Quản lý và tổ chức lễ hội ở Đông Triều: Đảm bảo văn minh, văn hoá truyền thống

Thứ 5, 21/02/2019 | 05:58:50 [GMT +7] A A

TX Đông Triều hiện có hơn 40 lễ hội, phần lớn là các lễ hội dân gian được tổ chức thường niên, trở thành văn hóa truyền thống vào mùa xuân. Được sự thống nhất chỉ đạo từ thị xã đến xã, phường, công tác quản lý, tổ chức đảm bảo theo các tiêu chí về thực hiện nếp sống văn hoá, văn minh lễ hội…

[links()]

Chủ động, bài bản

Rước lễ trên đường làng trong Lễ hội đình - chùa Bình Lục (xã Hồng Phong, TX Đông Triều). Ảnh: Thanh Tùng (CTV)

Nhằm tạo sự chủ động, trước mùa lễ hội năm nay, thị xã đã ban hành nhiều công văn chỉ đạo, hướng dẫn rà soát, tăng cường công tác quản lý nhà nước các hoạt động lễ hội trên địa bàn thị xã. Phòng VH-TT thị xã cũng phối hợp với Ban Quản lý Khu di tích nhà Trần, Cơ quan Tổ chức - Nội vụ, Công an thị xã tổ chức kiểm tra các hoạt động trang trí, giới thiệu di tích, hoạt động dịch vụ tại lễ hội, công tác vệ sinh môi trường, phòng, chống cháy nổ, việc đốt đồ mã, niêm yết nội quy di tích, nội quy lễ hội; việc niêm yết công khai giá trông giữ phương tiện tại các di tích lớn, như: Chùa Ngọa Vân, Quỳnh Lâm, đền An Sinh, đình - chùa Hổ Lao…

Ông Nguyễn Thanh Tùng, Trưởng Phòng VH-TT TX Đông Triều, cho biết: Thực hiện sự chỉ đạo của thị xã, hướng dẫn của phòng, các xã, phường đều gửi hồ sơ, báo cáo việc tổ chức lễ hội truyền thống cấp xã năm 2019. Đối với lễ hội do thôn, khu phố kết hợp ban khánh tiết di tích, nhà sư trụ trì đứng ra tổ chức, do UBND cấp xã, phường nơi tổ chức lễ hội chịu trách nhiệm chỉ đạo, kiểm tra, giám sát các hoạt động. Theo đó, lễ hội do cấp xã, phường tổ chức đều thành lập ban tổ chức lễ hội, xây dựng kế hoạch, kịch bản nội dung chương trình; thành lập các tiểu ban, phân công nhiệm vụ chi tiết cụ thể, nội dung chương trình đều được duyệt và thông qua Đảng ủy - HĐND - UBND xã, phường. Một nét mới là năm nay, các xã, phường đều tổ chức liên hoan văn nghệ làng, khu phố trong khuôn khổ lễ hội của địa phương bên cạnh các hoạt động thể thao, trò chơi dân gian khác.

Chùa Non Đông (phường Mạo Khê) mới được đầu tư tôn tạo, phục vụ du khách về tham quan, dâng lễ trong mùa hội xuân 2019. Ảnh: Phan Hằng

Thời gian qua, thị xã đã tiến hành kiểm tra 10 buổi đối với các di tích trên địa bàn, đặc biệt là Khu di tích nhà Trần tại Đông Triều. Qua đó nhắc nhở, yêu cầu các hộ kinh doanh ký cam kết đối với 24 cơ sở kinh doanh thực hiện tốt việc niêm yết giá và bán hàng theo giá niêm yết; thực hiện tốt công tác vệ sinh môi trường; bảo vệ cảnh quan xung quanh khuôn viên các di tích và các điểm đến du lịch.

Kết quả đáng khích lệ

Do có sự chủ động trong chuẩn bị các phương án ANTT, bố trí trông giữ phương tiện, phân luồng giao thông nên tình hình ANTT được đảm bảo, không có các vụ việc lớn xảy ra, các hiện tượng mê tín dị đoan, xem bói, xóc thẻ, trộm cắp, cờ bạc, hàng quán lộn xộn trong di tích… đã giảm hẳn. Công tác PCCC, PCCN tại các di tích, lễ hội được địa phương đảm bảo tốt. Ban quản lý các di tích đã bố trí lực lượng chấp tác, người dập hương, vệ sinh chân hương ban thờ, đốt hóa tiền vàng đúng quy định, quy định việc đốt hương, vàng mã chặt chẽ nên chưa có vụ việc cháy nổ, hỏa hoạn xảy ra. Một số ban tổ chức lễ hội đã lập bảng, biển quy định không đốt hương trong đền, chùa; hạn chế việc đốt tiền, vàng mã góp phần vào công tác vệ sinh môi trường tại di tích, lễ hội, hạn chế việc hỏa hoạn, cháy nổ xảy ra. Các đơn vị chủ quản ở nhiều di tích đã chủ động bố trí hệ thống bình phòng cháy, chữa cháy để đề phòng hỏa hoạn, như: Đền An Sinh, chùa - am Ngọa Vân, Quỳnh Lâm, đình - chùa Hổ Lao, Cảnh Huống, Phúc Nghiêm… Ở một số di tích, nhà sư trụ trì đã tăng cường việc lắp đặt hệ thống camera giám sát để tăng cường công tác an ninh, phát hiện các đối tượng nghi vấn cung cấp cho cơ quan điều tra, như: Đền An Sinh, Thái Miếu, chùa Trung Tiết, Quỳnh Lâm, đình - chùa Hổ Lao, Mỹ Cụ, Phúc Nghiêm, Linh Ứng…

Thu gom chân hương phòng hoả hoạn tại khu vực am Ngoạ Vân (xã Bình Khê) trong dịp hội xuân 2019. Ảnh: Phan Hằng

Chia sẻ với chúng tôi, ông Nguyễn Thanh Tùng khẳng định: Công tác vệ sinh môi trường ở các di tích, lễ hội trong năm 2019 có nhiều chuyển biến tốt, việc thu dọn vệ sinh trước, trong và sau lễ hội được đảm bảo, tạo không gian cảnh quan cho du khách đến với lễ hội. Công tác y tế, việc quản lý các dịch vụ hàng quán, bán các loại thuốc nam phục vụ trong lễ hội cũng được tăng cường quản lý chặt chẽ. Đơn cử như Ban Tổ chức lễ hội xuân Ngọa Vân từ trước ngày diễn ra lễ hội đã thành lập đoàn kiểm tra, bố trí lực lượng y tế thường trực trong lễ hội. Các cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống tại khu vực Ngọa Vân đã ký cam kết đảm bảo vệ sinh ATTP. Ở các di tích khác, Phòng Y tế và Trung tâm Y tế thị xã cũng thường xuyên kiểm tra công tác vệ sinh an toàn thực phẩm tại các hàng quán, dịch vụ ăn uống tránh xảy ra các vụ ngộ độc thực phẩm trong lễ hội.

Việc đổi tiền mệnh giá nhỏ tại các di tích, lễ hội để hưởng chênh lệch không còn diễn ra, không còn tình trạng gài tiền trên đồ thờ, tượng thờ, thả tiền… Các hàng quán, các điểm dịch vụ trong lễ hội đều được sắp xếp, bố trí theo trật tự và sơ đồ cụ thể đã hạn chế tình trạng bày bán lộn xộn, tràn lan vào di tích.


Liên hoan văn nghệ các khu phố được tổ chức trong khuôn khổ các lễ hội cấp xã, phường của địa phương. Ảnh chụp lại Liên hoan văn nghệ các phu phố phường Xuân Sơn tổ chức tại Lễ hội đình làng Cầm. Ảnh: Thanh Tùng (CTV)

Dù đã có nhiều kết quả tích cực, tuy nhiên, theo đánh giá của địa phương vẫn còn một số tồn tại, hạn chế. Đó là ở một số di tích, lễ hội còn xảy ra tình trạng bày bán hàng rong; các dịch vụ hàng quán nhỏ lẻ niêm yết giá cả chưa đầy đủ. Hiện nay, việc quản lý tiền công đức, tiền lễ ở một số di tích chưa có sự phối hợp của cơ quan nhà nước, chính quyền địa phương dẫn đến tình trạng thu - chi tiền công đức do nhà sư trụ trì thực hiện, chưa đảm bảo theo quy định. Ý thức của bộ phận người dân còn hạn chế nên vẫn xả rác ra sân, bến xe… khiến việc thu dọn ở một số di tích gặp khó khăn, ảnh hưởng ít nhiều đến cảnh quan môi trường chung trong khu vực lễ hội…

* Đồng chí Nguyễn Thanh Tùng, Trưởng Phòng VH-TT TX Đông Triều: “Quản lý tốt lễ hội góp phần đưa ngành Du lịch phát triển bền vững”

Trên cơ sở tiềm năng, thế mạnh của Đông Triều, những năm qua, các lễ hội đầu xuân đã được thị xã quản lý, tổ chức hiệu quả, qua đó phát huy được giá trị di sản cũng như đáp ứng nhu cầu văn hóa tâm linh của người dân, du khách thập phương. Lễ hội không chỉ là dịp tri ân các bậc tiền nhân, giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ, mà còn quảng bá hình ảnh vùng đất, con người, quê hương Đông Triều. Chính vì vậy, việc tổ chức lễ hội xuân đã góp phần không nhỏ trong việc thúc đẩy phát triển du lịch văn hóa tâm linh nói riêng, ngành công nghiệp không khói của Đông Triều nói chung. Thực tế cho thấy, nhiều năm qua, lượng khách đến với Đông Triều tăng nhanh vào trong những tháng lễ hội, chiếm khoảng hơn 40% tổng lượng khách cả năm. Cụ thể, tính từ đầu năm đến ngày 15/2, Đông Triều đón trên 160.000 lượt khách, tăng hơn 40% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, Khu di tích nhà Trần đón gần 95.000 lượt khách. Đây là một trong những tín hiệu vui cho ngành du lịch của địa phương.

* Đồng chí Phạm Văn Thuy, Phó Chủ tịch UBND xã Yên Thọ: “Văn minh lễ hội sẽ tiếp tục được duy trì thực hiện...”

Yên Thọ hiện có 4 chùa, 1 đình, 2 nghè với 7 lễ hội được tổ chức vào dịp đầu xuân. Để các lễ hội trên địa bàn được tổ chức đảm bảo trang trọng, giữ được nét đẹp văn hóa truyền thống, xã chỉ đạo các chùa, nghè phối hợp với UBND xã xây dựng kế hoạch tổ chức lễ hội cụ thể. Trước khi bước vào lễ hội, xã tổ chức họp ban chỉ đạo hoạt động, phân công nhiệm vụ cho các tiểu ban đảm bảo an ninh, an toàn, vệ sinh môi trường trước, trong và sau lễ hội. Ngoài phần lễ, các lễ hội đều tổ chức thêm phần hội có nhiều hoạt động: Giao lưu văn nghệ giữa các thôn, tổ chức trò chơi dân gian, hoạt động thể thao. Cùng với đó, nếp sống văn minh lễ hội tiếp tục được duy trì thực hiện: Không đốt vàng mã, không đổi tiền lẻ, không có ăn xin... Nhờ đó, các lễ hội trên địa bàn đều được tổ chức bài bản, vui tươi, thu hút đông đảo nhân dân trong, ngoài xã tham gia.

* Chị Bùi Thị Thía, thôn Nghĩa Lương, xã An Sinh: “Duy trì tổ chức lễ hội để ngày xuân thêm vui tươi, phấn khởi...”

Nhiều năm nay, gia đình tôi luôn giữ thói quen đi lễ chùa, vãng cảnh đầu xuân năm mới. Ngoài các lễ hội lớn của tỉnh như Yên Tử, chùa Ba Vàng, tôi cũng tranh thủ thời gian tham gia các lễ hội địa phương, nhất là Lễ hội xuân Ngoạ Vân. Năm nay, người dân, du khách đi Ngọa Vân vào đúng ngày chính hội được giảm giá vé cáp treo khiến chúng tôi rất phấn khởi. Tôi thấy so với trước đây, lễ hội bây giờ được tổ chức công phu, bài bản với nhiều hoạt động phong phú, hấp dẫn, như: Trò chơi kéo co, giao lưu các làn điệu chèo... Công tác an ninh trật tự, vệ sinh thực phẩm, nhất là vệ sinh môi trường được tổ chức thực hiện rất tốt. Đường lên am còn có cáp treo đến tận nơi chứ không phải leo bộ nên nhiều người già hay sức khoẻ yếu đều có thể đến đây bái Phật dễ dàng. Hy vọng, chính quyền địa phương tiếp tục duy trì, phát huy hơn nữa việc tổ chức lễ hội xuân để những ngày xuân về thêm vui tươi, phấn khởi.

Hoàng Anh (Thực hiện)

Phan Hằng