Phát triển sản xuất hàng hoá nông nghiệp tập trung: Lực đẩy tái cơ cấu ngành Nông nghiệp

Thứ 3, 14/03/2017 | 00:14:07 [GMT +7] A A

Tháng 11-2014, HĐND tỉnh đã có Nghị quyết số 164 về việc ban hành một số chính sách khuyến khích phát triển sản xuất hàng hoá nông nghiệp tập trung trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2014-2016. Nghị quyết này đã thúc đẩy quá trình hình thành và mở những vùng sản xuất nông nghiệp tập trung, định hướng người dân sản xuất theo hướng hàng hoá quy mô lớn. Tiếp tục tạo cơ chế khuyến khích phát triển sản xuất nông nghiệp, tháng 12-2016, HĐND tỉnh đã quyết định “nối dài” chính sách này trong giai đoạn 2017-2020 bằng Nghị quyết số 45. Đây tiếp tục được coi là một “cú hích” mạnh mẽ để ngành Nông nghiệp tăng tốc trong thực hiện nhiệm vụ tái cơ cấu.

Trong giai đoạn 2017-2020, các điểm bán hàng nông sản an toàn sẽ được tăng mức hỗ trợ. Trong ảnh: Điểm bán hàng OCOP của TP Uông Bí.

Hỗ trợ từ giống đến tiêu thụ sản phẩm

Ngay sau khi Nghị quyết số 164 của HĐND tỉnh được ban hành, UBND tỉnh đã có Quyết định số 2901 về chính sách khuyến khích phát triển hàng hoá nông nghiệp tập trung trên địa bàn tỉnh. Theo đó, các chính sách hỗ trợ người dân, HTX, doanh nghiệp phát triển sản xuất đã được cụ thể hoá từ hỗ trợ phát triển quy hoạch vùng sản xuất đến hạ tầng, cây, con giống, thành lập mới HTX, tổ hợp tác, đầu tư phát triển KHCN, lãi suất, trang thiết bị sản xuất, điểm trưng bày các sản phẩm OCOP, xúc tiến thương mại... giúp các địa phương, thành phần kinh tế được thụ hưởng chính sách tốt hơn. Ông Nguyễn Trung Hải, Trưởng Phòng Kinh tế TP Uông Bí, khẳng định: Thực hiện Quyết định số 2901, người dân được hỗ trợ từ sản xuất ban đầu là cây, con giống cho đến khâu cuối cùng là tiêu thụ sản phẩm. Do đó, những chính sách hỗ trợ đã nhanh chóng được địa phương và người dân đón nhận, triển khai trên quy mô lớn.

Theo thống kê của Sở NN&PTNT, sau 2 năm thực hiện chính sách (2015-2016), toàn tỉnh có 582 dự án, phương án phát triển sản xuất được phê duyệt và thực hiện. Tổng nguồn vốn đầu tư trong 2 năm đạt trên 562 tỷ đồng, trong đó ngân sách hỗ trợ là 62,9 tỷ đồng, tương đương với 11,2%, còn nguồn lực từ xã hội chiếm tới 88%. Tức là cứ 1 đồng ngân sách lôi kéo thu hút được 10-12 đồng đầu tư ngoài ngân sách. Điều quan trọng hơn là sau chính sách được thực hiện, những vùng sản xuất sản phẩm có lợi thế của tỉnh và đặc thù của địa phương được phát triển, mở rộng cả về quy mô, số lượng. Điển hình như: Vùng trồng rau an toàn tăng 119ha; vùng trồng cây ăn quả tăng 147ha; vùng trồng hoa tăng 18ha; vùng nuôi gia súc, gia cầm tăng 353ha; vùng trồng thông nhựa tăng 6.113ha; vùng trồng ba kích tăng 281ha; vùng nuôi tôm tăng 994ha; vùng nuôi cá kết hợp tôm tăng 814ha. Không chỉ tăng về quy mô, số lượng, nhờ có chính sách mà một số vùng sản xuất được đầu tư cơ sở hạ tầng giao thông, tạo thuận tiện cho việc đi lại, thu hoạch sản phẩm, giúp giảm chi phí sản xuất, nâng cao giá trị sản phẩm; nhiều sản phẩm đặc thù của địa phương đã vươn ra thị trường ngoài tỉnh, được đông đảo người tiêu dùng đón nhận. Qua đó, đã góp phần nâng cao thu nhập cho người dân, đồng thời thực hiện thành công chương trình xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh.

Bên cạnh những thành công nổi bật trên, chính sách khuyến khích phát triển sản xuất hàng hoá tập trung giai đoạn 2015-2016 cũng tồn tại một số bất cập cần có giải pháp tháo gỡ. Cụ thể: Thời gian thực hiện chính sách ngắn, khi người dân nắm bắt được thì chính sách đã hết giai đoạn. Một số nội dung cần quan tâm nhưng chính sách còn thiếu, liên quan đến tích tụ đất đai, sản xuất nông nghiệp theo quy trình VietGAP, VietGAHP, HACCP; một số nội dung hỗ trợ còn thấp (hỗ trợ cho giống cây trồng) nên chưa khuyến khích được người dân ở những địa bàn khó khăn tham gia đầu tư; một số sản phẩm đặc thù của địa phương có lợi thế phát triển nhưng không nằm trong danh mục sản phẩm lợi thế của tỉnh nên không được hỗ trợ...

Đảm bảo không có khoảng trống

Với mục tiêu xây dựng ngành Nông nghiệp của tỉnh phát triển theo hướng nâng cao giá trị gia tăng, phát triển bền vững; sản xuất tập trung, chuyên canh cây trồng, vật nuôi theo hướng hàng hoá quy mô lớn, tại kỳ họp thứ 4, HĐND tỉnh khoá XIII đã quyết định tiếp tục triển khai chính sách khuyến khích phát triển sản xuất hàng hoá nông nghiệp tập trung trong giai đoạn 2017-2020. UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở NN&PTNT xây dựng dự thảo Nghị quyết cho giai đoạn mới. Theo Dự thảo, chính sách giai đoạn 2017-2020 sẽ giảm dần sự hỗ trợ trực tiếp và cho không, tăng sự hỗ trợ gián tiếp như: Cho vay vốn với lãi suất ưu đãi, hỗ trợ kỹ thuật, giống mới, tổ chức sản xuất, tiêu thụ nông sản. Tỉnh sẽ không tăng nguồn ngân sách hỗ trợ cho phát triển sản xuất hàng năm mà để các địa phương thực hiện hỗ trợ phát triển sản phẩm có lợi thế của địa phương. Với nhiều địa phương, doanh nghiệp, người dân, chính sách mới hứa hẹn sẽ thu hút được nhiều nguồn lực đầu tư vào nông nghiệp khi các bất cập, tồn tại của giai đoạn trước đã được điều chỉnh, bổ sung kịp thời. Bà Nguyễn Thị Hoàn, Phó Giám đốc Công ty CP Đầu tư Song Hành (TX Quảng Yên) đã từng nhiều lần than thở về nguồn vốn đầu tư khi phải bỏ hàng trăm triệu đồng mỗi năm cho các điểm bán sản phẩm, chưa kể hàng tỷ đồng để sản xuất rau theo hướng VietGAP. Trong vòng 1 năm đầu, Công ty đã phải chịu lỗ do các sản phẩm chưa quen khách, chưa được nhiều người tiêu dùng biết đến.

Gỡ bỏ những khó khăn này, theo cơ chế khuyến khích mới, các điểm bán hàng nông sản an toàn sẽ được hỗ trợ 50% kinh phí xây dựng mới hoặc mua cửa hàng, 50% kinh phí thuê cửa hàng và tăng thời gian hỗ trợ lên 12 tháng. Bên cạnh hỗ trợ gian hàng, giai đoạn 2017-2020, mức hỗ trợ giống cây trồng sẽ được tăng thêm 10%; các nhóm đối tượng khác nhau (doanh nghiệp, HTX, trang trại, cá nhân) cũng sẽ không hỗ trợ bằng nhau mà có sự điều chỉnh cụ thể. Đồng thời điều chỉnh nâng mức hỗ trợ trồng rừng gỗ lớn lên gấp khoảng 3 lần; mức hỗ trợ xúc tiến thương mại, bổ sung phần tổ chức thực hiện đối với các sản phẩm lợi thế của địa phương. Đặc biệt, để không có khoảng trống khi thực hiện chính sách, nhiều nội dung đã được xây dựng mới cho phù hợp với thực tiễn như: Hỗ trợ tiền thuê đất sản xuất; hỗ trợ vật tư trong sản xuất nông nghiệp hữu cơ; hỗ trợ cơ sở cấp giấy chứng nhận sản phẩm VietGAP; điều khoản thực hiện chuyển tiếp...

Ông Nguyễn Hữu Giang, Giám đốc Sở NN&PTNT, cho biết: Với sự tăng trưởng mạnh mẽ của ngành trong 2 năm qua cho thấy, chính sách đặc thù khuyến khích sản xuất hàng hoá nông nghiệp tập trung là hết sức đúng đắn và cần thiết trong giai đoạn hiện nay. Để đảm bảo tính liên tục, kế thừa, không có khoảng trống, Dự thảo đã được xây dựng dựa trên cơ sở rà soát, tích hợp các chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất của Trung ương và tỉnh ban hành để tránh chồng chéo, đảm bảo tính liên tục, bổ sung những nội dung mới, phù hợp với chủ trương tái cơ cấu ngành Nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới. Ngay sau khi UBND tỉnh có quyết định ban hành chính sách, ngành Nông nghiệp sẽ phối hợp chặt chẽ với các địa phương để triển khai chính sách đến đối tượng được thụ hưởng.

Hoàng Nga

Để sản xuất hàng hoá nông nghiệp tập trung phát triển

Ông Nguyễn Mạnh Cường, Chủ tịch UBND huyện Hải Hà:
“Đầu tư mạnh về hạ tầng cho các vùng sản xuất nông nghiệp tập trung”

Thời gian qua, huyện Hải Hà đã ưu tiên cao nhất trong việc xây dựng vùng sản xuất hàng hoá nông nghiệp tập trung. Theo đó, huyện đã dành 100% nguồn kinh phí phân bổ xây dựng hạ tầng nông thôn mới, ngân sách bổ sung của huyện cho đầu tư hạ tầng vùng sản xuất tập trung, từ đó làm cơ sở thu hút các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp. Đến nay, toàn huyện đã có 5/7 vùng sản xuất được đầu tư cơ sở hạ tầng với 44 công trình hạ tầng. Trong năm 2017 này, với các chính sách hỗ trợ lớn từ Nghị quyết 45, huyện sẽ trồng mới, trồng thay thế 200ha tại các xã Quảng Long, Quảng Thịnh; mở rộng liên vùng sản xuất cây ăn quả có múi tại xã Quảng Thành, Quảng Thịnh, Quảng Chính với quy mô 10ha; đầu tư cơ sở hạ tầng vùng nuôi trồng thuỷ sản tại thôn 9 (xã Quảng Phong), thôn 4 (xã Đường Hoa) và vùng chăn nuôi tập trung thôn 1 (xã Quảng Thắng). Hải Hà nỗ lực phát triển các vùng sản xuất nông nghiệp tập trung, tạo nền tảng để sản xuất nông nghiệp huyện có bước đột phá mới.

Ông Nguyễn Quang Ninh, Phó Trưởng Phòng NN&PTNT huyện Vân Đồn:
“Khuyến khích phát triển hàng hoá nông nghiệp tập trung là bàn đạp thúc đẩy sản xuất phát triển”

Nghị quyết 45 được thông qua chắc chắn sẽ là công cụ hỗ trợ đắc lực cho doanh nghiệp, hợp tác xã, chủ trang trại, cá nhân, hộ gia đình thực hiện tốt các hoạt động đầu tư hỗ trợ phát triển sản xuất, bảo quản, chế biến, nâng cao giá trị các sản phẩm nông nghiệp của tỉnh. Điều này sẽ góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế của tỉnh, phát huy được thế mạnh các sản phẩm nông nghiệp. Ngoài ra, sẽ giúp cho quá trình chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp đúng hướng, tăng tỷ trọng chăn nuôi và nuôi trồng thuỷ sản... Vì vậy, ngay sau khi HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết 45, Vân Đồn đã và đang tích cực triển khai, phổ biến Nghị quyết cho người dân bằng cách tuyên truyền bằng áp phích, phát tờ rơi đến các xã, thị trấn. Đồng thời, cũng đang tiến hành mở một số lớp tập huấn để phổ biến rõ hơn những cơ chế, chính sách được áp dụng cho bà con nông dân hiểu và làm theo.

Bà Hà Thị Hải Yến, Chủ tịch Hội Nông dân xã Lục Hồn, huyện Bình Liêu:
“Động lực cho Bình Liêu phát triển kinh tế”

Các xã nghèo tại huyện Bình Liêu hiện nay còn gặp nhiều vấn đề về kinh phí sản xuất. Có sự hỗ trợ về kinh phí sản xuất sẽ là động lực cho phát triển kinh tế, tăng gia sản xuất, xoá đói, giảm nghèo. Thực tế, đối với người dân, nguồn kinh phí sản xuất rất hạn chế, sản xuất nông nghiệp còn hay gặp rủi ro do thiên tai, dịch bệnh, mất mùa. Vì thế, khi Nghị quyết 45 được thông qua, bước đầu sẽ giải quyết được nhu cầu về việc hỗ trợ nguồn kinh phí cho người nông dân. Người dân có thể được hỗ trợ tiền thuê đất, thiết bị sản xuất, mua giống cây trồng, vật nuôi... Từ đó tạo ra một chuỗi các sản phẩm an toàn từ khâu sản xuất, sơ chế, chế biến, bảo quản và kinh doanh; giúp ích rất lớn cho quá trình tiêu thụ sản phẩm, nâng cao năng suất lao động, thu nhập của người dân...

Bà Nguyễn Thị Loan, Giám đốc HTX An Lộc, TP Móng Cái:
“Hỗ trợ nông dân phát triển và đa dạng hoá các kênh phân phối”

Là HTX chuyên sản xuất, tiêu thụ thịt lợn sạch Móng Cái, sau nhiều năm xây dựng thương hiệu, tôi nhận thấy, để sản phẩm đầu ra tiêu thụ bền vững, tỉnh và địa phương cần hỗ trợ nông dân phát triển, đa dạng hoá các kênh phân phối sản phẩm nông nghiệp, nhất là sản phẩm OCOP. Giải pháp hỗ trợ cần thiết hiện nay cần gắn kết chặt chẽ quá trình sản xuất - chế biến - tiêu thụ sản phẩm, làm sao phải giúp nông dân bắt tay được với doanh nghiệp để họ có thể tiếp cận ứng dụng khoa học tiên tiến vào sản xuất, giảm chi phí, tăng sức cạnh tranh cho sản phẩm. Bên cạnh đó, cần có thêm cơ chế hỗ trợ giúp bà con sản xuất hàng hoá, tìm kiếm và mở rộng thị trường tiêu thụ. Ngoài ra, ưu tiên tổ chức nhiều hội chợ tiêu biểu như hội chợ OCOP để các doanh nghiệp, HTX... có cơ hội quảng bá, xúc tiến sản phẩm đến người tiêu dùng nhiều hơn.

Vân Anh - Phạm Tăng - Việt Hoa (Thực hiện)