới hóa từng phần cho những lò chợ khấu than bằng máy công suất 450.000-600.000 tấn/năm. Bên cạnh đó, các đơn vị ngành Than còn áp dụng chống lò bằng cột thủy lực, giá khung di động, giàn chống tự hành hiện đại… dần thay thế lao động thủ công, nâng cao chỉ số an toàn cho người lao động; chủ động áp dụng công nghệ chống vì thủy lực thay chống gỗ, góp phần giảm tổn thất, tăng sản lượng khai thác. Các đơn vị đã làm chủ công nghệ, đào tạo đội ngũ cán bộ kỹ thuật có đủ trình độ, năng lực, đáp ứng yêu cầu đổi mới và vận hành thiết bị tiên tiến trong khai thác.

Trong khai thác than lộ thiên, TKV tiếp tục đẩy mạnh sử dụng đồng bộ thiết bị công suất lớn (máy xúc dung tích gầu xúc lớn 12m³ kết hợp với các xe đại xa tải trọng lớn) trong khai thác than; nghiên cứu, triển khai công nghệ vận tải liên hợp ôtô - băng tải; triển khai các hệ thống điều khiển tự động tổ hợp vận tải mỏ; áp dụng đồng bộ hệ thống cấp phát quản lý nhiên liệu tự động…

Trước khó khăn do điều kiện địa chất phức tạp, khai thác xuống sâu, áp lực lớn, tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ khí mỏ, TKV chủ động các giải pháp công nghệ trong sản xuất. Tiêu biểu, đã đưa hệ thống kiểm soát khí cháy nổ mê-tan (CH4) tự động vào hầm lò, giúp TKV làm chủ việc đánh giá hàm lượng khí mê-tan trong các vỉa than. Nhờ đó, hàng loạt hệ thống tự động quan trắc khí mê-tan tập trung đã được đưa vào hoạt động ở hầu hết các mỏ hầm lò và kết nối với mạng internet để giám sát từ xa. Việc thành lập Trung tâm An toàn mỏ cũng đưa trình độ công nghệ quản lý khí mỏ của TKV ngang tầm các nước phát triển trong khu vực và thế giới.

Nhờ áp dụng hiệu quả cơ giới hóa, hiện đại hóa, sản lượng và năng suất khai thác than của một số đơn vị trong Tập đoàn tăng lên đáng kể, góp phần giúp TKV thực hiện thắng lợi mục tiêu phát triển sản xuất, kinh doanh. Năm 2019, TKV khai thác được hơn 40,5 triệu tấn than (tăng 3,9 triệu tấn so với năm 2018); than tiêu thụ hơn 45 triệu tấn (tăng 4,5 triệu tấn so với năm 2018); lợi nhuận ước đạt hơn 3.000 tỷ đồng; thu nhập bình quân 11,3 triệu đồng/người/tháng.

TIẾP TỤC ĐÀ TĂNG TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN

TKV nhận định, năm 2020 nhu cầu tiêu thụ than trong nước vẫn tăng cao, vì vậy các đơn vị trong Tập đoàn cần tập trung điều hành sản xuất, tiêu thụ than ở mức cao nhất (42-45 triệu tấn). Tính từ năm 2010 đến nay, đây là năm thứ 3 liên tiếp TKV duy trì sản xuất và tiêu thụ than ở mức cao nhất, “chạm ngưỡng” trên 40 triệu tấn. Gia tăng sản lượng than để đáp ứng nhu cầu của nền kinh tế, nhất là cho sản xuất điện, được Tập đoàn xác định là yêu cầu cấp bách cần chú trọng hàng đầu.

Công nhân Phân xưởng Khai thác 6 (Công ty Than Mạo Khê) vận hành giàn chống thủy lực trong hầm lò.

Để đáp ứng nguồn than cung cấp cho khách hàng, TKV đang đầu tư đẩy nhanh tiến độ các dự án mỏ hầm lò hiện đại với công nghệ tiên tiến, nhằm nâng công suất cho các mỏ, gia tăng tối đa sản lượng. Tiêu biểu: Dự án mỏ Núi Béo, mức đầu tư hơn 5.300 tỷ đồng, là dự án trọng điểm của TKV, có công suất thiết kế 2 triệu tấn than/năm, do Công ty CP Than Núi Béo làm chủ đầu tư, Công ty Xây dựng mỏ hầm lò 1 là nhà thầu thi công chính. Đến nay, Dự án đã hoàn thành 5 lò chợ giá xích, trong đó 4 lò chợ đã ra than. Công ty phấn đấu trong năm 2020 đưa lò chợ cơ giới hóa đầu tiên vào khai thác.

TKV còn đang đầu tư Dự án Khai thác hầm lò dưới mức -150, mỏ Mạo Khê, hơn 5.800 tỷ đồng; Dự án Khe Chàm II-IV, hơn 12.500 tỷ đồng. Điều này cho thấy quyết tâm của TKV trong làm chủ công nghệ khai thác than hầm lò để chinh phục những độ sâu mới từ -150 đến -400m; mở hướng nâng cao năng lực sản xuất cho các đơn vị ngành Than.

Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung tặng quà cho công nhân Lò chợ 41104 (Công trường Khai thác 1, Công ty CP Than Núi Béo), tháng 9/2019.

Ông Đặng Thanh Hải, Tổng Giám đốc TKV, cho biết: Năm 2020, Tập đoàn tiếp tục kiên trì mục tiêu chung “An toàn -  Đổi mới - Phát triển”. Từ đó, xây dựng kế hoạch cụ thể cho nhiệm kỳ 5 năm tới với chủ trương đổi mới, đảm bảo mục tiêu TKV là nhà cung cấp than chính cho thị trường trong nước, hoạt động hiệu quả mô hình vừa sản xuất, vừa kinh doanh than… Bên cạnh đó, Tập đoàn tiếp tục triển khai Đề án tái cơ cấu ngành Than, trong đó sắp xếp bộ máy tổ chức hoạt động của các phòng, ban trong các đơn vị theo hướng tinh gọn, cắt giảm lao động phụ trợ. Đặc biệt, TKV sẽ sát cánh cùng thợ mỏ, quan tâm đến đời sống, thu nhập của công nhân, phấn đấu năm sau cao hơn năm trước, qua đó xây dựng ngành Than phát triển bền vững.

Phạm Tăng

[links()]