Đưa Nghị quyết của Đảng vào cuộc sống Phát triển bền vững kinh tế biển

Là cửa ngõ thông ra biển của cả vùng đồng bằng sông Hồng - vùng trung du miền núi phía Bắc với hơn 250km bờ biển, rộng trên 6.000km² mặt biển, trên 1.000km² diện tích hải đảo, Quảng Ninh có nhiều điều kiện để phát triển kinh tế biển. Để phát huy lợi thế này, thời gian qua tỉnh đã ban hành nhiều nghị quyết, kế hoạch, chương trình hành động và đề xuất áp dụng nhiều cơ chế đột phá để thu hút các nguồn lực đầu tư cho hạ tầng nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế biển.

Trong các chính sách phát triển của Đảng, Nhà nước, Quảng Ninh được xác định là trung tâm kinh tế của vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và vùng đồng bằng sông Hồng, là trung tâm kinh tế mạnh trong chiến lược biển Việt Nam và trong chiến lược “hai hành lang, một vành đai kinh tế” Việt - Trung. Đặc biệt, Quảng Ninh còn có hệ thống cảng, bến như: Cái Lân, Cửa Ông, Vạn Gia, Mũi Chùa, khu bến Yên Hưng... có năng lực bốc xếp cho tàu hàng vạn tấn, có nhiều tiềm năng khai thác tổng hợp, thuận lợi cho ngành vận tải đường biển giữa nước ta và các nước trên thế giới. Từ những lợi thế đó, với tầm nhìn và định hướng chiến lược về phát triển kinh tế biển, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 15-NQ/TU ngày 23/4/2019 về phát triển cảng biển và dịch vụ cảng biển trên địa bàn tỉnh đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 với 43 nhiệm vụ, giải pháp. Trong đó, đặt mục tiêu cụ thể để phát triển cảng biển và dịch vụ cảng biển; nâng công suất tối đa cho các bến cảng hiện hữu; thực hiện sắp xếp lại các bến cảng, có lộ trình di dời các cơ sở hoạt động có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường; chỉ đạo rà soát tổng thể các bến cảng hiện hữu, các bến phao neo tại khu vực Con Ong - Hòn Nét; hệ thống lại các bến cảng, luồng lạch để đánh giá, điều chỉnh quy mô, chức năng phù hợp với định hướng phát triển cảng biển của tỉnh; đồng thời thu hút đầu tư vào lĩnh vực cảng biển...

Với nhiều giải pháp đồng bộ, giai đoạn 2019-2021 Quảng Ninh đã thu hút được 9 dự án với tổng mức đầu tư hơn 60.000 tỷ đồng. Cùng với đó, tỉnh cũng triển khai đầu tư nhiều dự án động lực để hoàn thiện kết cấu hạ tầng đấu nối đến hệ thống cảng biển Quảng Yên, Vân Đồn, Hải Hà, Móng Cái và các KCN, KKT. Điển hình như đường nối KCN Cái Lân đến cao tốc Hạ Long - Vân Đồn; đường kết nối đường tỉnh 331 với đường tỉnh 338 (TX Quảng Yên); đường trục chính thứ 2 của KCN cảng biển Hải Hà và đường bao biển Hạ Long - Cẩm Phả. Cũng trong 3 năm thực hiện Nghị quyết số 15-NQ/TU, Quảng Ninh đã hoàn thành đưa vào khai thác Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long theo tiêu chuẩn cảng khách du lịch quốc tế; rà soát quỹ đất, nghiên cứu bố trí khu vực hậu cần sau cảng và logistics tại khu vực Quảng Yên; hoàn thành mục tiêu thu hút đầu tư dự án cảng biển quan trọng, gồm: Bến cảng tổng hợp Vạn Ninh, nghiên cứu đầu tư cảng Con Ong - Hòn Nét, cảng Hải Hà. Từ đó, dần hình thành các dịch vụ cảng biển chủ đạo, thế mạnh của tỉnh, như: Dịch vụ lưu kho bãi và cho thuê kho bãi, xếp dỡ hàng hóa tại khu vực Quảng Yên, các KKT cửa khẩu Móng Cái, Bắc Phong Sinh, Hoành Mô - Đồng Văn.

Mặc dù đã đạt được những kết quả tích cực, nhưng 3 năm qua, Quảng Ninh cũng như nhiều địa phương khác chịu tác động kéo dài của đại dịch Covid-19, khiến nhiều lĩnh vực suy giảm, ngưng trệ; trong đó dịch vụ cảng biển chịu ảnh hưởng nặng nề do chuỗi cung ứng hàng hóa, dịch vụ bị đứt gãy, các tuyến hàng hải quốc tế buộc phải tạm dừng. Với mục tiêu không làm đứt gẫy sự phát triển, quyết tâm duy trì mục tiêu tăng trưởng, Quảng Ninh đã bám sát, cụ thể các chỉ đạo của trung ương, chủ động, linh hoạt, thích ứng an toàn, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19. Bởi vậy, trong giai đoạn khó khăn này, tỉnh cũng đã đón nhận nhiều tín hiệu khởi sắc cho ngành kinh tế biển. Tổng thu ngân sách (thu nội địa) của 9 địa phương ven biển giai đoạn 2019-2022 là 117.189 tỷ đồng, chiếm 85,1% tổng thu nội địa toàn tỉnh và có xu hướng tăng qua các năm. Thu ngân sách của các ngành kinh tế biển giai đoạn này đạt 26.376 tỷ đồng; trong đó du lịch và dịch vụ biển chiếm tỷ trọng 32,01%, kinh tế hàng hải 31,55%, công nghiệp ven biển 35,8%...

Trên cơ sở những kết quả đạt được, giai đoạn 2022-2025, Quảng Ninh đặt mục tiêu tốc độ tăng trưởng kinh tế biển đạt 11,5-12%, đóng góp của kinh tế biển vào cơ cấu GRDP của tỉnh đạt 22-23%; xây dựng Quảng Ninh là một trong những trung tâm du lịch quốc tế, trung tâm kinh tế biển, cửa ngõ giao thương quốc tế với 13,286 triệu lượt khách du lịch biển, đảo đến Hạ Long - Cẩm Phả - Vân Đồn - Cô Tô; tổng thu từ du lịch 71.737 tỷ đồng, doanh thu dịch vụ cảng biển khoảng 25.000 tỷ đồng, tăng trưởng bình quân 17,5%/năm; chú trọng phát triển dịch vụ cảng hành khách, cảng hàng hóa, mở rộng hạ tầng cảng biển, nhất là khu dịch vụ hậu cần sau cảng... Để hiện thực hoá mục tiêu này, ngay đầu năm 2022, Quảng Ninh đã ban hành Kế hoạch số 16/KH-UBND ngày 18/1 về phát triển bền vững kinh tế biển tỉnh Quảng Ninh đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030. Tỉnh cũng tiếp tục nghiên cứu ban hành cơ chế chính sách đủ mạnh để thu hút đầu tư vào các KCN, KKT, tạo ra được nguồn hàng cho các hãng tàu về làm hàng tại các cảng của Quảng Ninh; thu hút, kêu gọi các tập đoàn tài chính, ngân hàng mở chi nhánh, văn phòng đại diện tại Quảng Ninh. Đồng thời, kêu gọi các doanh nghiệp có kinh nghiệm, năng lực tài chính và ý tưởng đầu tư đồng bộ hệ thống cảng biển, hậu cần logistics, kinh doanh đa loại hình dịch vụ theo chuỗi đạt chuẩn quốc tế; tiếp tục triển khai các giải pháp quảng bá thương hiệu, định vị thương hiệu hệ thống cảng biển Quảng Ninh đến các hãng tàu lớn, các doanh nghiệp cung ứng dịch vụ cảng biển trên thế giới. Qua đó, tăng tốc phát triển từng ngành, lĩnh vực kinh tế biển một cách cụ thể, đóng góp chung cho tăng trưởng kinh tế của tỉnh theo hướng bền vững.