Hỗ trợ lợn giống cho người nghèo - Vừa nhận, vừa lo

Đầu năm nay, các hộ nghèo, cận nghèo ở các xã của huyện Ba Chẽ được hỗ trợ 1.800 con lợn giống từ nguồn vốn Chương trình 135, nhằm giúp bà con phát triển sản xuất. Nhưng chỉ một thời gian sau, số lợn được hỗ trợ trong huyện có tới 200 con bị chết. Các xã đã đề nghị được cung cấp bù số lợn giống bị chết cho bà con. Thế nhưng, câu chuyện không dừng lại ở đó.

Đàn lợn của gia đình anh Đặng Văn Minh, thôn Sơn Hải, xã Nam Sơn, huyện Ba Chẽ, bị chết 2 con do lạnh vì chuồng trại không đảm bảo.

Tôi đến xã Nam Sơn nơi có 179 hộ được hỗ trợ lợn giống, trung bình 6 con lợn/hộ (tương đương với 10 triệu đồng/hộ). Thế nhưng một thời gian sau, toàn xã có tới 70 con lợn chết. Nguyên nhân được đưa ra là lợn không hợp với khí hậu, do Ba Chẽ lạnh hơn các vùng khác. Qua tìm hiểu thực tế tại gia đình anh Đặng Văn Minh, thôn Sơn Hải, có 2 con lợn bị chết trong số lợn được hỗ trợ, anh đã báo với cán bộ xã và đang chờ được nhận lợn bổ sung. Theo quan sát của chúng tôi, chuồng lợn của anh Minh 4 phía đều trống, như thế về mùa đông lợn sẽ rét, yếu dần rồi chết. Như gia đình bà Tô Thị Hường sinh sống cùng thôn, chuồng trại của gia đình được che kín nên lợn không bị chết.

Như vậy, nguyên nhân vì sao lợn chết cũng đã phần nào được sáng tỏ. Khi lợn được nuôi ở các doanh nghiệp, chuồng được che chắn tốt, thậm chí có doanh nghiệp tìm giải pháp sưởi ấm cho lợn. Khi lợn được xuất chuồng đến với các hộ nghèo, cận nghèo ở huyện Ba Chẽ, con lợn giống từ chỗ ấm áp được chuyển đến nơi gió lạnh nên khó mà chống chịu được.

Đàn lợn của gia đình bà Tô Thị Hường, thôn Sơn Hải, xã Nam Sơn, huyện Ba Chẽ, phát triển tốt do chuồng lợn được che chắn.

Năm 2016, chuyện này cũng đã từng xảy ra với 10 hộ nghèo ở thôn 3, xã Quảng Thịnh, huyện Hải Hà. Người dân nơi đây cũng được hỗ trợ lợn từ một doanh nghiệp. Kết quả, lợn không chịu nổi khí hậu khắc nghiệt của mùa đông vùng cao, từ đó sinh bệnh, nhiều con chết. Vậy là năm sau, 47 hộ nghèo, cận nghèo của thôn 3 khi được hỗ trợ lợn giống, họ rút kinh nghiệm, tự tìm mua ở các hộ nuôi lợn trong xã, hoặc những người nuôi lợn ở các xã vùng cao khác để có giống lợn phù hợp. Khi mua xong lợn, chủ nuôi mới báo cáo với chính quyền địa phương để lĩnh tiền hỗ trợ. Vậy là lợn địa phương do đã được “tập luyện” cuộc sống bán hoang dã nên chúng thích nghi ngay và lớn khỏe.

Nhưng đầu năm nay, giá lợn thương phẩm xuống thấp, ở các khu vực vùng cao như thôn 3, xã Quảng Thịnh thì việc tiêu thụ lợn càng khó khăn. Nhiều hộ càng nuôi càng thấy lỗ, như gia đình anh Chìu Nhục Dếnh vì lo lắng mà bán đàn lợn 7 con đã nuôi được 2 tháng, trung bình 20kg/con chỉ được hơn 3,5 triệu đồng. Trong khi đó, tiền thức ăn chăn nuôi anh Dếnh đã chi vào đó hơn 4 triệu đồng, chưa kể tiền lợn giống 10 triệu đồng gia đình anh được hỗ trợ. Vậy là buộc xã, thôn phải vào cuộc. Anh Đặng Đức Thắng, Trưởng thôn 3, xã Quảng Thịnh, cho hay: “Cán bộ xã, thôn đã phải “xắn tay” vào giúp bà con, tận dụng hết các mối quan hệ để tiếp thị bán lợn. Kết quả, bà con đã bán được hết lợn, thu hồi được vốn và tiền hỗ trợ. Bây giờ, hầu hết các hộ lại tiếp tục đầu tư lứa lợn mới”.

Như vậy, việc nhà nước hỗ trợ cho hộ nghèo thì việc đầu tư thế nào cho hiệu quả là không dễ với nhiều xã, thôn. Khi con lợn giống đến tay bà con, các cán bộ xã, thôn cũng cần phải vào cuộc tích cực, lo cho con lợn khỏe mạnh, hay ăn chóng lớn, không chết bệnh. Sau đó, lại phải lo bán lợn thế nào để bà con khỏi “mất cả chì lẫn chài”, khi ấy cán bộ mới tạm thở phào vì việc hỗ trợ lợn của xã mình đã trọn vẹn.

Anh Vũ