Phát triển kinh tế thuỷ sản trong bối cảnh ứng phó biến đổi khí hậu

Theo dự báo, biến đổi khí hậu sẽ tiếp tục diễn ra và ngày càng phức tạp, với những hình thái thời tiết rất khó lường, tác động lớn đến sản xuất thuỷ sản. Trong khi đó yêu cầu về phát triển kinh tế thuỷ sản, cụ thể là lĩnh vực nuôi tôm thẻ chân trắng của Quảng Ninh vẫn được đặt ra với những mục tiêu năm sau cao hơn năm trước. Chính vì vậy việc người nuôi trồng thủy sản (NTTS) chủ động thích ứng và dần làm chủ đối với các kiểu hình thái khí hậu có biến đổi chính là yêu cầu tất yếu, mang tính sống còn. 

Mùa đông ở Quảng Ninh thường là thời điểm người nuôi tôm tháo nước phơi ao bởi nhiệt độ quá thấp, không phù hợp với việc sinh trưởng của con tôm. Tuy nhiên hiện nay, ngày càng có nhiều người dân nuôi tôm vụ đông bởi họ đã áp dụng công nghệ, làm chủ được nền nhiệt, điều tiết được nguồn nước cấp phù hợp cũng như sử dụng con giống chịu được lạnh.

Năm 2022, Công ty TNHH Việt - Úc Quảng Ninh đã chính thức đưa giống tôm chịu lạnh ra thị trường. Thành công này là hoạt động trọng tâm thích ứng với biến đổi khí hậu trong NTTS trên địa bàn.

Khác với con tôm giống thông thường, tôm giống chịu lạnh của Việt - Úc thích ứng với môi trường không khí, nước, nhiệt độ, độ mặn, pH… Vì vậy nên khi kết hợp giống tôm chịu lạnh với mô hình nuôi tôm trong nhà che bạt, áp dụng công nghệ cao để quản lý nhiệt độ cũng như môi trường nước sẽ mang lại thành công cho người nuôi.

Tại Công ty CP Thuỷ sản Tân An thời điểm tháng 12 này vẫn có hàng chục tấn tôm đang ở “tuổi ăn tuổi lớn”, sẵn sàng xuất bán trong khoảng 1 tháng tới. Đây là đơn vị nuôi tôm vụ đông thành công từ nhiều năm qua của tỉnh Quảng Ninh.

Theo ông Ngô Hùng Dũng, Giám đốc Công ty CP Thuỷ sản Tân An, công nghệ nuôi tôm của đơn vị là nuôi đa giai đoạn và nuôi bán trong nhà. Tức là khi mới thả giống và giai đoạn đầu phát triển của con tôm đều được nuôi trong những ao nhỏ có tường thành mái che. Vào giai đoạn trưởng thành và xuất bán, con tôm sẽ được chuyển ra các ao ngoài trời to hơn để có không gian phát triển. Cùng với đó Tân An trữ chứa và kiểm soát nền nhiệt nguồn nước cấp cho các ao nuôi, bổ sung dưỡng chất tăng sức đề kháng cho con tôm nuôi.

Nhờ công nghệ nuôi nói trên mà môi trường ao nuôi của Tân An duy trì ổn định được nền nhiệt trong ngưỡng chịu đựng và phát triển của con tôm. Khi thu hoạch, xuất bán, với giá tôm vụ đông luôn cao nhất so với các vụ tôm trong năm, đảm bảo mang lại thắng lợi về doanh thu, lợi nhuận cho Công ty.

Cùng với áp dụng công nghệ nuôi hiện đại thì người nuôi tôm Quảng Ninh hiện cũng biết phát huy những yếu tố có lợi của biến đổi của khí hậu để đưa vào sản xuất.

Vùng nuôi tôm xã Hải Lạng (huyện Tiên Yên) hoặc Vạn Ninh (Móng Cái) chủ yếu là các ao nuôi ngoài trời, vốn không hợp với nuôi tôm vụ đông. Thế nhưng rất nhiều hộ ngay sau khi kết thúc vụ tôm2 vào trung tuần tháng 10 vừa qua đã quyết định thả gối vụ tôm 3 hay còn gọi là vụ tôm đông.

Lý do để các hộ nuôi tôm Vạn Ninh, Hải Lạng “mạnh tay” như thế bởi họ nhận định mùa đông năm nay tiếp tục là mùa đông đến muộn và kéo dài sau Tết âm lịch, đây là cơ hội để người dân nuôi vụ tôm đông.

Thực tế, chiếu theo quy luật mùa vụ, cuối tháng 10 đã bắt đầu đông với những đợt không khí lạnh, tuy nhiên thực tế nền nhiệt khi đó vẫn nóng ấm. Từ đầu tháng 12 này, khi xuất hiện những đợt lạnh đầu tiên, nền nhiệt xuống thấp, mới là lúc mùa đông bắt đầu.

Có thể thấy tính toán của các hộ dân Hải Lạng, Vạn Ninh là đúng bởi sau 2 tháng thả nuôi thì lúc này con tôm đã ở giai đoạn cứng cáp, thích ứng với nền nhiệt xuống thấp tốt. Trong trường hợp nền nhiệt dưới ngưỡng chịu đựng của con tôm thì người nuôi cũng có thể thu hoạch sớm.

Hiện nay, con tôm đang là đối tượng nuôi chủ lực của tỉnh Quảng Ninh. Năm 2022, Quảng Ninh lần đầu đặt mục tiêu sản lượng tôm nuôi đạt 25.000 tấn. Việc khắc phục được tính mùa vụ, nuôi tôm bốn mùa cũng như việc làm chủ nền nhiệt thấp trong quá trình nuôi cho thấy sự thích ứng kịp thời và hiệu quả đối với biến đổi khí hậu của người nuôi tôm trên địa bàn, cho phép người nuôi tôm có thể đạt giá trị cao, góp phần quyết định vào mức tăng trưởng của toàn ngành kinh tế thuỷ sản.