Hiệu quả công tác hòa giải ở cơ sở

Hòa giải ở cơ sở là việc hòa giải viên hướng dẫn, giúp đỡ các bên đạt được thỏa thuận, tự nguyện giải quyết với nhau các mâu thuẫn, tranh chấp, vi phạm pháp luật theo quy định của Luật Hòa giải ở cơ sở (Luật số: 35/2013/QH13). Hoạt động này vừa mang tính nhân văn, vừa mang tính pháp lý, góp phần hạn chế khiếu nại, tố cáo; hướng đến xây dựng đời sống văn hóa, đoàn kết ở khu dân cư.

Cán bộ tư pháp TP Cẩm Phả và phường Cẩm Bình tham dự Hội nghị tuyên truyền, trợ giúp pháp lý năm 2019.

Ông Bùi Đăng Triệu, Phó trưởng Phòng Tư pháp TP Cẩm Phả, cho biết: Căn cốt của việc không để khiếu kiện kéo dài, vượt cấp đó là giải quyết kịp thời những mâu thuẫn, phát sinh ngay từ cơ sở, không để tồn tại lâu thành bức xúc trong nội bộ. Xác định điều này, thành phố luôn chú trọng những giải pháp đảm bảo công tác hòa giải được thực hiện có hiệu quả ngay từ các khu dân cư. Việc đơn giản thì dùng tình làng nghĩa xóm để giảng hòa, việc căng thẳng thì vận dụng đến các quy định của pháp luật, có như vậy mới đi đến thành công trong việc giải quyết mâu thuẫn, khiếu kiện trong dân. Hòa giải còn góp phần nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của người dân, bởi các hòa giải viên phải vận dụng các quy định của pháp luật để giải thích, hướng dẫn các bên, giúp họ hiểu được quyền và nghĩa vụ của mình để tự lựa chọn, tự dàn xếp ổn thỏa với nhau các mâu thuẫn, tranh chấp, vi phạm pháp luật. Để từ đó, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước đến với người dân một cách tự nhiên và trực tiếp.

Tại TP Uông Bí, đội ngũ làm công tác hòa giải luôn được quan tâm kiện toàn, nâng cao chất lượng hoạt động. Hằng năm, Phòng Tư pháp thành phố chủ động tham mưu, tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ cho đội ngũ này, tập trung vào một số kỹ năng cơ bản như: Định hướng giải quyết tranh chấp dân sự, phối hợp tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật, xử lý tình huống khi xảy ra mâu thuẫn, lập biên bản và báo cáo kết quả vụ việc tham gia hòa giải, thủ tục yêu cầu tòa án công nhận kết quả hòa giải thành... Đồng thời thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, nắm tình hình hoạt động hòa giải ở cơ sở để kịp thời có hỗ trợ cần thiết, lấy kết quả công tác hòa giải làm cơ sở chấm điểm thi đua của các xã, phường.

Toàn tỉnh hiện xây dựng được gần 1.600 tổ hòa giải ở khắp các thôn, khu phố, tổ dân với gần 9.000 hòa giải viên (mỗi thôn, phố có 1 tổ hòa giải từ 3-7 thành viên), đảm bảo quy định của pháp luật, phù hợp với tình hình thực tế ở từng địa bàn. Đa số hòa giải viên là những người đang tham gia hoạt động trong các tổ chức đoàn thể ở khu dân cư, được nhân dân tín nhiệm, có khả năng vận động, thuyết phục cao. Về cơ bản, công tác hòa giải trên địa bàn tỉnh được triển khai thuận lợi. Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật của tỉnh về công tác hòa giải ở cơ sở được ban hành đầy đủ, phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành.

Cán bộ MTTQ phường Hòa Lạc, TP Móng Cái (bên trái) nắm hình hình công tác hòa giải tại địa bàn.

Hằng năm, Sở Tư pháp chủ động tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo thực hiện hiệu quả công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của nhân dân, hướng tới xây dựng đạt chuẩn tiếp cận pháp luật từ cấp xã; đảm bảo 100% kinh phí hoạt động cho các tổ hòa giải, chi thù lao hòa giải. Các địa phương thường xuyên quan tâm củng cố, kiện toàn tổ chức, hoạt động của tổ hòa giải; bồi dưỡng nghiệp vụ cho các hòa giải viên; phát động các phong trào, cuộc vận động ở cơ sở, kiểm tra công tác hòa giải cơ sở... theo đúng quy định của Luật Hòa giải. Nhờ vậy, chất lượng công tác hòa giải ở cơ sở được nâng lên rõ rệt, mang lại hiệu quả cao. 6 tháng đầu năm nay, các tổ hòa giải trong tỉnh đã tiếp nhận gần 1.100 vụ việc, trong đó hòa giải thành trên 750 vụ việc.

Để hòa giải ở cơ sở mang lại hiệu quả thiết thực, chính quyền các cấp cần xác định rõ vai trò và tầm quan trọng của công tác này để có phương hướng, kế hoạch hành động cụ thể; quan tâm phổ biến các quy định về hòa giải để người dân biết, chủ động sử dụng phương pháp hòa giải ở cơ sở khi xảy ra các mâu thuẫn, tranh chấp, vi phạm pháp luật thuộc phạm vi hòa giải.

Hoàng Giang

[links()]