Tử vong khi đi hỗ trợ mưa lũ có được công nhận liệt sĩ không?

Bạn đọc Nguyễn Hoài Thương (Yên Bái) hỏi: "Tử vong khi đi hỗ trợ bà con vùng lũ lụt có được công nhận là liệt sĩ không?".

Theo đó, vào khoảng 9h ngày 10.9, thuyền của đoàn cứu trợ gồm 5 người từ huyện Yên Bình đi ra khu vực đường Lê Hồng Phong, phường Nguyễn Thái Học (TP Yên Bái) để cứu trợ thì bất ngờ bị lật.

Do nước chảy xiết, chiếc thuyền chở 5 người đàn ông bị va vào cánh cửa gara ôtô khiến thuyền bị lật úp. Sự việc khiến cả 5 người ngã xuống dòng nước ngập sâu khoảng 2m khiến 1 người tử vong và 1 người bị thương.

Điều kiện được công nhận là liệt sĩ

Liên quan đến vấn đề người đi chống lũ tử vong có được công nhận là liệt sĩ không, Luật sư Nguyễn Ngọc Hùng - Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết, tại Điều 14 Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14 và Điều 14 Nghị định số 131/2021/NĐ-CP quy định, người đã hy sinh vì sự nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc, xây dựng, bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế hoặc vì lợi ích cửa Nhà nước, của Nhân dân thì được cơ quan có thẩm quyền xem xét công nhận là liệt sĩ khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:

Chiến đấu hoặc trực tiếp phục vụ chiến đấu để bảo vệ độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, an ninh quốc gia;

Làm nhiệm vụ quốc phòng, an ninh trong địa bàn địch chiếm đóng, địa bàn có chiến sự, địa bàn tiếp giáp vùng địch chiếm đóng;

Trực tiếp đấu tranh chính trị, đấu tranh binh vận có tổ chức với địch;

Hoạt động/tham gia hoạt động cách mạng, kháng chiến bị địch bắt, tra tấn vẫn không chịu khuất phục, kiên quyết đấu tranh hoặc thực hiện chủ trương vượt tù, vượt ngục mà hy sinh;

Làm nghĩa vụ quốc tế;

Dũng cảm thực hiện công việc cấp, bách, nguy hiểm phục vụ quốc phòng, an ninh;

Trực tiếp làm nhiệm vụ huấn luyện chiến đấu, diễn tập hoặc làm nhiệm vụ quốc phòng, an ninh có tính chất nguy hiểm;

Do ốm đau, tai nạn không thể cứu chữa kịp thời khi đang trực tiếp làm nhiệm vụ quốc phòng, an ninh ở địa bàn biên giới, trên biển, hải đảo có điều kiện đặc biệt khó khăn theo danh mục do Chính phủ quy định;

Trực tiếp làm nhiệm vụ đấu tranh chống tội phạm;

Đặc biệt dũng cảm cứu người, cứu tài sản của Nhà nước, của Nhân dân hoặc ngăn chặn, bắt giữ người có hành vi phạm tội, là tấm gương có ý nghĩa tôn vinh, giáo dục, lan tỏa rộng rãi trong xã hội;

Mất tích trong trường hợp trên và được cơ quan có thẩm quyền kết luận không phản bội; đầu hàng, chiếu hồi, đào ngũ;

Do vết thương tái phát là nguyên nhân chính dẫn đến tử vong đối với thương binh, người hưởng chính sách như thương binh tại khoản 1 và khoản 2 Điều 23 của Pháp lệnh này có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên, có bệnh án điều trị vết thương tái phát của bệnh viện tuyến huyện trở lên và biên bản kiểm thảo tử vong.

Chế độ đối với liệt sĩ

Theo Điều 15 Pháp lệnh 02, chế độ đối với liệt sĩ bao gồm:

Tổ chức báo tử, truy điệu, an táng và ghi danh tại công trình ghi công liệt sĩ.

Truy tặng Bằng “Tổ quốc ghi công” theo quy định của Chính phủ.

Hài cốt liệt sĩ được tìm kiếm, quy tập, xác định danh tính và an táng.

Liệt sĩ không còn thân nhân hưởng trợ cấp tuất hằng tháng thì người được giao, ủy quyền thờ cúng liệt sĩ được hưởng trợ cấp thờ cúng liệt sĩ là 1.400.000 đồng/liệt sĩ/năm (căn cứ Phụ lục I Nghị định 75/2021/NĐ-CP).

Trong đó, đối tượng là thân nhân liệt sĩ được hưởng trợ cấp tuất hàng tháng là:

Cha đẻ, mẹ đẻ, con liệt sĩ chưa đủ 18 tuổi hoặc từ đủ 18 tuổi trở lên nếu còn tiếp tục đi học hoặc bị khuyết tật nặng, khuyết tật đặc biệt nặng, người có công nuôi liệt sĩ; trường hợp có nhiều liệt sĩ thì theo các mức thân nhân của hai liệt sĩ, thân nhân của ba liệt sĩ trở lên;

Vợ hoặc chồng liệt sĩ.

Ngoài ra, theo Nghị định 75/2021/NĐ-CP, khi truy tặng Bằng “Tổ quốc ghi công”, thân nhân liệt sĩ hoặc người thừa kế của liệt sĩ còn được nhận trợ cấp 1 lần là 32.480.000 đồng.

Như vậy, với trường hợp người tử vong khi đi cứu trợ lũ lụt tại Yên Bái, cần xem xét các điều kiện trên, nếu đủ điều kiện thì địa phương phải lập hồ sơ sau đó trình lên Phòng LĐTBXH, Phòng sẽ trình lên Sở LĐTBXH và xem xét để gửi ra Bộ LĐTBXH.