Chuyện về thú chơi cổ vật ở Quảng Ninh

Cầu kỳ, công phu, tốn kém và kén người chơi là những gì mà tôi cảm nhận được khi tìm hiểu về thú chơi cổ vật từ một số thành viên CLB Nghiên cứu, sưu tầm cổ vật Hạ Long. Dù khó, dù phong trào chơi cổ vật trên địa bàn hiện vẫn chưa thực sự phát triển mạnh với nhiều người chơi, nhưng họ vẫn lặng lẽ tìm tòi, nghiên cứu và có những đóng góp nhất định cho việc gìn giữ cổ vật, để nạn “chảy máu” cổ vật không xảy ra trên địa bàn tỉnh.

Anh Đoàn Văn Thắm, thành viên CLB Nghiên cứu, sưu tầm cổ vật Hạ Long, giới thiệu chiếc đĩa gốm lớn đời Thanh mà anh sưu tầm được.

Từ một dân chơi tem...

Đoàn Văn Thắm, thành viên CLB Nghiên cứu, sưu tầm cổ vật Hạ Long, từng là một dân chơi tem khá nổi của Quảng Ninh. Sau khi phong trào chơi tem “chìm” đi, anh chuyển sang chơi cổ vật. Anh chia sẻ: “Cách đây khoảng 7 năm, từ tem, tôi quen biết với một số anh em sưu tập tiền, từ đó tìm hiểu về cổ vật. Gia đình tôi cũng là người gốc Móng Cái, có để lại cho con cháu một số kỷ vật là đồ gốm sứ Vạn Ninh (Móng Cái). Vì vậy, tôi chuyển sang nghiên cứu cổ vật trong 5 năm và mới bắt đầu sưu tầm cổ vật khoảng 2 năm trở lại đây”.

Tay chơi cổ vật này cho hay là tiền, tem đều có lịch sử của nó, còn cổ vật thì nhà sản xuất hầu như không ghi chép gì cả, vì vậy anh đã phải học một cách tỷ mỷ để tránh mua phải đồ giả, vì giá trị của cổ vật là không nhỏ. Thắm cũng chọn một cách chơi cổ vật riêng cho mình. Đó là sưu tầm các sản phẩm gốm sứ Móng Cái để phục vụ cho việc mở một phòng trưng bày riêng tại khu du lịch Trà Cổ sau này; sưu tầm các bộ đồ uống trà và các đồ cổ ngoạn khác phục vụ cho thú chơi của mình. Trong đó, anh có những đồ cổ rất đẹp như bộ bình “Lân giáo tử” (Kỳ lân dạy con), hay chiếc đĩa đời Thanh mang dấu ấn văn hoá Nhật Bản có đường kính lên tới 60cm...

Anh chia sẻ: “Sưu tầm đồ gốm sứ Móng Cái gắn với lịch sử gia đình. Còn với đồ uống trà, tôi sưu tầm cả cũ, cả mới nhưng thiên về các bộ đồ trà có giá trị thẩm mỹ hơn. Trong dòng cổ vật thì quý nhất là gốm sứ vì nó dễ vỡ, dễ mất, hiện vật nào còn giữ được nguyên vẹn đến ngày nay là rất khó. Với dòng gốm sứ thì ấm trà cũng là thứ quý nhất, vì nó được người mua sử dụng thường xuyên, mỗi lần mua đều rất hạn chế về số lượng, lại dễ bị mẻ, bị vỡ. Người uống trà phần lớn cũng là người hiểu đạo, có học thức, có vị trí trong xã hội”. Hỏi về vấn đề kinh tế, anh cười: “Đây là thú chơi rất tốn kém, bao nhiêu tiền cũng không đủ, nhưng tôi vẫn phải xoay xở cho riêng mình để không phạm vào kinh tế gia đình. Đừng bảo dân sưu tầm cổ vật là nghèo vì giá trung bình của một cổ vật đều phải là tiền triệu cả”.

...Đến tổ chức hội

Theo anh Nguyễn Xuân Minh, Chủ nhiệm CLB Nghiên cứu, sưu tầm cổ vật Hạ Long, thì anh Thắm chưa phải người chơi có số lượng cổ vật lớn nhất, có nhiều cổ vật có giá trị nhất trong CLB. Qua đó cũng cho thấy, các thành viên trong CLB đều có sự tìm tòi, nghiên cứu riêng và có những am hiểu khá sâu về lĩnh vực này. Anh Minh cũng cho biết thêm là số lượng người chơi cổ vật chuyên nghiệp ở Quảng Ninh rất ít, phong trào chơi cổ vật của Quảng Ninh phát triển thua kém tỉnh bạn, không xứng tầm với sự phát triển kinh tế của tỉnh. Chính vì vậy, anh cùng một số thành viên khác đã quyết định tập hợp những anh em đam mê, có thú chơi cổ vật trên địa bàn để thành lập CLB Nghiên cứu, sưu tầm cổ vật Hạ Long. CLB ra đời vào cuối năm 2011, qua nhiều hoạt động đến nay đã kết nạp thêm một số thành viên nữa, phong trào sưu tầm cổ vật nay đã phát triển mạnh hơn trước rất nhiều.

Các thành viên CLB sưu tầm với chủng loại cổ vật rất đa dạng, từ gốm sứ đến đồ đồng, đồ gỗ và các loại đồ xưa khác nói chung. Trong đó, đa phần sưu tập trọng tâm là gốm sứ Việt, từ gốm sứ sâu tuổi đến dòng gốm sứ non tuổi như gốm sứ Vạn Ninh (Móng Cái). “Đồ nhiều hay ít không quá quan trọng, quan trọng hơn là vốn hiểu biết về đồ cổ của người chơi, còn tuỳ điều kiện kinh tế mà có thể mua nhiều hay ít. Người chơi đồ cổ ít, nhiều đều có tính thương mại, nhưng các thành viên CLB thiên nhiều về cổ ngoạn (thưởng ngoạn cổ vật) chứ không nặng về kinh doanh. Đặc biệt, nét riêng của CLB là các thành viên đều rất chú trọng sưu tầm dòng gốm sứ Vạn Ninh (Móng Cái), dòng gốm sứ riêng của Quảng Ninh…” -Anh Minh cho biết thêm. 

Ngọc Mai