Để đạt chỉ tiêu xuất khẩu

Theo kế hoạch đặt ra, tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hoá và doanh thu dịch vụ thương mại năm 2012 phấn đấu đạt 2.691 triệu USD, tăng 10% so với năm 2011. Đây là con số đầy thách thức trong bối cảnh các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh phải gồng mình để duy trì sản xuất.

Trong những tháng đầu năm 2012, tình hình thực hiện ưu đãi thuế quan trong các khu vực mậu dịch tự do mà Việt Nam tham gia có sự chuyển biến rất tích cực. Vì thế, xuất khẩu vào một số thị trường đã tăng trưởng đáng kể như khu vực ASEAN, Nhật Bản, Hàn Quốc... có tỷ lệ sử dụng C/O ưu đãi rất cao. 3 tháng đầu năm, Phòng Quản lý XNK (Sở Công thương) đã cấp giấy chứng nhận xuất xứ hàng hoá của Việt Nam xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc và các nước ASEAN Nhật Bản, Hàn Quốc... với trị giá hàng hoá (From E, D, AK, AJ, VJ…) đạt 12.117 ngàn USD, tăng 6,6% so cùng kỳ năm 2011. Từ kết quả xuất khẩu 3 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu hàng hoá trên địa bàn  tỉnh đã đạt 441,285 triệu USD, tăng 7,8% cùng kỳ năm 2011. Trong đó: Xuất khẩu của khối doanh nghiệp trung ương đạt 322,623 triệu USD. Xuất khẩu hàng hoá của khối doanh nghiệp địa phương ước đạt 66,183 triệu USD. Cho thấy để đạt được mục tiêu tăng trưởng 10% so với năm ngoái thì áp lực đối với những tháng còn lại là rất lớn.

Sản suất gốm sứ xuất khẩu tại Công ty Gốm mỹ nghệ Quang Vinh.

Tuy nhiên, năm 2012, sự suy giảm của nền kinh tế toàn cầu đã ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động xuất khẩu hàng hoá trên địa bàn tỉnh. Các nước muốn bảo hộ cho nền sản xuất trong nước đã bổ sung nhiều rào cản kỹ thuật mới để hạn chế hàng hoá nhập khẩu. Trong khi đó, chiếm tới 80% doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh là các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Các doanh nghiệp do không có đủ tiềm lực tài chính nên gặp khó khăn trong việc cơ cấu lại mặt hàng xuất khẩu, khó khăn trong việc đầu tư đổi mới thiết bị công nghệ để nâng cao năng lực sản xuất, chậm trong việc xây dựng và áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn quốc tế như ISO 9000, HACCP... Chính điều này đã dẫn đến sức cạnh tranh của hàng hoá xuất khẩu của Quảng Ninh trên thị trường xuất khẩu thấp. Hoạt động xuất khẩu của tỉnh vẫn chủ yếu là các sản phẩm từ khai thác tài nguyên như than, dăm gỗ, tùng hương... Trong cơ cấu mặt hàng xuất khẩu của địa phương (trừ than) thì nhóm hàng gốm thủ công mỹ nghệ, vật liệu xây dựng cao cấp... đang có nhiều lợi thế xuất khẩu đi các nước châu Âu trong khi các thị trường nhập khẩu chính này lại đang khó khăn do gặp khủng hoảng tài  chính. Trao đổi với chúng tôi về vẫn đề này, ông Nguyễn Công Lệnh, Phó Chủ tịch Hiệp hội các doanh nghiệp Đông Triều cho biết: Hiện nay, phần lớn các sản phẩm gốm sứ mỹ nghệ của làng nghề Đông Triều phục vụ xuất khẩu. Chính điều này đã giúp các doanh nghiệp phát triển sản xuất kinh doanh, giải quyết việc làm cho hàng ngàn lao động và tiếp tục đầu tư công nghệ hiện đại để đáp ứng được những yêu cầu ngày càng cao của thị trường xuất khẩu. Tuy nhiên, trong quý I vừa qua các doanh nghiệp gốm sứ mỹ nghệ của huyện đều không nhận được đơn đặt hàng. Kéo theo một số hệ lụy như công nhân bị giãn hợp đồng lao động, thu nhập thấp, đời sống kinh tế thiếu thốn... Sang quý II này, tình hình có vẻ sáng sủa hơn, các doanh nghiệp như Gốm Quang, gốm mỹ nghệ Quang Vinh, Thành Đồng, Thái Sơn 88... đã có được những đơn hàng xuất khẩu. Hy vọng những tháng tiếp theo, với sự nỗ lực tìm kiếm thị trường, các doanh nghiệp sẽ nhận được nhiều hợp đồng xuất khẩu hơn nữa.

Bàn về mục tiêu xuất khẩu của tỉnh, nhiều ý kiến cho rằng hiện nay, nhiều mặt hàng xuất khẩu của tỉnh bị phụ thuộc do chỉ làm gia công hàng hoá như dệt may, da giày nên khó xây dựng và quảng bá thương hiệu riêng. Các doanh nghiệp của tỉnh hiện nay đang gặp rất nhiều khó khăn trong việc tiếp cận thị trường, ngay cả với các thị trường truyền thống có kim ngạch xuất khẩu lớn như  châu Á, châu Âu, châu Mỹ... Với các thị trường mới như châu Úc, châu Phi... thì việc tiếp cận lại càng khó khăn hơn. Do vậy, để đạt được mục tiêu xuất khẩu đã đề ra thì chìa khoá đầu tiên để đạt được mục tiêu này vẫn là tháo gỡ khó khăn về vốn. Theo đó, tỉnh đang chỉ đạo các ngành chức năng triển khai thực hiện tốt các chính sách tài chính, tiền tệ theo Nghị định 75/2011/NĐ-CP của Chính phủ về tín dụng đầu tư và tín dụng xuất khẩu của Nhà nước. Tiếp đến là sử dụng nội lực từ các doanh nghiệp trong đầu tư đổi mới thiết bị, công nghệ và đa dạng hoá mặt hàng nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm, đa dạng hoá mặt hàng xuất khẩu nhất là những mặt hàng có lợi thế cạnh tranh cao, xây dựng thương hiệu sản phẩm hàng hoá... Mặt khác, Quảng Ninh cần đẩy mạnh xúc tiến thương mại, mở rộng tầm nhìn vào thị trường thế giới, phát huy vai trò của các hiệp hội ngành hàng của địa phương, câu lạc bộ doanh nghiệp trẻ, các hiệp hội ngành hàng của tỉnh liên kết với các hiệp hội của trung ương để nhận được hỗ trợ và tham gia các chương trình xúc tiến thương mại trọng điểm quốc gia; vận động doanh nghiệp tham gia vào các Cổng thông tin thương mại điện tử quốc gia, Sàn giao dịch thương mại điện tử chuyên ngành.

Thanh Phong