Văn nghệ dân gian 5 năm nhìn lại

5 năm qua, Hội Văn nghệ dân gian (VNDG) Quảng Ninh đã gặt hái được nhiều ''quả ngọt'' trong lĩnh vực bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa phi vật thể của các dân tộc trên địa bàn tỉnh. 

Từ khi thành lập Hội VNDG Quảng Ninh đến nay đã qua 3 lần Đại hội, hiện có tổng số hội viên lên đến 369 người, sinh hoạt tại 12 Chi hội cơ sở tại các huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh. Chăm lo củng cố tổ chức Hội vững mạnh, 5 năm qua đã kết nạp 68 hội viên VNDG cấp tỉnh, làm thủ tục hồ sơ báo cáo và được Hội VNDG Việt Nam xét kết nạp 6 hội viên, đưa số hội viên trung ương tại Quảng Ninh lên 27 người. Đồng thời, các hội viên đã xây dựng 48 CLB sưu tầm, truyền dạy và biểu diễn các loại hình diễn xướng dân gian.

Hội đã có nhiều nỗ lực trong việc bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của hội viên, hỗ trợ nhau hoạt động nghiên cứu, sưu tầm, truyền dạy văn hóa, VNDG có hiệu quả, nhằm bảo tồn, giữ gìn và phát huy giá trị tinh hoa văn hóa, VNDG phong phú, quý báu của các dân tộc, góp phần xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

Các hội viên đã đoàn kết, nỗ lực khắc phục khó khăn, chủ động, sáng tạo trong thực hiện nhiệm vụ “nghề”, xây dựng Hội vững mạnh, lấy hoạt động “nghề” làm trọng tâm. Theo đó, Hội đã thực hiện các đề tài “Địa danh Quảng Ninh xưa và nay” xuất bản thành sách; nghiên cứu, sưu tầm Hát nhà tơ, hát múa cửa đình ở Quảng Ninh, góp phần đưa di sản này vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Đồng thời, Hội hoàn chỉnh dự án “Sưu tầm, nghiên cứu, bảo tồn và giới thiệu về nguồn gốc, văn hóa đặc trưng của tộc người Dao Quảng Ninh”, đã xuất bản tập sách “Một số vấn đề về người Dao Quảng Ninh”. 

Hội VNDG tỉnh đã kịp thời động viên, tạo mọi điều kiện cho hội viên tổ chức nghiên cứu, sưu tầm, in và xuất bản được 43 tác phẩm về văn hóa dân gian Quảng Ninh. Nhiều tác phẩm có giá trị trong công tác bảo tồn, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, nhiều tác phẩm tham gia các cuộc thi ở Trung ương và địa phương đều đoạt giải cao.

Trong nhiệm kỳ thứ ba, Hội có 14 hội viên được phong tặng Nghệ nhân Dân gian Việt Nam, nâng tổng số nghệ nhân được phong tặng từ năm 2009 đến nay lên 73 người. Trong 73 nghệ nhân được phong tặng có 2 Nghệ nhân Nhân dân, 36 Nghệ nhân Ưu tú.

Ông Nguyễn Quang Vinh, Chủ tịch Hội VNDG Quảng Ninh, cho biết: Đây là một việc làm hết sức công phu, tận tụy, bền bỉ, trách nhiệm của đội ngũ những người làm công tác sưu tầm, nghiên cứu văn hóa dân gian truyền thống các dân tộc trên địa bàn tỉnh. Và cũng là nhiệm vụ quan trọng nhằm tôn vinh và lưu giữ lại những “báu vật sống” đang có nguy cơ mai một, vừa để lại tình cảm tốt đẹp trong nhân dân, góp phần tôn vinh giá trị văn hóa dân tộc; xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư và xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh.

Nhìn chung, Hội đã tập hợp được một đội ngũ những người có bề dày kinh nghiệm tích luỹ, tâm huyết với văn hoá, VNDG trên địa bàn toàn tỉnh. Đặc biệt, các nghệ nhân dân gian, những người đang nắm giữ các loại hình văn hoá phi vật thể trong dân gian ở địa phương vẫn nỗ lực, luôn luôn có trách nhiệm vì một Quảng Ninh văn minh, thân thiện, ấm áp tình người và giàu bản sắc văn hóa.

Ghi nhận những thành tích đạt được, Hội VNDG Quảng Ninh đã được Ban Chấp hành Hội VNDG Việt Nam tặng 2 bằng khen cho tập thể, 21 bằng khen cho cá nhân, Uỷ ban toàn quốc Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam tặng bằng khen cho tập thể Hội, UBND tỉnh tặng 2 bằng khen cho tập thể Hội và 2 cá nhân. 

Phát huy ưu điểm, trong nhiệm kỳ tới, các hội viên sẽ nỗ lực, chủ động khắc phục khó khăn, sáng tạo trong xây dựng Hội, thường xuyên chăm lo xây dựng nội bộ đoàn kết, thống nhất cao; lấy hoạt động “nghề” làm trọng tâm, nâng cao vị thế của Hội, phấn đấu xứng đáng là tổ chức nghiên cứu khoa học trên lĩnh vực văn hóa, VNDG của tỉnh.

Mỗi năm, Hội phấn đấu tham gia thực hiện 3 đề tài cấp tỉnh và 2 đề tài cấp cơ sở; phối hợp với Sở VH-TT tổ chức Liên hoan “Đi tìm câu hát giao duyên”, Liên hoan Hát, múa cửa đình lần thứ II, xuất bản 10 tác phẩm văn hóa dân gian, phấn đấu có những bộ tác phẩm về văn hoá dân gian tương xứng với tiềm năng và vị thế của tỉnh. Đồng thời, đề xuất chính sách đãi ngộ, chăm lo nghệ nhân, mỗi năm kết nạp 30 đến 40 hội viên Hội VNDG cấp tỉnh, 5 đến 10 hội viên Hội VNDG Việt Nam.