Sân chơi cho người yêu mến văn học, nghệ thuật ở Hải Hà

Huyện Hải Hà đã tiến tới quý II năm 2020 thành lập Hội Văn học nghệ thuật (VHNT) huyện. Từ những năm qua, các xã trên địa bàn huyện đã có nhiều hoạt động VHNT rất sôi nổi.

Theo ông Bùi Văn Chãi, Phó Phòng VHTT huyện Hải Hà thì huyện đã hoàn thành hồ sơ gửi lên cấp trên và dự kiến Đại hội Hội VHNT huyện Hải Hà vào quý II năm nay. Hội thành lập nhằm mục đích tập hợp, đoàn kết hội viên, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của hội viên, hỗ trợ nhau hoạt động có hiệu quả, góp phần vào việc phát triển kinh tế - xã hội của huyện. Hội sẽ thúc đẩy mạnh phát triển các lĩnh vực văn học  nghệ thuật trên địa bàn bao gồm: Sáng tác, nghiên cứu, quản lý, biểu diễn, sưu tầm, dịch thuật, lý luận phê bình văn học, theo hướng tự nguyện tự quản, dân chủ bình đẳng, công khai minh bạch, không vì mục đích lợi nhuận.

Đã từ lâu ở xã trên địa bàn huyện, người dân cũng đã có các hoạt động về VHNT. Từ tháng 8/2011, những người yêu ca hát ở xã Quảng Minh đã cùng Hội Người cao tuổi ở xã thành lập ra CLB Văn nghệ Dân gian xã Quảng Minh hiện có 40 hội viên, tập hợp những người yêu hát dân ca trong toàn xã mà chủ yếu là hát chèo. Ban đầu, họ ca hát cho vui sau những ngày làm việc vất vả, nhưng nay CLB đã nhận được nhiều lời mời biểu diễn của huyện và nhiều xã, nhân các ngày lễ kỷ niệm lớn của đất nước. Trong những năm gần đây, CLB còn nhận được lời mời của các xã, các huyện, thành phố lân cận.

Ông Vũ Đình Chắn, Phó Chủ nhiệm CLB cho hay: Chúng tôi sinh hoạt định kỳ vào mùng 10 hàng tháng. Thế nhưng, những dịp đầu năm mới, hay những dịp lễ kỷ niệm lớn của đất nước, chúng tôi gặp nhau hàng ngày để cùng nhau tập luyện cho các chương trình để biểu diễn. CLB chúng tôi có 2 Nghệ nhân Dân gian là Vũ Văn Ninh và Đào Thị Duyên có nhiều kinh nghiệm ca hát, thường hướng dẫn tận tình mọi người từng câu hát, điệu múa, giúp mọi người yêu mến ca hát và hăng say luyện tập để giữ gìn những làn điệu quý báu của ông cha.

Nghệ nhân Dân gian Vũ Văn Ninh với niềm đam mê nghệ thuật chèo từ bé. Ông thường rất thích đi xem hát chèo rồi hát theo. Đến năm 1976, khi ấy ông làm công tác văn hóa ở xã, ông đã thành lập đội chèo của xã để thỏa đam mê ca hát và để truyền lửa cho thế hệ sau và đội chèo được coi là mô hình khởi đầu cho CLB Văn nghệ Dân gian xã Quảng Minh sau này. Nghệ nhân Đào Thị Duyên là người đã có công sưu tầm và lưu giữ thực hành được hơn 50 điệu chèo cổ cùng với hàng trăm bài hát chèo đặt lời mới nên có nhiều “vốn” để truyền đạt cho anh em.

Sau gần chục năm hoạt động, CLB Văn nghệ dân gian xã Quảng Minh đã tạo nhiều dấu ấn riêng cho mình và đi vào lòng công chúng. Nay hầu hết các thành viên trong CLB đều đã biết hát chèo và sử dụng thành thạo một số nhạc cụ dân gian phục vụ cho công việc ca hát của mình.

Các thành viên trong CLB Văn nghệ Dân gian xã Phú Hải biểu diễn trong buổi Lễ ra mắt CLB (Ảnh: Thái Hà, Trung tâm Truyền thông huyện Hải Hà)

Trên địa bàn huyện còn có CLB Văn nghệ Dân gian xã Phú Hải, được thành lập vào tháng 7/2018 với 35 thành viên là các cụ cao tuổi yêu văn nghệ dân gian. Các thành viên trong CLB chủ yếu là hát nhả tơ, hát múa cửa đình, hát giao duyên, hát đối đám cưới. Họ đã tạo nhiều dấu ấn khi tham gia các hoạt động lễ hội của đền, đình, chùa xã Phú Hải và các hoạt động văn nghệ dân gian trên địa bàn huyện.

Ở xã Quảng Sơn (Hải Hà) có bà Diềng Chống Sếnh đã được Hội Văn nghệ Dân gian Việt Nam trao tặng bằng danh hiệu “Nghệ nhân Dân gian Việt Nam” năm 2013. Bà Sếnh còn được Bộ VH – TT&DL công nhận là Nghệ nhân Ưu tú trong lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể lần thứ nhất năm 2015. Bà thường được mời giảng dạy ở các lớp dạy thêu truyền thống do huyện và xã tổ chức. Ngoài truyền thụ ở lớp học, hàng ngày có ai đó muốn đến học nghề thêu truyền thống, là bà Sếnh sẵn sàng dạy tận tình, thêu từng nét hoa văn kỹ lưỡng. Bà bảo: Chỉ mong sao con cháu đừng quên cái nghề mang nét văn hóa mà cha ông đã mất bao công mới có được, để khi nhìn vào những bộ quần áo là người ta biết được đây là phụ nữ Dao rồi. Nhờ công lao không nhỏ của bà, mà bây giờ 100% phụ nữ người Dao ở Quảng Sơn đều biết thêu những bộ quần áo truyền thống cho mình.

Bà Dường Chống Sếnh (thứ hai, phải sang) hướng dẫn người dân trong xã cách thêu  truyền thống của người Dao.

Ở xã Quảng Sơn còn có anh Chíu Sáng Hỉ, theo nhiều người thì anh là người thổi kèn theo các điệu nhạc truyền thống của người Dao hay nhất huyện Hải Hà. Anh Hỷ lại còn biết tự tay làm được nhiều bộ phận của kèn, khi mà loại kèn này đều do các nghệ nhân cha truyền con nối tự mày mò làm lấy. Hầu như anh Hỷ có mặt trong tất cả các ngày lễ theo truyền thống của người Dao ở Hải Hà, để góp tiếng kèn cho bà con. Nghề thổi kèn của anh Hỷ từ đời ông, bà truyền lại, anh có thể thổi được tất cả 18 bài kèn đám ma, 12 bài kèn đám cưới của người Dao.

Như vậy, sau khi thành lập, Hội VHNT huyện Hải Hà thực sự là sân chơi bổ ích cho những người yêu VHNT trên khắp địa bàn huyện.

                                                                                                 Công Thành

[links()]