Nghề đóng thuyền ở Làng Mới

Những năm gần đây, tại lễ hội Miếu Ông – Miếu Bà (huyện Ba Chẽ) thường tổ chức môn thi đua thuyền. Để bảo tồn và phát triển môn thi này, thôn Làng Mới, xã Nam Sơn có nghề đóng thuyền.

Đua thuyền trên sông Ba Chẽ tại Lễ hội Miếu Ông - Miếu Bà năm 2019

Trước đây đa phần các thôn của xã Nam Sơn, người dân gắn với nghề sông nước khu vực sông Ba Chẽ. Do địa hình con sông nhiều chỗ nhỏ hẹp, lại có chỗ nông những ghềnh đá nhô lên khỏi mặt nước vào mùa khô, vì thế những chiếc thuyền to không đi được trên sông mà chỉ có thuyền bé. Từ năm 2013 trở về trước, thôn Làng Mới, xã Nam Sơn giống như ốc đảo biệt lập, vì không có đường giao thông bộ. Bởi địa hình thôn một bên là sông, bên kia là rừng đồi, người dân trong thôn muốn ra trung tâm xã, hay huyện đều phải đi thuyền. Có lẽ vì thế mà hình thành nên nghề đóng thuyền ở thôn Làng Mới.

Người mang nghề đóng thuyền về Làng Mới là ông Chìu A Xám (nay đã mất), hiện công việc này được giao cho con trai ông là Chìu Phúc Tần. Ông Tần cho biết: Công việc của chúng tôi không nhiều, thường chỉ bận rộn vào mùa vụ dịp tháng 2, tháng 3 hàng năm. Khi ấy có cả khách hàng đến từ Vân Đồn, Cô Tô đóng thuyền phục vụ việc đánh bắt sứa. Thi thoảng chúng tôi mới có hợp đồng đóng tàu có công suất máy 40CV”.

Nghề đóng thuyền độc mộc ở Làng Mới tuy nhỏ lẻ nhưng vẫn tồn tại được.

Ban đầu việc đóng thuyền để phục vụ đi lại của người dân trong thôn, nhưng sau đó nhiều thôn ở các xã lân cận có nhu cầu đóng thuyền, nên một thời nghề này rất thịnh, tạo việc làm cho 40 lao động trong thôn, tuy nhiên hiện nay chỉ còn vài lao động làm nghề này. Từ Dự án nâng cấp đường 329 (Mông Dương - Ba Chẽ), có tổng chiều dài 30,64 km được đi qua thôn Làng Mới hoàn thành đưa vào sử dụng năm 2013 nên thôn đã có đường bộ đi lại thuận tiện, người dân không sử dụng thuyền để về trung tâm xã, huyện nữa. Thế nhưng, nghề đóng thuyền ở Làng Mới vẫn tồn tại vì có nhiều người trong thôn sống bằng nghề khai thác hải sản của rừng ngập mặn và chiếc thuyền mini sản phẩm của làng nghề luôn là  “người bạn” đồng hành với họ trên sông bãi.

Năm 2016, UBND tỉnh đã công nhận Ba Chẽ có 2 tuyến, 3 điểm du lịch thì trong đó Nam Sơn có Di tích lịch sử Miếu Ông – Miếu Bà và Lò sứ cổ nằm trong tuyến điểm du lịch của huyện, trong đó Lò sứ cổ nằm ở thôn Làng Mới. Do vậy, nghề đóng thuyền ở thôn Làng Mới có cơ hội để tồn tại,  giúp duy trì nghề đua thuyền bằng chân, tạo sự đa dạng về phát triển du lịch ở huyện Ba Chẽ.

                                                                                                                                Công Thành