Xây dựng xã hội thượng tôn pháp luật

Thời gian qua các cấp, ngành của tỉnh quan tâm chỉ đạo thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp nhằm đưa pháp luật vào đời sống, nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật trong cộng đồng, góp phần xây dựng xã hội thượng tôn pháp luật. 

Đẩy mạnh phổ biến giáo dục pháp luật

Ông Nguyễn Chính Nghĩa, Phó Giám đốc Sở Tư pháp - Cơ quan thường trực Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) tỉnh, cho biết: Công tác PBGDPL là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị, có sự tham gia vào cuộc của các cấp, ngành, địa phương, bảo đảm quyền tiếp cận thông tin về pháp luật của công dân. Các văn bản chỉ đạo của Tỉnh ủy, chương trình, đề án, kế hoạch PBGDPL của UBND tỉnh và nhiều văn bản chỉ đạo, hướng dẫn được ban hành đã tạo điều kiện thuận lợi cho các cơ quan, đơn vị, chính quyền địa phương triển khai hiệu quả hoạt động PBGDPL trên địa bàn tỉnh. Hội đồng luôn bám sát sự lãnh đạo, chỉ đạo của trung ương, của tỉnh để tham mưu chỉ đạo, hướng dẫn, đôn đốc các cơ quan, tổ chức, địa phương triển khai đồng bộ, hiệu quả công tác PBGDPL.

Nội dung PBGDPL ngày càng đi vào chiều sâu, thực chất, phù hợp với điều kiện, tình hình thực tế và nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh - quốc phòng của tỉnh. Nhiều chương trình, đề án, kế hoạch trong công tác PBGDPL đã được triển khai đồng bộ, rộng khắp, nhất là 11 chuyên đề trọng điểm theo Nghị quyết số 110/2022/NQ-HĐND của HĐND tỉnh "Về một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác PBGDPL trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2022-2025".

6 tháng đầu năm 2024 toàn tỉnh tổ chức 2.882 hội nghị tuyên truyền, PBGDPL, thu hút 367.697 lượt người tham dự; 5 cuộc thi tìm hiểu pháp luật, thu hút 1.404 lượt người tham dự; biên soạn, in ấn, cấp phát 876.804 tài liệu PBGDPL các loại.

Các hoạt động PBGDPL còn được triển khai qua nhiều hình thức: Truyền hình, truyền thanh, báo điện tử; cuộc thi tìm hiểu pháp luật trực tuyến; tư vấn pháp luật trực tiếp trên sóng phát thanh, truyền hình; đối thoại chính sách, hội nghị trực tuyến; chuyên mục PBPL trên Cổng thông tin điện tử; website, trang thông tin điện tử, trang mạng xã hội facebook, fanpage, zalo...

Các mô hình PBGDPL hiệu quả tiếp tục được các cơ quan, đơn vị duy trì, phát huy và xây dựng mới: "Câu lạc bộ bạn giúp bạn" (phường Cẩm Tây, TP Cẩm Phả); "Truyền thanh pháp luật" (Bộ CHQS tỉnh); PBGDPL thông qua các lớp đào tạo nghề, sát hạch lái xe (Sở GTVT); “Kể chuyện theo án” (TP Uông Bí, Tỉnh Đoàn); “Phiên tòa giả định”; các CLB "Nông dân với Pháp luật", "Phụ nữ với Pháp luật", "Thanh niên với Pháp luật"...

Bà Phương Thị So, Bí thư Chi bộ, Trưởng khu Chang Nà (thị trấn Bình Liêu, huyện Bình Liêu), cho biết: Các cấp, ngành đã đẩy mạnh tuyên truyền PBGDPL cho nhân dân. Bà con tích cực xây dựng nếp sống văn minh, xóa bỏ hủ tục, nâng cao nhận thức pháp luật, chấp hành nghiêm chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước. 

Công tác PBGDPL nhận được sự quan tâm vào cuộc của cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở, được triển khai đồng bộ, rộng khắp, trở thành cầu nối quan trọng giữa xây dựng pháp luật và tổ chức thi hành pháp luật.

Nghiêm trị vi phạm pháp luật, tội phạm

Cùng với đẩy mạnh PBGDPL, tổ chức thi hành pháp luật được thực hiện nghiêm minh, kịp thời xử lý các vi phạm. Công tác phòng ngừa xã hội, phòng ngừa nghiệp vụ được các cấp, ngành quan tâm chỉ đạo, làm giảm nguyên nhân và điều kiện phát sinh các loại tội phạm và vi phạm pháp luật.

Các lực lượng chuyên trách về phòng chống tội phạm (PCTP) chủ động nắm, dự báo tình hình, kịp thời triển khai các biện pháp đấu tranh với các loại tội phạm; tăng cường quản lý địa bàn, đối tượng; quản lý nhà nước về ANTT. Nhờ đó tình hình hoạt động của các loại tội phạm, tệ nạn xã hội và vi phạm pháp luật trên địa bàn tỉnh tiếp tục được kiềm chế và kéo giảm; chưa phát hiện các điểm, tụ điểm, ổ, nhóm, đường dây tội phạm hoạt động phức tạp, gây bức xúc trong nhân dân mà không được giải quyết, xử lý kịp thời. Tỷ lệ điều tra khám phá án về trật tự xã hội đạt cao; tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án đảm bảo đúng quy định của pháp luật.

Công tác phối hợp giữa các sở, ngành, địa phương trong đấu tranh PCTP có nhiều chuyển biến tích cực. Đồng thời phát huy hiệu quả các mô hình phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, vận động nhân dân tham gia công tác PCTP, vi phạm pháp luật.

6 tháng đầu năm 2024, lực lượng chức năng tiếp nhận xử lý 970 tin báo, tố giác tội phạm trong đó, khởi tố 238 vụ án hình sự; thụ lý điều tra 1.047 vụ/2.018 bị can, khởi tố điều tra 718 vụ/1.473 bị can; truy tố 533 vụ/1.301 bị can. TAND 2 cấp thụ lý 878 vụ/1.951 bị cáo, xét xử 751 vụ/1.549 bị cáo. 

Các cơ quan thanh tra triển khai 84 cuộc thanh tra hành chính, ban hành kết luận 49 cuộc thanh tra. Qua kết luận thanh tra kiến nghị thu hồi về NSNN trên 1,8 tỷ đồng; kiến nghị giảm trừ quyết toán trên 468 triệu đồng; kiến nghị khác về tiền 373,86 triệu đồng; kiến nghị kiểm điểm làm rõ trách nhiệm đối với 34 tập thể, 25 cá nhân; kiến nghị thu hồi, chấm dứt hoạt động đầu tư 2 dự án. Thanh tra các sở thành lập 168 đoàn thanh tra, kiểm tra chuyên ngành, qua đó phát hiện và xử phạt hành chính 469 cá nhân, tổ chức, xử phạt vi phạm trên 3 tỷ đồng...

Ông Hà Văn Hoạt, Bí thư Chi bộ, Trưởng thôn Đồng Giang (xã Sơn Dương, TP Hạ Long), chia sẻ: Pháp luật nghiêm minh, đủ tính răn đe sẽ là cơ sở cho lối sống thượng tôn pháp luật. Nghĩa vụ tuân thủ Hiến pháp và pháp luật không chỉ từ phía người dân, mà cả từ phía các cơ quan nhà nước, cán bộ nhà nước. Cùng với xử lý nghiêm các vi phạm, đấu tranh phòng ngừa tội phạm của cơ quan chức năng, mỗi người dân cần tích cực lên án hành vi vi phạm, thiếu văn hóa, thường xuyên trau dồi kiến thức pháp luật, nâng cao nhận thức, chấp hành pháp luật, xây dựng xã hội văn minh.

Bằng những giải pháp cụ thể, thiết thực đã góp phần đưa Hiến pháp, pháp luật vào đời sống; tăng cường đấu tranh phòng chống vi phạm pháp luật, tội phạm; hướng tới xây dựng xã hội “thượng tôn pháp luật”, vì sự bình yên và hạnh phúc của nhân dân.