Thu hút lao động vào KCN: Bài toán cần lời giải

Hoạt động sản xuất trong các khu công nghiệp (KCN) ở Quảng Ninh đang trên đà tăng trưởng, đi cùng với đó là nhu cầu sử dụng lao động, nhất là lao động phổ thông ngày một cao. Vì vậy, Quảng Ninh cần phải có những giải pháp đồng bộ để giải bài toán thiếu hụt lao động trong các KCN.

[links()]

Công nhân lao động tại Công ty TNHH MTV nến AIDI Việt Nam (KCN Cái Lân, TP Hạ Long).

Trên địa bàn tỉnh hiện có 11 KCN, trong đó 7 KCN được thành lập và cấp giấy chứng nhận đầu tư. Thống kê cho thấy, năm 2016 số lượng lao động thuộc các doanh nghiệp trong KCN của tỉnh là 17.654 người, nhưng đến thời điểm hiện nay, con số này đã tăng lên thành 24.438. Theo báo cáo của các doanh nghiệp đang triển khai dự án trong 7 KCN có nhu cầu lớn về lao động, từ năm 2018-2020, nhu cầu về lao động tăng thêm 23.800 người, bằng 18,5% tổng nhu cầu về lao động mà quy hoạch phát triển nhân lực tỉnh Quảng Ninh đến năm 2020 đề ra (128.800 người).

Thời gian qua, các doanh nghiệp đã có nhiều chính sách hỗ trợ để thu hút lao động. Công ty TNHH Khoa học kỹ thuật Texhong Ngân Long (KCN Hải Yên, TP Móng Cái) là điểm sáng trong chăm lo đời sống người lao động. Bên cạnh ổn định mức lương cơ bản cho CNLĐ (7,4 triệu đồng/người/tháng), công ty còn đảm bảo chế độ BHXH và quan tâm xây dựng văn hóa doanh nghiệp. Đồng thời triển khai xây dựng nhà ở phục vụ cán bộ, nhân viên, người lao động xa nhà; hỗ trợ phương tiện đi lại, xây dựng thiết chế văn hóa, thể thao trong khuôn viên KCN. Qua đó tạo điều kiện cho người lao động làm việc và gắn bó lâu dài với doanh nghiệp.

Hay như Công ty TNHH MTV Vina New Tarps Việt Nam (KCN Cái Lân, TP Hạ Long) cũng có nhiều giải pháp giữ chân lao động. Do phần lớn công nhân là người ngoài tỉnh nên công ty đã hỗ trợ tiền thuê nhà trọ với kinh phí 900.000 đồng/người/tháng; tăng mức ăn từ 20.000 lên 24.000 đồng/người/suất; ổn định thu nhập của công nhân bình quân 6 triệu đồng/người/tháng; kéo dài thời gian nghỉ giữa giờ cho công nhân thêm 30 phút...

Tuy nhiên, trong số các KCN đang hoạt động trên địa bàn tỉnh, mới chỉ có Công ty TNHH Khoa học kỹ thuật Texhong Ngân Long có nhà ở công nhân. Hầu hết công nhân trong các KCN trên địa bàn tỉnh hiện nay phải tự túc nhà ở với chi phí thuê nhà trọ chiếm tỷ lệ khá lớn so với mức lương của họ. Chị Trần Thị Thơm, công nhân Công ty TNHH Điện tử Vạn Lực Việt Nam (KCN Cái Lân), cho biết: Với mức lương 5 triệu đồng/tháng, gia đình tôi phải mất gần 1 triệu đồng để thuê nhà trọ, số còn lại chi cho sinh hoạt hàng ngày nên cũng khá khó khăn. Tôi mong muốn công ty có thêm khoản hỗ trợ nhà ở, một phần chi phí đi lại... để người lao động yên tâm gắn bó với doanh nghiệp và ổn định cuộc sống.

Công ty TNHH May mặc Hoa Lợi Đạt Việt Nam, KCN Cảng biển Hải Hà.

Nếu như năm 2016, cả KCN Cảng biển Hải Hà chỉ có 4 doanh nghiệp với 2.849 lao động thì đến nay đã có trên 7.000 lao động. Các doanh nghiệp cũng đã chủ động phối hợp với các địa phương để tuyển dụng lao động, nỗ lực cải thiện điều kiện làm việc cũng như phúc lợi xã hội cho người lao động. Tuy nhiên, do nằm xa đô thị, địa bàn dân cư thưa thớt, chưa có tuyến xe buýt, chưa có các thiết chế văn hóa xã hội nên lao động ở đây thường xuyên biến động, doanh nghiệp khó thu hút, giữ chân người lao động.

Ông Vũ Sỹ Hùng, Trưởng Phòng Lao động - Tiền lương - Bảo hiểm xã hội (Sở LĐ-TB&XH) cho rằng, hiện lao động của Quảng Ninh, đặc biệt là vùng sâu, vùng xa không quen với việc phải làm việc trong khuôn khổ, kỷ luật lao động nên dễ bỏ việc. Bên cạnh đó, chế độ tiền lương, đãi ngộ của một số doanh nghiệp trong KCN chưa đủ sức hấp dẫn và cần được cải thiện nhiều hơn nữa để giữ chân người lao động. Mặt khác, nhiều tỉnh lân cận của Quảng Ninh đang tập trung phát triển các KCN cũng đã khiến việc thu hút lao động tỉnh ngoài khó khăn hơn.

Để giải bài toán này, trong thời gian qua, Quảng Ninh đã chỉ đạo sát sao các ngành, địa phương thực hiện việc hỗ trợ, tạo điều kiện cho doanh nghiệp, như tổng hợp nhu cầu tuyển dụng lao động của các doanh nghiệp trong KCN; đẩy mạnh hoạt động các trung tâm dịch vụ việc làm, thông tin thị trường lao động; tăng cường sự phối hợp giữa doanh nghiệp và chính quyền địa phương trong tuyển dụng lao động cũng như phối hợp giữa các cơ sở đào tạo và doanh nghiệp để đào tạo theo địa chỉ; thu hút các dự án có hàm lượng công nghệ cao, sử dụng ít lao động.

Bên cạnh đó, các địa phương có KCN cũng quy hoạch, dành quỹ đất để xây dựng nhà ở xã hội và các thiết chế văn hóa, trường học... Các doanh nghiệp tại các KCN cũng đã triển khai các giải pháp nhằm giữ chân người lao động làm việc ổn định, lâu dài... Qua đó đã phần nào khắc phục được sự thiếu hụt lao động của các doanh nghiệp; giúp người lao động có việc làm phù hợp, thu nhập hợp lý, có cơ hội phát triển nghề nghiệp, đảm bảo an ninh, an toàn trong khu vực.

Hiện nay, Quảng Ninh cũng đang tập trung hoàn thiện Đề án thu hút lao động và phát triển nguồn nhân lực phục vụ phát triển KCN, khu kinh tế và các dự án lớn trên địa bàn tỉnh, để giải quyết vấn đề lao động đang trở nên cấp thiết với sự phát triển mạnh mẽ của doanh nghiệp tại các KCN hiện nay. Đồng thời, HĐND tỉnh cũng đã ban hành nghị quyết về chính sách thu hút lao động vào làm việc tại KCN Cảng biển Hải Hà đến năm 2020. Qua đó, sẽ góp phần thu hút, phát triển và đảm bảo nguồn nhân lực cung cấp cho thị trường lao động.

Thu Trang