Thu hồi nợ đọng tiền sử dụng đất các dự án: Không để chủ đầu tư chây ỳ

Tháng 8 vừa qua, Đoàn thanh tra liên ngành của tỉnh đã rà soát tình hình triển khai dự án, thực trạng sử dụng đất (SDĐ) của 23 dự án, gặp gỡ và đối thoại với 15 nhà đầu tư xác định nguyên nhân nợ đọng tiền SDĐ và đề xuất phương án xử lý. Qua rà soát, một số đơn vị đã nộp đủ nhưng có những đơn vị vẫn cố tình chây ỳ nợ tiền SDĐ hàng chục tỷ đồng. Điều này đang gây thất thu lớn cho ngân sách tỉnh.

[links()]

Dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng Khu đô thị Cao Xanh - Hà Khánh C của Công ty CP Phát triển Biển Đông nợ 34 tỷ đồng tiền SDĐ và 30 tỷ đồng tiền phạt chậm nộp.

Đến thời điểm thanh tra, đối thoại hơn hai chục dự án nói trên vẫn còn nợ tiền SDĐ lên đến hàng trăm tỷ đồng, chưa tính tiền phạt do nộp chậm. Trong đó, có 13 dự án nằm trong danh sách dự án báo cáo Thanh tra Chính phủ. Điển hình của tình trạng nợ đọng tiền SDĐ tại một số dự án của Chi nhánh Công ty xây dựng 507 Quảng Ninh như: Dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng kỹ thuật Khu biệt thự, khách sạn khu vực đồi truyền hình Bãi Cháy hiện còn nợ 24,3 tỷ đồng tiền SDĐ và 44,2 tỷ đồng tiền phạt chậm nộp; Dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng Khu đô thị mới Cao Xanh - Sa Tô (Dự án Cao Xanh - Hà Khánh A) nợ trên 5,7 tỷ đồng tiền SDĐ, tiền phạt chậm nộp 4,2 tỷ đồng; Dự án khu đô thị mới hình thành giữa tuyến kè bao ngoài và tuyến đường bao biển Cao Xanh - Hà Khánh A, B, C, D (giai đoạn 1) nợ 28,2 tỷ đồng tiền SDĐ, nợ 13,6 tỷ đồng tiền phạt chậm nộp.

Ngoài các dự án của Chi nhánh Công ty Xây dựng 507 Quảng Ninh, trên địa bàn tỉnh còn tồn tại một số dự án chậm nộp tiền SDĐ với số tiền lớn như: Dự án xây dựng và kinh doanh hạ tầng Khu nhà ở biệt thự đồi 368 của Công ty TNHH MTV Việt Mỹ Hạ Long có số nợ lên tới 72,2 tỷ đồng tiền SDĐ và gần 115 tỷ đồng tiền phạt chậm nộp; Dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng Khu đô thị Cao Xanh - Hà Khánh C của Công ty CP phát triển Biển Đông nợ 34 tỷ đồng tiền SDĐ và 30 tỷ đồng tiền phạt chậm nộp… Dự án hiện đang có số nợ "khủng" là dự án Đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng Khu đô thị mới Đồn Điền, xã Việt Hưng, TP Hạ Long của Công ty CP Thống Nhất 508 với số tiền nợ đọng lên tới gần 300 tỷ đồng (trong đó, nợ SDĐ là 99,2 tỷ đồng, nợ tiền phạt do chậm nộp gần 199,5 tỷ đồng).

Theo Giám đốc Sở TN&MT Nguyễn Ngọc Thu, có 5 nguyên nhân dẫn đến tình trạng nợ đọng tiền SDĐ các dự án. Trong đó, nguyên nhân chính là do một số nhà đầu tư đang gặp khó khăn về tài chính, do không bán được đất để thu hồi vốn, không vay được vốn từ ngân hàng, do có sự biến động về tổ chức bộ máy công ty như: Dự án đầu tư xây dựng kinh doanh hạ tầng Khu nhà ở tự xây tại tổ 42, phường Trưng Vương, TP Uông Bí của Công ty TNHH Thương mại Giang Nam; Dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng Khu dân cư tự xây phường Nam Khê - TP Uông Bí của Công ty CP Đầu tư và xây dựng Quảng Ninh. Đặc biệt là Dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng Khu đô thị Cao Xanh - Hà Khánh C của Công ty CP Phát triển Biển Đông được coi “chây ỳ” cả về thời gian đầu tư và nợ thuế với hơn một thập niên. Theo giải trình của Công ty thì dự án hiện đang cầm cố ngân hàng số tiền nợ chưa trả với 300 tỷ đồng. Tình hình tài chính của Công ty không còn tiền để nộp thuế và tiếp tục thi công dự án. Bên cạnh đó, người đứng đầu Công ty đã mất, hiện chưa có người thay thế, Công ty chưa cơ cấu xong Hội đồng quản trị mới.

Nguyên nhân thứ hai mà nhiều dự án mắc phải đó là khó khăn trong quá trình giải phóng mặt bằng và chưa được bàn giao đất thực địa ảnh hưởng đến tiến độ dự án. Dự án thi công dở dang không thực hiện được việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho nhà đầu tư thứ cấp nên không thể thu hồi vốn như: Dự án xây dựng và kinh doanh hạ tầng Khu nhà ở biệt thự đồi 368 của Công ty TNHH MTV Việt Mỹ Hạ Long; Dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng Khu đô thị mới Bắc sông Trới huyện Hoành Bồ của Công ty CP Cơ giới và xây dựng Thăng Long...

Bên cạnh đó, một số dự án do chưa được ngân sách nhà nước thanh toán công trình đối ứng, đối với các dự án thuộc đối tượng thanh toán bằng quỹ đất, hoặc chủ đầu tư đã thi công các công trình cho tỉnh những chưa được ngân sách nhà nước thanh toán (một số dự án của Chi nhánh Công ty xây dựng 507 Quảng Ninh, Công ty CP Thống Nhất 508). Đồng thời, một số dự án phải điều chỉnh quy hoạch dẫn đến thay đổi diện tích tính tiền và giá đất theo quy định như: Dự án đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng vùng sú vẹt biển phường Cẩm Sơn, TP Cẩm Phả (giai đoạn 1) của Công ty TNHH Quảng Hồng; Dự án xây dựng và kinh doanh hạ tầng Khu nhà ở biệt thự đồi 368 của Công ty TNHH MTV Việt Mỹ Hạ Long. Đáng nói nữa là một số dự án nợ tiền SDĐ kéo dài, việc tính tiền phạt chậm nộp với số tiền lớn càng làm cho việc thanh toán trở lên khó khăn.

Dự án khu đô thị mới hình thành giữa tuyến kè bao ngoài và tuyến đường bao biển Cao Xanh-Hà Khánh A, B, C, D (giai đoạn 1) của Chi nhánh Công ty xây dựng 507 Quảng Ninh có khả năng bị thu hồi do chậm nộp tiền SDĐ.

Từ thực tế như trên, Đoàn thanh tra liên ngành của tỉnh đã có chuyến thực tế rà soát thực trạng sử dụng đất và đề ra các phương án xử lý. Qua đó, Cục thuế cũng đã đôn đốc thu hồi nợ đọng tiền thuê đất đối với các dự án đầu tư trong đó triển khai quyết liệt các biện pháp đôn đốc và cưỡng chế đối với các khoản nợ gốc theo quy định của Luật Quản lý thuế. Đối với một số đơn vị, Đoàn thanh tra liên ngành cũng đã cảnh báo trong trường hợp đơn vị cố tình không thực hiện sẽ đề nghị UBND tỉnh thu hồi dự án như Dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng Khu đô thị mới Đồn Điền, xã Việt Hưng, TP Hạ Long của Công ty CP Thống Nhất 508 hay Dự án Khu đô thị mới hình thành giữa tuyến kè bao ngoài và tuyến đường bao biển Cao Xanh - Hà Khánh A, B, C, D của Chi nhánh Công ty Xây dựng 507 Quảng Ninh…

Đối với các dự án vướng mắc trong việc đối trừ tiền SDĐ, Sở Kế hoạch và Đầu tư cũng tiến hành ghi vốn để thực hiện đối trừ và yêu cầu chủ đầu tư thực hiện quyết toán gửi Sở Tài chính thẩm định trong năm 2017. Bên cạnh đó, theo đề xuất của các nhà đầu tư, cơ quan chức năng cũng tạo điều kiện tách sổ đỏ từ các sổ tổng đã được cấp trước đây trên cơ sở các dự án hoàn thiện hạ tầng đến đâu Nhà nước sẽ tách sổ cho các nhà đầu tư thứ cấp. Chủ đầu tư sẽ tiến hành giao đất, giao sổ đỏ cho các hợp đồng góp vốn để thu nốt tiền của các hợp đồng này và dùng nguồn tiền này để trả nợ tiền SDĐ và thi công các hạng mục còn lại của dự án. Đồng thời, cho phép một số công ty nộp hết số tiền SDĐ còn nợ; số tiền phạt chậm nộp được khoanh lại cũng như báo cáo các bộ, ngành trình Thủ tướng. 

Tại buổi làm việc với ngành Thuế ngày 7-9 vừa qua, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Đức Long đã yêu cầu ngành Thuế và ngành TN&MT phải có giải pháp hết sức cụ thể với từng dự án của từng doanh nghiệp. Với các khoản thuế mà doanh nghiệp cố tình chây ỳ, phải xử lý nghiêm và công khai trên phương tiện thông tin đại chúng. Nhưng nếu dự án nào đã hoàn thành giải phóng mặt bằng, nhà đầu tư đã thi công hạ tầng, thì xem xét cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để chủ đầu tư tiếp tục có điều kiện vay ngân hàng đầu tư các giai đoạn tiếp theo. Sở TN&MT cũng rà soát lại các đối tượng thuê đất, tránh thất thoát tiền SDĐ, chủ động đề xuất tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp liên quan tới nợ đọng tiền SDĐ, từng dự án cụ thể mang tính chất thực tiễn…

Hy vọng với những giải pháp quyết liệt của tỉnh và các ngành, địa phương trong việc đôn đốc thu hồi nợ đọng tiền SDĐ cũng như tháo gỡ khó khăn cụ thể cho các dự án, Quảng Ninh sẽ đạt mục tiêu thu nội địa đạt 29.000 tỷ đồng, tiếp tục giữ vững vị trí tốp 5 các tỉnh, thành phố trong cả nước về thu ngân sách năm 2017.

Thanh Hằng