Nhà văn Lê Toán phiêu lưu cùng giấc mơ con trẻ

“Những chuyến du hành kỳ diệu của Tí Tuấn” là tập truyện mới nhất mà nhà văn Lê Toán viết cho thiếu nhi. Đúng như tên gọi của nó, tập sách đưa các bạn nhỏ vào những chuyến du hành với ước mơ ngây thơ, trong sáng.

Lê Toán bắt đầu sáng tác cho thiếu nhi từ những bài thơ kiểu đồng dao. Nhưng rồi sau này, vì quá bận với công việc làm báo và quản lý văn hoá nên phải đến khoảng hơn chục năm trở lại đây, ông mới chuyên tâm quay lại viết cho độc giả nhí với mảng truyện giả tưởng. Hàng loạt tập truyện ngắn của ông đã lần lượt ra đời và được bạn đọc đón nhận, như: “San hô màu hạt lựu”; “Bầu trời vẩy tê tê”; “Trái đất thần tiên”; “Hoa mẫu đơn”; “Đến chơi nhà chú cuội”, “Trái đất tò he”, “Quẩy những trái đất về nhà”, “Tí hon canh bầu trời”, “Những chuyến phiêu lưu kỳ diệu của Tý Tuấn” v.v..

Ở tập truyện mới nhất này, thông qua những mẩu chuyện giả tưởng, nhà văn đưa bạn đọc trẻ tuổi vào một chuyến thăm quan du lịch khám phá những điều bí mật mà chỉ ở trong biển cả và có thêm những người bạn mới, như: Cua, Sò, Ốc, Hến, Bạch Tuộc với Tí Tuấn. Đó là chuyến du hành xuống dưới lòng đại dương nhờ sự giúp sức của cụ rùa, thăm bãi san hô màu hạt lựu, nghe những chiếc bình sứ cổ kể chuyện, chiêm ngưỡng kho ngọc khổng lồ, những viên kim cương và bức tranh trên đá. Khi trở về lại được lên ngắm bầu trời vẩy tê tê trên chín tầng mây, du hành ra ngoài trái đất thăm những hành tinh Vuông hành tinh hình Ống và hành tinh Trái Đá v.v.. Còn nhiều cuộc du hành khác nữa đến với Bắc Địa kỳ lạ khám phá bí mật của chuột túi, u lạc đà, đà điểu đứng một chân. Chuyến du hành đó không chỉ đi qua những hành tinh khác nhau, những miền địa hình khác nhau, mà còn đi qua những nền văn hoá. Là người công tác lâu năm ở lĩnh vực văn hoá, nhà văn Lê Toán khéo léo đưa vào, trong đó những câu chuyện liên quan đến cổ vật, thương cảng Vân Đồn, di tích, di sản thiên nhiên thế giới, dòng sông ngầm, lễ hội dân gian v.v..

Tập truyện bao gồm 26 truyện ngắn nhỏ xinh với nhân vật chính xuyên suốt là chú bé Tí Tuấn, một bạn nhỏ hăm hở khám phá thế giới xung quanh: “Ban đêm, lòng biển có bầu trời riêng, có phố xá, có làng xóm mờ ảo. Dù ban ngày hay đêm, các loài cá vẫn nhìn rõ nhau. Tý Tuấn mải ngắm cảnh vật lung linh mà suýt va phải ghềnh đá” (Đêm trong lòng đại dương). Hành trang mà Tí Tuấn mang đi lúc lên đường dặm dài khám phá là trí tưởng tượng phong phú và những ước mơ bay bổng. Và rồi có du hành đến đâu qua những thế giới nào đi chăng nữa thì cuối cùng cũng không thể quên thế giới bên gia đình người thân. Vì thế có những truyện ngắn tên là “Về nhà” hay “Trở về” và truyện ngắn kết thúc tập sách được nhà văn đặt tên là “Quê hương”. Và đó chính là tư tưởng nhà văn gửi gắm vào bài đồng dao kết thúc tập truyện: “Thần tiên ở Trái Đất/ Chính là mẹ là cha/ Gà con thì mổ thóc/ Gà lớn gáy vang nhà” (Quê hương).

Do tính chất xuyên suốt và nhất quán đó nên tập truyện “Những chuyến du hành của Tí Tuấn” mang dáng dấp của một cuốn tiểu thuyết nhiều chương. Vậy như cuốn sách không gây cho độc giả cảm giác nặng nề. Chia nhỏ tác phẩm ra thành nhiều truyện ngắn hay nói khác đi là tìm ra sợi dây kết dính chúng lại với nhau thành một chỉnh thể là cách mà nhà văn Lê Toán đã xử lý rất khéo để đưa đứa con tinh thần của mình tiếp cận với bạn đọc.

Viết truyện giả tưởng cho thiếu nhi, Lê Toán là nhà văn đã tìm cho mình một lối đi riêng. Truyện của Lê Toán nhẹ nhàng, gửi gắm nhiều thông điệp và rất phù hợp với tâm lý các em nhỏ. Ông lồng vào trong đó rất khéo tình yêu quê hương đất nước qua hàng loạt địa danh liên quan đến Quảng Ninh, như: Vịnh Hạ Long, núi Bài Thơ, sông Bạch Đằng, thương cảng Vân Đồn, cửa Nam Triệu v.v.. Những truyện ngắn đó còn góp phần giáo dục cho các em tình yêu thiên nhiên, biết bảo vệ môi trường sống tươi đẹp, sống chan hoà với mọi người, biết kính trọng người già, người lớn tuổi v.v.. Thông điệp đó được chuyển tải nhẹ nhàng không hề lên gân cho nên dễ dàng đến được với các em.

Phạm Học