Bài 17: Những năm cuối thế kỷ XX và "sóng gió ngành Than"...

Nói đến Quảng Ninh, không thể không nói đến ngành khai thác than. Đây là ngành chiếm tỷ trọng tới hơn 75% giá trị công nghiệp trên địa bàn tỉnh. Mỗi khi ngành Than gặp khó khăn sẽ gây tác động tới mọi mặt đời sống xã hội của tỉnh. Giai đoạn 1998-1999 chính là thời kỳ ngành Than bị “chao đảo” do khâu tiêu thụ trong nước và xuất khẩu gặp nhiều khó khăn. Nếu năm 1997 sản lượng than sạch đạt 10,5 triệu tấn (tăng 12% so với năm 1996) thì sang năm 1998, chỉ còn đạt 10,1 triệu tấn (giảm 6,9%). Đặc biệt, lượng than tiêu thụ trong nước và xuất khẩu còn giảm mạnh hơn (than tiêu thụ nội địa giảm 9,1% và than xuất khẩu giảm tới 16,6%). Những khó khăn về tiêu thụ than tiếp tục diễn ra nặng nề hơn trong năm 1999 buộc ngành Than phải giãn lao động, thu hẹp diện sản xuất. (Năm 1999, sản lượng than sạch chỉ đạt 8,2 triệu tấn, giảm 23,4% so với năm 1997)… Đây thực sự là những khó khăn không chỉ ảnh hưởng tới sản xuất, kinh doanh của ngành Than mà còn gây tác động nhiều mặt đến đời sống xã hội trên địa bàn tỉnh, đặc biệt là ở các khu mỏ.

Thế nhưng, với truyền thống “Kỷ luật - Đồng tâm” của Vùng mỏ, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Quảng Ninh đã sát cánh cùng ngành Than từng bước tháo gỡ khó khăn. Bên cạnh những nỗ lực tìm kiếm mở rộng thị trường của ngành Than, tỉnh cũng đã có những biện pháp nhằm hỗ trợ tích cực trong việc tạo việc làm, ổn định đời sống cho thợ mỏ v.v.. Từ đó, từng bước giúp ngành Than vượt qua sóng gió để duy trì, phát triển sản xuất. Sản lượng than sạch năm 2000 đã tăng lên 9,5 triệu tấn, tăng 9,5%, than tiêu thụ đạt 10,2 triệu tấn, tăng 11%, lương bình quân của lao động ngành Than đạt 1.037 ngàn đồng/ người/tháng, tăng 15% so với năm 1999...

Như vậy, cũng có thể nói, đến năm 2000, với sự nỗ lực chung của tỉnh và ngành Than, “sóng gió” đã lắng xuống. Đây là năm đặc biệt quan trọng, nó mở ra một hướng đi mới kinh doanh đa ngành nghề cho ngành Than. Đồng thời, trên cơ sở sự phục hồi và phát triển ổn định của ngành Than, đời sống của 7 vạn công nhân mỏ trên địa bàn Quảng Ninh cũng được nâng lên. Tình hình kinh tế - xã hội trên địa bàn cũng thay đổi theo hướng tích cực… Thành công trong việc cùng tháo gỡ khó khăn với ngành Than đã góp phần để Quảng Ninh thực hiện tốt các mục tiêu kinh tế, xã hội theo tinh thần Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VIII (diễn ra vào tháng 7-1996), Nghị  quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ X (diễn ra vào tháng 5-1996) và nhất là Nghị quyết số 04-NQ/TU, ngày 9-4-1997 của Tỉnh uỷ “về những chủ trương, biện pháp nhằm phát triển công nghiệp và tiểu thủ công nghiệp trong giai đoạn 1997-2000” của tỉnh...

Hoàng Long