Nước về “đảo khát”

Những năm qua, huyện đảo Cô Tô luôn canh cánh nỗi lo thiếu nước ngọt phục vụ sinh hoạt, sản xuất. Thế nhưng sự lo lắng này đã không còn khi ngày 11-1 vừa qua, hồ nước ngọt lớn nhất đảo đã được khánh thành. Hồ Trường Xuân đi vào hoạt động sẽ giải tỏa hoàn toàn “cơn khát” của người dân bấy lâu nay và tạo tiền đề cho Cô Tô xây dựng, vươn mình trở thành “hòn ngọc xanh” trên biển trời Đông Bắc.

"Đảo khát"

Cô Tô là huyện có hàng chục hòn đảo lớn nhỏ, trong đó có 3 đảo lớn là Cô Tô lớn, Thanh Lân và đảo Trần. Cô Tô nằm ở vị trí xa đất liền, điều kiện sinh hoạt của người dân còn gặp không ít khó khăn, thiều thốn đủ bề, đặc biệt là nước ngọt phục vụ sinh hoạt của người dân.

Từ nhiều năm nay, nước ngọt trên đảo chủ yếu phụ thuộc vào 9 hồ thủy lợi, trong đó chỉ có 2 hồ C4 và Chiến Thắng làm nhiệm vụ cung cấp nước sinh hoạt, song cũng chỉ đáp ứng được 50% nhu cầu của người dân.

Các hồ còn lại đều không sinh thuỷ, rất nhiều hồ sau khi xây dựng, mở rộng, nâng dung tích hồ chứa đã làm mất lớp đất bao phủ xung quanh hồ, nước bị thẩm thấu, rò rỉ. Các hồ này cung cấp nước không đều, chất lượng nước cũng chưa thực sự được đảm bảo.

Cô tô nhìn từ biển.

Để có nước sinh hoạt hàng ngày, ngoài việc phụ thuộc vào 2 hồ cung cấp nước ngọt là C4 và Chiến Thắng, người dân nơi đây phải đào giếng và xây bể tích trữ nước mưa. Song một thực tế mà nhiều đời nay người dân trên đảo vẫn không thể khắc phục được, đó là những giếng nước đào xuống mặc dù có nước, nhưng nguồn nước này lại bị nhiễm mặn, không sử dụng để ăn, uống được, mà chỉ có thể dùng phục vụ tắm rửa, giặt.

Trong khi, nước mưa thì phụ thuộc vào trời và chỉ dùng được trong thời gian ngắn. Đã có khá nhiều hộ gia đình phải đi xa cả cây số để gánh từng thùng nước về phục vụ sinh hoạt. Cũng chính vì vậy, nước sạch từ lâu luôn là niềm mong ước lớn của người dân huyện đảo.

Lượng khách du lịch đến Cô Tô ngày một tăng.

Chị Hà Thị Hiền, khu 4, thị trấn Cô Tô, huyện Cô Tô tâm sự: "Trước kia, nguồn nước sinh hoạt của người dân trên đảo chỉ trông chờ vào nước mưa, vì nước giếng bị nhiễm mặn chỉ để tắm rửa, giặt quần áo mà thôi. Khi nước mưa trong bể cạn thì chúng tôi gánh nước từ các hồ về đánh phèn để dùng, các hồ này đều không sinh thủy, nguồn nước chưa đảm bảo nhưng chẳng biết làm sao được".

Khó khăn về nước sạch dùng cho sinh hoạt, sản xuất từ lâu luôn là bài toán đối với người dân trên đảo Cô Tô.

Giải hạn

Trước những khó khăn về nguồn nước ngọt phục vụ sinh hoạt cũng như mục tiêu phát triển kinh tế, du lịch của huyện đảo, UBND huyện Cô Tô đã vận động nhân dân đóng góp kinh phí và trích 600 triệu từ nguồn ngân sách của Chương trình xây dựng nông thôn mới để mua gần 400 téc inox chứa nước trang bị cho các hộ có khó khăn về nguồn nước.

Đồng thời tiến hành khởi công xây dựng hồ chứa nước Trường Xuân với dung tích 170.000m3, hồ C21 với dung tích 12.000m3, hồ Chiến Thắng 2 với dung tích 76.700m3, hồ Bạch Vân với dung tích 30.700 m3… Đặc biệt, hồ chứa nước ngọt Trường Xuân với hệ thống xử lý hiện đại, đạt tiêu chuẩn nước sạch cung cấp cho các xã liền kề và thị trấn với mạng lưới cấp nước lên đến 17km được khánh thành và đưa vào sử dụng vừa qua đã giải cơn khát của người dân huyện đảo.

Hồ chứa nước ngọt Trường Xuân có dung tích 170.000m3 đóng vai trò cung cấp nước ngọt sinh hoạt cho hơn 4.000 người dân huyện đảo.

Ông Nguyễn Khải, trú tại xã Đồng Tiến, thị trấn Cô Tô cho biết: "Có nằm mơ, tôi cũng không nghĩ sẽ có ngày người dân ở đây được sử dụng đủ nước ngọt. Suốt mấy đời nay, thước đo giàu nghèo ở đảo không phải là ti vi, tủ lạnh mà là những chiếc bình ắc quy tích điện và bể chứa nước ngọt trong nhà. Bây giờ thì khỏi phải lo chuyện nước ngọt nữa khi hồ Trường Xuân được khánh thành".

Những ai đã từng tới huyện đảo Cô Tô mới thấy hết nỗi vất vả của người dân nơi đây khi vào mùa "thiếu nước", nên sự kiện hồ Trường Xuân đi vào hoạt động được người dân huyện đảo gọi là sự kiện lịch sử. Từ đây, người dân không chỉ có nước ngọt về tận nhà mà cuối năm nay, đảo còn có điện lưới thắp sáng. Đó là những yếu tố quan trọng giúp cho huyện đảo có điều kiện phát triển kinh tế hơn nữa.

Hệ thống xử lý nước phục vụ sinh hoạt được đầu tư hiện đại.

Ông Nguyễn Đức Thành, Bí thư, Chủ tịch huyện Cô Tô cho biết: "Hồ Trường Xuân khánh thành là sự kiện quan trọng. Tôi cảm thấy mọi thứ đang bắt đầu thay đổi.

Chính quyền huyện Cô Tô đang phối hợp với các đoàn thể vận động nhân dân thay đổi tập quán canh tác, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, tiến hành trồng rau, cây ăn quả có năng suất và hiệu quả kinh tế cao thay cho cây lúa.

Có đủ nước Cô Tô sẽ phát triển thêm nhiều ngành nghề, dịch vụ, đặc biệt là ngành du lịch. Hiện tại, các đơn vị kinh doanh du lịch đang bắt đầu "để ý" đến Cô Tô như một mảnh đất mầu mỡ".

Được sự quan tâm, đầu tư của Đảng, Nhà nước, chỉ đạo sát sao của tỉnh và sự nỗ lực của chính quyền, người dân nơi, Cô Tô chắc chắn sẽ vượt qua những khó khăn, trở thành huyện đảo tiền tiêu mạnh về phát triển kinh tế, ổn định về an ninh quốc phòng.

Đỗ Phương