Kiên trì mục tiêu tăng trưởng xanh, Quảng Ninh đã và đang tạo được sự khác biệt không chỉ với chính mình trong giai đoạn trước, mà còn khẳng định thế cạnh tranh rất lớn đối với các địa phương khác trong cả nước trong quá trình phát triển. Tỉnh cũng đang là địa bàn thu hút được nhiều nhà đầu tư lớn, phát triển các dự án tầm cỡ...

Với những nỗ lực “xanh hóa”, đến nay Quảng Ninh đã từng bước tiến gần hơn tới mục tiêu tăng trưởng xanh. Tỷ trọng dịch vụ trong cơ cấu nền kinh tế của tỉnh đã tăng từ 39,3% năm 2010 lên  44,8% năm 2018, dự kiến đến năm 2020 là 48%; công nghiệp giảm từ 53,4% năm 2010 xuống 49,2% năm 2018, dự kiến đến năm 2020 còn 47%; nông nghiệp giảm từ 8,7% năm 2010 xuống còn 6% năm 2018, dự kiến đến năm 2020 còn 5%.

Lấy du lịch, dịch vụ là ngành kinh tế mũi nhọn, tỉnh đã có sự đầu tư mạnh mẽ cho ngành công nghiệp xanh này bằng nhiều giải pháp, như phát triển hạ tầng, kêu gọi nhà đầu tư chiến lược đầu tư vào du lịch, chính sách đầu tư cởi mở… đã tạo đà cho du lịch phát triển mạnh mẽ.

Theo đó, đến nay tổng số khách du lịch đến tỉnh đạt trên 12,2 triệu lượt, trong đó 5,2 triệu lượt khách quốc tế; thời gian lưu trú trung bình của du khách từ 2,7-3 ngày trở lên; tổng doanh thu từ du lịch giai đoạn 2016-2018 đạt 42.800 tỷ đồng. Giá trị tăng thêm ngành dịch vụ tăng bình quân giai đoạn 2011-2015 là 8,8%/năm; giai đoạn 2016-2018 là 11,9%/năm; dự kiến giai đoạn 2016-2020 đạt 13,1%/năm. Thu ngân sách từ hoạt động du lịch trong cơ cấu thu nội địa từ 2,8% năm 2012 lên 9% năm 2018. Ngành Du lịch tạo ra khoảng trên 198.000 việc làm (119.000 việc làm trực tiếp, 79.000 việc làm gián tiếp).

Tỉnh ngày càng giảm dần tỷ trọng ngành công nghiệp khai khoáng, tăng dần tỷ trọng các ngành công nghiệp chế biến, chế tạo và sản xuất điện. Vấn đề môi trường được quan tâm, xử lý theo hướng bền vững hơn. Nhằm cải tạo, khắc phục ô nhiễm môi trường trong hoạt động sản xuất, kinh doanh gây ra, tỉnh đã chi trên 157 tỷ đồng lắp đặt 27 trạm quan trắc môi trường tự động; triển khai các dự án cải tạo ô nhiễm môi trường Vịnh Hạ Long; ngành Than triển khai xây dựng trên 40 trạm xử lý nước thải mỏ, thực hiện cải tạo hoàn nguyên môi trường trên 800ha bãi thải mỏ tại khai trường khai thác than, vận chuyển than bằng hệ thống băng tải kín, đầu tư công nghệ tuyển nổi và xoáy lốc huyền phù trong chế biến, sàng tuyển than...

Đến nay, Quảng Ninh đã hoàn thành xử lý 100% các cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng; 100% các khu công nghiệp đang hoạt động có hệ thống xử lý nước thải tập trung; 80% nước thải từ hoạt động khai thác than đã được xử lý, hầu hết các bãi thải mỏ không còn hoạt động đã được hoàn nguyên môi trường. Hiện tỷ lệ thu gom, xử lý rác thải ở đô thị đạt 90%...

Giá trị sản xuất công nghiệp có sự tăng trưởng tốt. Giai đoạn 2011-2015 là 7,3%/năm; giai đoạn 2016-2018 là 9,8%/năm; dự kiến giai đoạn 2016-2020 là 10%/năm. Đồng thời, tỉnh đã và đang đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, nông thôn theo hướng sản xuất hàng hoá gắn với hình thành các vùng sản xuất chuyên canh có quy mô lớn, phát triển nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp sạch, nông nghiệp công nghệ cao theo hướng hiện đại, hàng hóa lớn, có năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh cao trên thị trường trong và ngoài tỉnh...

Quảng Ninh được ví như “Việt Nam thu nhỏ” với rất nhiều ưu thế cả về cảnh quan thiên nhiên, tài nguyên khoáng sản lẫn những giá trị về văn hóa, lịch sử; là tỉnh duy nhất có đường biên giới cả trên bộ, trên biển và trên không với Trung Quốc; có Di sản - Kỳ quan thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long và những đặc sắc của Vịnh Bái Tử Long cùng với hơn 500 di tích, danh lam thắng cảnh đã được công nhận; có trữ lượng than đá lớn nhất Đông Nam Á. Xã hội con người là nơi hội tụ, giao thoa, thống nhất trong đa dạng của nền văn minh sông Hồng. Nơi duy nhất có nhà vua từ bỏ ngai vàng lên núi hóa Phật, để lại thiền phái Trúc Lâm Yên Tử mang bản sắc riêng của Phật giáo Việt Nam với tư tưởng hòa nhập đạo pháp với dân tộc và đoàn kết các tôn giáo.

Với mô hình tăng trưởng xanh, tỉnh đã và đang tiếp tục phát huy, làm giàu thêm những giá trị vốn có của mình, đặc biệt, trong giai đoạn mở cửa, hội nhập kinh tế hiện nay.

Tháng 5/2019, Quảng Ninh đón một vị khách khá đặc biệt, siêu du thuyền trị giá 150 triệu USD mang tên Aviva đã cập Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long, đưa tỷ phú Joe Lewis, ông chủ đội bóng Tottenham Hotspur đến tham quan Vịnh Hạ Long. Đây là lần đầu tiên một siêu du thuyền cập cảng Quảng Ninh. Thay vì ở lại TP Hạ Long vài ngày theo dự định, tỷ phú Joe Lewis cùng siêu du thuyền của mình đã dành tới nửa tháng để khám phá, trải nghiệm vẻ đẹp của Vịnh Hạ Long cùng nhiều danh lam, thắng cảnh địa phương.

Tỷ phú Joe Lewis đã hào hứng chia sẻ: Trong chuyến đi tới Việt Nam lần này, tôi chỉ chọn Đà Nẵng và Quảng Ninh là 2 điểm dừng chân. Vẻ đẹp của Vịnh Hạ Long quả thật rất tuyệt vời mà tôi không thể diễn tả hết được. Tôi cũng khá bất ngờ cả về hạ tầng, cảnh đẹp và con người của Quảng Ninh. Tất cả hạ tầng và dịch vụ đều phát triển hơn tôi nghĩ rất nhiều, còn con người thì nồng hậu, mến khách. Chính vì vậy tôi đã lưu du thuyền ở lại Quảng Ninh lâu hơn dự kiến để tham quan, trải nghiệm. Nhìn vào hạ tầng cùng những dịch vụ ở đây, tôi tin, tỉnh sẽ còn phát triển hơn nữa. Tôi rất mong có nhiều dịp sẽ quay lại Quảng Ninh và nếu thích hợp có thể nghiên cứu đầu tư ở đây.

Quảng Ninh đã bắt đầu gặt hái những "trái ngọt" từ sự quyết tâm chuyển đổi mô hình tăng trưởng từ "nâu" sang "xanh", từ chưa bền vững sang bền vững, trọng tâm là phát triển du lịch, dịch vụ. TP Hạ Long được coi là minh chứng sống động cho điều này. Ngày càng nhiều các sản phẩm du lịch nghỉ dưỡng, giải trí độc đáo. Trong đó phải kể đến các dự án du lịch, nghỉ dưỡng do các nhà đầu tư tên tuổi, thương hiệu lớn đầu tư trong những năm qua, góp phần tạo nên diện mạo mới đẳng cấp cho thành phố bên bờ di sản, trở thành điểm đến lý tưởng của du khách trong và ngoài nước, như: Khu nghỉ dưỡng 5 sao Vinpearl Hạ Long Bay Resort; tổ hợp vui chơi giải trí Sun World Halong Complex; Quần thể FLC Hạ Long với hệ thống khách sạn, khu nghỉ dưỡng, sân golf đẳng cấp; khu du lịch và giải trí quốc tế Tuần Châu...

Không chỉ Hạ Long, các địa phương TP Uông Bí, TP Cẩm Phả, huyện Vân Đồn, TX Quảng Yên, đến các huyện miền núi vùng cao như Bình Liêu, Tiên Yên, Ba Chẽ cũng đang dần chuyển đổi phát triển mô hình kinh tế xanh, đa dạng hóa các loại hình dịch vụ. Trong đó, chú trọng chuyển đổi theo hướng phát triển các ngành dịch vụ có tiềm năng, lợi thế, có hàm lượng khoa học, công nghệ cao và phát triển bền vững, như: Du lịch, dịch vụ thương mại, logistics, công nghệ thông tin, tài chính, ngân hàng, bảo hiểm.

Quảng Ninh cũng đang trở thành điểm đến hấp dẫn, thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài nước, trong đó có những nhà đầu tư tầm cỡ. Đến nay, tỉnh đã thu hút được vốn đầu tư từ trên 20 quốc gia và vùng lãnh thổ. Trên địa bàn tỉnh hiện có gần 120 dự án FDI còn hiệu lực pháp lý với tổng vốn đầu tư đăng ký gần 5,5 tỷ USD. Những dự án lớn trị giá lên tới hàng nghìn tỷ đồng ngày một xuất hiện nhiều hơn ở tỉnh đến từ các nhà đầu tư hàng đầu trong nước, như Sun Group, Vingroup, FLC, BIM, Tuần Châu… cùng với đó là hiện diện của các tập đoàn lớn trên thế giới, như Wyndham, Starwood, ISC Corp, Amata, Nakheel, Hilton.

Chia sẻ về lý do lựa chọn Quảng Ninh để thực hiện nhiều dự án quy mô lớn, đại diện Tập đoàn Sun Group cho biết: Sun Group đã có mặt tại Quảng Ninh từ rất sớm, ngay khi tỉnh thực hiện công bố các quy hoạch chiến lược năm 2014, Tập đoàn đã triển khai một số dự án về du lịch với quy mô hàng nghìn tỷ đồng. Ngay từ thời điểm đó, chúng tôi đã nhận thấy Quảng Ninh rất rộng mở về cơ chế, chính sách cho nhà đầu tư. Càng về sau, tỉnh lại càng có nhiều đổi mới hơn, đặc biệt là trong tháo gỡ khó khăn, đồng hành cùng doanh nghiệp. Đây là lý do vì sao không chỉ Sun Group mà nhiều tập đoàn, doanh nghiệp lớn khác đã, đang và sẽ gắn bó với tỉnh để phát triển các dự án về dịch vụ, du lịch theo hướng đẳng cấp và bền vững.

Ông Trịnh Văn Quyết, Chủ tịch Hiệp hội Các tổ chức dịch vụ phát triển kinh doanh Việt Nam, Chủ tịch Tập đoàn FLC, cho rằng: Sự quan tâm, định hướng, chủ trương của tỉnh là yếu tố vô cùng quan trọng trong việc tạo ra môi trường thu hút đầu tư, kinh doanh thuận lợi để doanh nghiệp vào đầu tư phát triển hạ tầng nói chung và cơ sở hạ tầng du lịch nói riêng. Tập đoàn FLC đang đầu tư gần 30 dự án tại TP Hạ Long, TP Móng Cái, huyện Vân Đồn và một số địa phương trên địa bàn tỉnh, với mong muốn đóng góp cùng địa phương thúc đẩy ngành du lịch của đất nước phát triển.

Hồng Nhung - Đặng Nhung

Ảnh: Đỗ Phương - Hùng Sơn

Trình bày: Đỗ Quang

Bài 4: Lan tỏa những khát vọng xanh