Quảng Yên đứng lên sau thảm họa Yagi

Bão số 3 (Yagi) đổ bộ vào Quảng Ninh đã gây ra thiệt hại nghiêm trọng đến người và tài sản, trong đó Quảng Yên là một trong những địa phương phải chịu tổn thất nặng nề. Cơn bão đã qua nhưng vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức đòi hỏi địa phương này phải có sự kiên trì đủ lớn, quyết sách đủ mạnh để hoàn thành những mục tiêu quan trọng đã đề ra.

Nước mắt nghề nuôi biển

Đã hơn 1 tháng kể từ khi cơn bão số 3 càn quét trên vùng biển Quảng Yên cũng là bằng ấy thời gian anh Nguyễn Ngọc Tài (thôn 3, xã Hoàng Tân) không về nhà. Anh Tài bám trụ trên bè, ngày ngày vật lộn với đống hoang tàn, đổ nát đã từng là cả cơ nghiệp của gia đình. Ngồi trong chiếc chòi vừa được gia cố lại để ở tạm, gương mặt anh Tài lộ rõ vẻ mệt mỏi, thất thần khi tài sản không còn, tư liệu sản xuất bị phá huỷ, còn các món nợ vẫn hiện hữu.

Anh Tài tâm sự: Để bảo vệ tài sản, chúng tôi đã thuê người đóng cọc, chằng chéo lại toàn bộ bè. Hôm bão vào, sức gió khủng khiếp quá nên chúng tôi đã có dự cảm lành ít, dữ nhiều. Thế nhưng khi tận mắt chứng kiến cảnh tượng trên biển ngày hôm đó thì thật sự vượt ngoài sức tưởng tượng. Cả một vùng biển trắng xóa, toàn bộ lồng bè nuôi biển bị xóa sổ. Trước cảnh đó, chúng tôi dù cứng cỏi đến mấy cũng bàng hoàng, bật khóc vì mất mát quá lớn.

Hơn 12 năm làm nghề nuôi trồng thủy sản trên biển, anh Tài đã trải qua nhiều khó khăn, thăng trầm, “được” cũng có và “mất” cũng nhiều. Song, đây có lẽ là lần thất thoát nặng nề nhất đối với anh. Trước thời điểm bão, gia đình anh có 20 cặp bè, tương ứng 400 bè con, với 20 vạn dây hà đại dương. Trong đó có khoảng 10 vạn dây hà giống, 6 vạn dây hà nhỡ nuôi trên 1 năm và 4 vạn dây hà nuôi trên 2 năm sắp đến ngày thu hoạch. Số hà trong độ thu hoạch ước khoảng 250 tấn. Với giá hà hiện tại hơn 13.000 đồng/kg, vị chi gia đình anh Tài mất trắng hơn 3,2 tỷ đồng tiền hà, chưa kể tiền đầu tư cơ sở, con giống và công chăm sóc.

Tiếc của, tiếc công, anh Tài lao đao, mất phương hướng trong một thời gian. Nhưng rồi anh tự trấn an bản thân và gia đình, nhanh chóng sốc lại tinh thần, tiến hành thu dọn, cố vớt vát được cái gì hay cái đó để gây dựng lại nghề. Vì ngoài nuôi biển, gia đình anh không còn nghề nào khác đủ khả năng chi trả những món nợ vẫn còn. 

Cách bè nhà anh Tài không xa là khu vực nuôi của gia đình bà Lê Thị Hương (thôn 2, xã Hoàng Tân). Cũng trong tình cảnh bị thiệt hại nặng nề, gia đình bà Hương mất gần như toàn bộ tài sản chăm chút bấy lâu. Siêu bão ập đến đúng lúc hà đại dương của gia đình bà Hương đang độ lớn, đầu tư cho nuôi trồng đã lâu, chỉ chờ ngày thu hoạch.

Nhìn những mảng bè xác xơ trôi dạt trên mặt biển, bà Hương nghẹn ngào: Trước đây, nuôi hà chỉ mất 12-13 tháng, nhưng bây giờ mật độ nuôi đông, nguồn thức ăn thu hẹp, nên một lứa hà phải mất 2-3 năm mới có thể cho thu hoạch. Bão lại vào đúng đợt gia đình tôi vừa nhận tiền đặt cọc, chuẩn bị bán lứa hà đại dương cuối cùng trước khi xuống giống đợt mới. Thế là sau bão chúng tôi mất hết tất cả. Lãi không có, vốn cũng chẳng thu được về mà còn phải chuyển trả lại tiền cọc cho người ta.

Theo lời kể của những ngư dân ở đây, tại khu vực nuôi trồng thủy sản này hàng trăm hộ nuôi bè từng hoạt động sôi động và tấp nập đã gần như mất sạch tài sản. Những lồng bè bị bão đánh vỡ tan, chỉ còn lại một ít mảng bè gỗ, phao nhựa. Có người thậm chí còn không tìm lại được bè của mình.

Ông Ngô Doãn Cương, Phó Chủ tịch UBND xã Hoàng Tân, cho biết: Hoàng Tân là địa phương có số lượng hộ nuôi trồng thủy sản bị thiệt hại lớn nhất TX Quảng Yên với 381 hộ, diện tích nuôi trên 1.260ha. Trong đó, diện tích nuôi bị thiệt hại 30-50% là 29,9ha; diện tích nuôi bị thiệt hại từ 70% trở lên là hơn 1.230ha. Hiện người dân đang cố gắng vớt vát những dây treo hà còn sót lại để tiếp tục nuôi trồng, với mong muốn có thể tái sản xuất trong thời gian sớm nhất.

Tái thiết sau bão lũ

Với cường độ rất mạnh (gió giật cấp 17), tâm bão số 3 hướng thẳng vào TX Quảng Yên đã gây ra thiệt hại vô cùng lớn. Toàn thị xã có 55 trường học, trụ sở Phòng giáo dục bị tốc mái; 19 trạm y tế xã, phường đều bị hư hỏng nặng. Trên 25.000 nhà bị tốc mái, trong đó có 160 hộ cận nghèo, hộ chính sách; 128 nhà bị đổ sập; hơn 200 trụ sở cơ quan, đơn vị, LLVT bị thiệt hại; 500 cột điện hạ thế, trung thế bị đổ gãy; 2 trạm điện Phong Cốc, Phong Hải gãy đổ. Hơn 1.400ha lúa mùa bị ngập, đổ; 814ha rừng bị thiệt hại từ 30% trở lên; 62 tàu cá bị đắm và hư hỏng; 455 cơ sở nuôi trồng thủy sản bị thiệt hại (toàn bộ lồng, bè nuôi hàu, cá biển bị thất thoát; 989ha đầm nuôi trồng thủy sản và 350ha nuôi tôm công nghiệp bị thiệt hại)...

Qua thống kê sơ bộ của TX Quảng Yên, ước tính thiệt hại do bão gây ra lên tới hơn 2.346 tỷ đồng. Số hộ dân bị thiệt hại đang vay nợ của các ngân hàng lên tới 2.653 người, với tỷ lệ thiệt hại 40-100% trị giá tài sản, tổng trị giá dư nợ bị thiệt hại ước tính trên 680 tỷ đồng.

Bằng sự chủ động và nỗ lực rất lớn của cả hệ thống chính trị toàn thị xã, cũng như tinh thần đoàn kết, truyền thống tương thân, tương ái “Lá lành đùm lá rách” được khơi dậy mạnh mẽ trong nhân dân, TX Quảng Yên đang khẩn trương triển khai thực hiện quyết liệt, đồng bộ công tác khắc phục thiệt hại do bão số 3 gây ra, nhanh chóng ổn định đời sống cho nhân dân và từng bước khôi phục hoạt động sản xuất kinh doanh trên địa bàn.

Từ nguồn vốn được cấp bổ sung hỗ trợ khắc phục thiệt hại 20 tỷ đồng, TX Quảng Yên tiến hành phân bổ 11,4 tỷ đồng sửa chữa trường, lớp học; 1 tỷ đồng sửa chữa trụ sở làm việc một số cơ quan, đơn vị; 7,6 tỷ đồng hỗ trợ các xã, phường khắc phục thiệt hại. Các đơn vị được phân khai kinh phí đã hoàn thành thuê tư vấn, lập thiết kế dự toán và đang làm thủ tục đấu thầu thi công theo quy định.

Thị xã hoàn thành công tác thẩm định hỗ trợ xây nhà mới, sửa chữa nhà ở đối với 72 hộ cận nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn có nhà ở bị sập đổ hoàn toàn, bị hư hỏng nặng không ở được. Trong đó có 22 nhà xây mới, 50 nhà sửa chữa. Trước đó, để kịp thời hỗ trợ cho các gia đình bị thiệt hại nặng về nhà ở sớm ổn định cuộc sống, thị xã kịp thời hỗ trợ cho 6 hộ nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn có nhà đổ sập với mức hỗ trợ 50 triệu đồng/hộ từ nguồn ngân sách thị xã.

Đối với khôi phục sản xuất, Quảng Yên cũng đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, hiệu quả, nhằm kịp thời tháo gỡ những khó khăn trước mắt. Thị xã phối hợp với chủ đầu tư hạ tầng các KCN hỗ trợ khôi phục lại hệ thống điện, nước; tập trung GPMB các KCN, tạo quỹ đất sạch để thu hút nhà đầu tư. Đồng thời, làm việc với các ngân hàng nhanh chóng rà soát, phân loại, đánh giá và có giải pháp xử lý nợ phù hợp với các đối tượng; tăng cường hoạt động tư vấn hỗ trợ tổ chức, cá nhân tiếp cận các nguồn vốn vay.

Quảng Yên thực hiện nghiêm túc, linh hoạt quy trình thẩm định, hỗ trợ thiệt hại ngành sản xuất nông nghiệp theo quy định với kinh phí hỗ trợ khôi phục ước tính 18,6 tỷ đồng. Với lĩnh vực nuôi trồng thủy sản trên biển bị thiệt hại nặng nề nhất, thị xã đã tiến hành giao khu vực biển cho 142 hộ nuôi hàu, hà (đợt 1) và hoàn thành giao khu vực biển cho 435 hộ còn lại trong tháng 10. Thị xã huy động đóng góp từ các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp hỗ trợ phao nổi hợp quy và một phần con giống phục vụ sản xuất những hộ dân bị thiệt hại được giao khu vực nuôi biển…

Chủ tịch UBND thị xã Trần Đức Thắng cho biết: Song song với công tác khắc phục hậu quả của bão số 3, TX Quảng Yên đã và đang rà soát, đánh giá kỹ lưỡng tác động thiệt hại của cơn bão đối với tăng trưởng kinh tế trong từng lĩnh vực để điều chỉnh, xây dựng kịch bản tăng trưởng kinh tế những tháng cuối năm 2024 và kế hoạch năm 2025 phù hợp với tình hình mới. Quảng Yên đề xuất tỉnh nghiên cứu cho phép thị xã quy hoạch tạm thời một số vùng nuôi tập trung tránh mặn, đảm bảo ổn định hoạt động sản xuất đối với nuôi hà đại dương…