Thị trường phim Việt ngàn tỉ mà bấp bênh

2023 lại là một năm đạt đỉnh mới về doanh thu của phim Việt với 1.130 tỉ đồng của năm phim trăm tỉ Nhà bà Nữ, Lật mặt 6, Đất rừng phương Nam, Siêu lừa gặp siêu lầy và Chị chị em em 2.

Nếu tính cộng thêm Người vợ cuối cùng - hơn 96 tỉ đồng nội địa, và Con Nhót mót chồng - hơn 75 tỉ đồng thì tổng doanh thu của top 7 phim ăn khách nhất Việt Nam năm nay đạt 1.301 tỉ đồng.

Đây là một đỉnh cao mới và cũng là thách thức để đặt ra câu hỏi: Sẽ có phim nào phá kỷ lục của Nhà bà Nữ không? Bao giờ sẽ có phim Việt đạt doanh thu 1.000 tỉ đồng?

Bên cạnh đó là nỗi lo ngại về sự chênh lệch quá lớn giữa nhóm phim ăn khách và những phim "chết như ngả rạ".

Nếu có một diễn viên nào được gọi là ngôi sao phòng vé thì chỉ là Thái Hòa - nam diễn viên chiếm lĩnh các giải diễn xuất điện ảnh nhờ Con Nhót mót chồng.

Khoảng cách ăn khách

Điểm chung của các phim ăn khách này đến từ những ê kíp lâu năm, có nhiều kinh nghiệm làm phim thương mại, thậm chí có những người được mệnh danh là "đạo diễn trăm tỉ", và các phim của họ cũng được hưởng lợi từ thương hiệu có sẵn của nhà làm phim hay loạt phim nhiều phần.

Những cái tên nổi bật, bảo chứng phòng vé phim Việt hiện tại hầu hết là đạo diễn, nhà sản xuất như Trấn Thành, Lý Hải, Victor Vũ, Thu Trang, Nguyễn Quang Dũng, Vũ Ngọc Đãng...

Vì sao là "top 7 phim ăn khách nhất thị trường" mà không phải là top 10? Vì khoảng cách giữa 7 phim nói trên với phần còn lại của thị trường là quá lớn, và khái niệm "ăn khách" là khi phim đó có lãi.

Chẳng hạn nếu có top 10 thì 3 phim còn lại nhiều khả năng là Kẻ ẩn danh của đạo diễn Trần Trọng Dần, do Kiều Minh Tuấn đóng chính và thu 42 tỉ đồng (kém Con Nhót mót chồng tận 33 tỉ đồng và chưa rõ hòa vốn hay không); Vong nhi của đạo diễn Hoàng Tuấn Cường thu 25 tỉ đồng và Chiếm đoạt của đạo diễn Thắng Vũ thu gần 22 tỉ đồng - những mốc doanh thu chưa thể coi là ăn khách.

Khán giả thờ ơ phim nào?

Các phim Việt có doanh thu thấp của năm 2023 chủ yếu do kịch bản yếu, thiếu đầu tư chăm chút, bất kể có sự góp mặt của dàn diễn viên khá nổi tiếng.

Chẳng hạn doanh thu Chiếm đoạt không quá thấp, nhưng với dàn diễn viên có Miu Lê - từng rất nổi tiếng sau Em là bà nội của anh hay Phương Anh Đào với năng lực diễn xuất tốt - thì đáng tiếc.

Hay như Fanti - phim khai thác đề tài mạng xã hội và tham vọng vào showbiz của người trẻ - có khâu sản xuất (production value) tốt nhưng kịch bản và diễn xuất yếu, chỉ thu 1,8 tỉ đồng vào top phim Việt có doanh thu thấp nhất năm 2023.

Nhiều phim khác như Bến phà xác sống, Live: Phát trực tiếp, Chạm vào hạnh phúc, Khi ta 25, Biệt đội rất ổn, Giao lộ 8675... không được đón nhận vì chất lượng thấp, kịch bản yếu và khả năng dẫn dắt còn hạn chế. Các phim trên ra rạp nhạt nhòa trong sự thờ ơ của khán giả và "chết như ngả rạ".

Trong đó, Live: Phát trực tiếp có ý tưởng độc đáo cũng như thông điệp xã hội, nhưng cách thể hiện gây sốc, đôi chỗ phản cảm, dàn diễn viên có những cái tên tai tiếng nên bị khán giả bỏ qua.

Bến phà xác sống có mục đích ăn theo thành công phòng vé của Cù lao xác sống - một phim bị coi là thảm họa nhưng lại có doanh thu tốt trước đó - nhưng không được chú ý vì khán giả đã thấy nhàm. Khi ta 25 và Giao lộ 8675 có nội dung nhạt nhòa, đề tài cũ kỹ, yếu đầu tư kịch bản lẫn sản xuất, dẫn đến chất lượng thấp.

Biệt đội rất ổn gây thất vọng vì kịch bản sơ sài, tình tiết chắp vá, hài nhảm, thiếu logic, nhồi nhét nhiều vai diễn nhưng không ai nổi bật.

Dù tình trạng chênh lệch quá lớn giữa phim thắng - phim bại là điều đáng buồn, vẫn phải nhìn nhận rằng các phim thất bại nặng nề đều là do chính nội lực của tác phẩm quá yếu, dẫn đến hiệu ứng truyền miệng tệ.

Khán giả ngày nay đã có nhiều kênh tham khảo trước khi mua vé xem phim. Phim dở thì không thể nào có hiệu ứng truyền miệng tốt.