Xuân yên vui, đoàn kết

Không khí vui Xuân Ất Tỵ trong cộng đồng các dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi tỉnh Quảng Ninh mang những dấu ấn độc đáo, đặc sắc riêng có, nhưng tất cả đều có điểm chung ở tinh thần đoàn kết, phấn khởi, những kỳ vọng vào sự phát triển vươn mình của quê hương, đất nước.

Nét đẹp văn hoá đầu xuân

Hòa trong không khí vui Xuân đón Tết của cả nước, những ngày đầu năm mới trên dọc tuyến biên giới của tỉnh, đồng bào các dân tộc tổ chức nhiều hoạt động văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao, trò chơi dân gian mang đậm bản sắc văn hóa vùng miền, tạo không khí vui tươi phấn khởi đoàn kết trong nhân dân.

Sáng mùng 1 Tết, chúng tôi hòa mình trong không khí náo nhiệt của các hoạt động thể dục thể thao mang đậm bản sắc văn hoá dân tộc của nhân dân các dân tộc xã Quảng Đức (huyện Hải Hà). Năm nay, thời tiết tương đối thuận lợi cho việc tổ chức các hoạt động vui Xuân, đón Tết. Từ sáng sớm các chàng trai, cô gái với trang phục truyền thống ở khắp các thôn, bản trong xã kéo về để tham gia các hoạt động vui Xuân do xã tổ chức, tạo được không khí vui tươi, phấn khởi cho bà con nhân dân trong dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025.

Anh Lỷ Văn Nam (bản Tình Á, xã Quảng Đức) vui vẻ cho biết: "Hôm nay tôi dậy từ rất sớm chuẩn bị chu đáo để tham gia các hoạt động vui Xuân do xã tổ chức. Tôi tham gia 2 môn thi gồm đẩy gậy và kéo co, và rất vui khi giành được giải nhất môn thi đẩy gậy. Tôi rất vui khi được tham gia các hoạt động vui Xuân trong những ngày đầu năm mới. Mong rằng trong những năm tới xã sẽ tổ chức thêm nhiều hoạt động thể dục thể thao, trò chơi dân gian, mang lại niềm vui, khí thế mới trong nhân dân”.

Các hoạt động vui Xuân, đón Tết, các trò chơi dân gian ở xã Quảng Đức không chỉ được tổ chức ở trung tâm xã, mà diễn ra tại tất cả các thôn, bản. Không khí của mùa Xuân lan tỏa khắp các thôn, bản của xã. Những tiếng vỗ tay, tiếng cười nói của bà con làm ấm lên tiết trời se lạnh giữa núi rừng, tạo không khí vui tươi, phấn khởi cho đồng bào các dân tộc sau một năm lao động vất vả, khí thế thi đua lao động sản xuất ngay trong những ngày đầu năm mới.

Ông Trần Văn Trí, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Quảng Đức, cho biết: Với hơn 90% dân số là đồng bào DTTS, chủ yếu là người Dao Thanh Y, việc tổ chức các hoạt động vui Xuân trong mùng 1 Tết là truyền thống của xã, thu hút đông đảo nhân dân tham gia. Các trò chơi dân gian đẩy gậy, kéo co, đi cầu khỉ, ném còn... vừa mang ý nghĩa bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc Dao Thanh Y, vừa góp phần tạo sân chơi đoàn kết, tuyên truyền nếp sống văn minh, đẩy lùi tệ nạn xã hội, đảm bảo ANTT trên địa bàn.

Xã vùng cao biên giới Hải Sơn (TP Móng Cái) có tới hơn 87% dân số là đồng bào DTTS sinh sống, chủ yếu là người Dao Thanh Y, Sán Chỉ. Đến đây vào những ngày Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, chúng tôi được hòa mình vào không khí vui tươi, phấn khởi của người dân. Những lá cờ đỏ sao vàng tung bay phấp phới dọc tuyến QL18C và từ các ngõ, xóm; những tiếng cười nói vui vẻ của người già, trẻ nhỏ mừng vui đón một cái Tết đầy đủ, sung túc.

Trong dịp này, cấp ủy, chính quyền và các đoàn thể xã tổ chức nhiều hoạt động văn hoá văn nghệ, thể dục thể thao, trò chơi dân gian nhằm tạo không khí vui tươi. Chương trình văn nghệ mừng Đảng, mừng Xuân được tổ chức trong không khí vui tươi, ấm áp trong đêm giao thừa tại tất cả các nhà văn hoá thôn; sớm mùng 1 Tết, hàng trăm người dân đổ về sân Trung tâm Thể thao - Văn hoá xã để tham gia các hoạt động thể thao, trò chơi dân gian như bóng đá nam, đánh quay, đi cầu khỉ, đánh đu... Cùng với đó là hoạt động thăm hỏi, tặng quà các gia đình chính sách, người dân có hoàn cảnh khó khăn, để mọi nhà đều có Tết.

Ông Nịnh Văn Sáng, Chủ tịch UBND xã Hải Sơn, cho biết: Để chuẩn bị cho Tết Nguyên đán, những người đàn ông trong xã sẽ làm công việc chỉnh trang nhà cửa, còn các bà, các cô tập trung gói bánh chưng, bánh gio để cúng tổ tiên. Với người Dao, người Sán Chỉ, Tết Nguyên đán là dịp thể hiện sự khéo léo trong bài trí bàn thờ tổ tiên, nhà cửa, nấu những món ăn ngon truyền thống cho bữa cơm đoàn viên, đãi khách đến chúc Tết để gắn kết các thành viên trong mỗi gia đình, dòng tộc và cả cộng đồng làng xã. Để tiếp tục bảo tồn, phát huy nét đẹp văn hóa nói chung, phong tục Tết nói riêng của đồng bào DTTS trên địa bàn, UBND xã tích cực tuyên truyền, giáo dục, giữ gìn bản sắc văn hóa, nhất là đối với thế hệ trẻ, thông qua các buổi tập huấn, giao lưu văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao. Trong những ngày Tết, xã tổ chức nhiều hoạt động vui Xuân, đón Tết cho đồng bào, như bóng đá nam, đánh quay, đi cầu khỉ, đánh đu…

Với đồng bào DTTS, giá trị văn hóa cổ truyền của dân tộc không bao giờ phai nhạt trong tâm thức của họ. Những hoạt động văn hóa thể thao, các trò chơi dân gian truyền thống luôn được đồng bào bảo tồn, phát huy, nhất là mỗi dịp Tết đến Xuân về. Đây là hoạt động chào năm mới vui tươi với nhiều thắng lợi mới.

Khát vọng, quyết tâm mới

Xã Lương Minh (huyện Ba Chẽ) mới được thành lập trên cơ sở sáp nhập 2 xã Minh Cầm và Lương Mông. Phát huy những lợi thế khi địa giới hành chính được mở rộng, xã nhanh chóng đề ra các giải pháp trong phát triển kinh tế - xã hội, chú trọng phát huy tiềm năng, mở ra những hướng đi hiệu quả, bền vững trong giai đoạn mới. Bầu không khí Xuân năm nay vui tươi, phấn khởi hơn hẳn những năm trước, báo hiệu về cuộc sống người dân ngày càng thêm ấm no, hạnh phúc.

Chợ phiên Lương Minh dịp Tết này tấp nập người mua, người bán. Ngày nào cũng có hàng chục chuyến xe chở hàng hóa Tết từ các vùng trung tâm lên để phục vụ nhu cầu của đồng bào. Khung cảnh chợ quê hiện lên thật đặc sắc, nô nức người qua lại tấp nập mua sắm. Kinh tế của bà con khấm khá, nên các gian hàng cũng vô cùng phong phú: Từ các loại lá thuốc, rau củ, măng rừng, gạo nương, mật ong, hoa hồi, thịt lợn... cho đến các loại gia cầm, nông cụ, quần áo thêu thổ cẩm. Len lỏi giữa dòng người ra vào chợ, còn là mùi thơm từ những quán ăn dân dã, phục vụ thực khách bằng những món ăn đậm chất vùng cao, nóng hổi, nghi ngút khói, càng thêm ấm lòng giữa tiết trời giá rét. Những cô gái, chàng trai sôi nổi dạo phố, tự tin khoe sắc phục truyền thống đặc trưng của dân tộc Dao Lô Gang bên những gam màu rực rỡ của muôn loại hoa tươi tô điểm. Niềm vui ngày Tết còn là các hoạt động hội hè, trò chơi dân gian như kéo co, đẩy gậy, đánh quay, đánh cù, hát giao duyên...

Nhịp sống ở vùng nông thôn, miền núi của tỉnh đang không ngừng được nâng cao, chăm lo toàn diện. Người dân ngày càng thêm chủ động trong tiếp cận các chính sách hỗ trợ, mạnh dạn đầu tư vốn liếng và sẵn sàng học hỏi kiến thức mới, áp dụng những tiến bộ KHKT vào sản xuất. Nhiều mô hình trang trại, gia trại của đồng bào DTTS cho thu nhập từ vài chục triệu đến hàng trăm triệu đồng mỗi năm.

Từ giữa năm 2024 tỉnh triển khai Đề án cải tạo, nâng cấp giao thông nông thôn giai đoạn 2024-2025, định hướng đến năm 2030. Trong đó riêng năm 2024 tỉnh hỗ trợ 6 địa phương Ba Chẽ, Bình Liêu, Đầm Hà, Hải Hà, Tiên Yên, Vân Đồn với tổng nguồn vốn gần 760 tỷ đồng. Để đảm bảo hiệu quả đầu tư cao nhất, tất cả các tuyến đường đều được thực hiện theo phương thức Nhà nước và nhân dân cùng làm. Trong đó nhân dân hiến đất, nhanh chóng tháo dỡ vật kiến trúc trên đất; Nhà nước đầu tư cải tạo và cam kết đúng tiến độ thi công đề ra. Với sự vào cuộc tích cực của các địa phương và đồng thuận cao trong nhân dân, nhiều công trình đã hoàn thành và đưa vào sử dụng trước Tết Nguyên đán 2025, đã mang lại niềm vui và mở ra những cơ hội mới phát triển kinh tế - xã hội hết sức thuận lợi.

Sau một năm tích cực lao động, các gia đình đã có của ăn của để, đón Tết, vui Xuân được đầy đủ, sung túc hơn trước. Những ngày nghỉ Tết cũng là lúc nông nhàn, họ hàng, bạn bè gặp gỡ, vui chơi, chuyện trò, chia sẻ những vui buồn của năm qua. Tại thôn Phiêng Sáp (xã Đồng Tâm, huyện Bình Liêu), những cánh rừng gãy đổ do bão Yagi đang dần dần lấy lại sức sống. Những chính sách hỗ trợ thiệt hại, vay vốn ưu đãi kịp thời giúp bà tái thiết cuộc sống. Buổi gặp đầu Xuân của các gia đình với những lời cầu chúc gặp nhiều may mắn, thuận lợi trong mùa Xuân mới.

Cách đón Tết cổ truyền của cộng đồng người Dao Thanh Phán ở huyện Bình Liêu cũng rất đặc trưng. Bà con ăn Tết từ đầu tháng Chạp khi mùa màng đã thu hoạch xong. Các gia đình quây quần về nhà trưởng họ, là nơi thờ cúng ông bà tổ tiên của cả dòng họ, cùng nhau sửa soạn bàn thờ tổ tiên, làm lễ cúng Tết và dùng bữa cơm tiễn năm cũ, chào năm mới. Chị em phụ nữ nấu cơm, làm các món ăn truyền thống; cánh đàn ông, thanh niên khỏe mạnh thì giã bánh dày, mổ lợn, mổ gà; người già thì giúp thầy cúng cắt vàng mã, sắp xếp đồ lễ... Tết của đồng bào Dao Thanh Phán thường ít náo nhiệt, thay vào đó là sự bình dị, mộc mạc, đầm ấm, chân tình. Gia chủ soạn sửa lễ vật, mâm cỗ tạ ơn tổ tiên phù hộ cho gia đình một năm bình an, làm ăn thuận lợi. Đây cũng là dịp để con cháu bày tỏ lòng tri ân, lòng hiếu thảo và cầu nguyện sẽ tiếp tục có nhiều may mắn, bình an, mưa thuận gió hoà, mùa màng bội thu trong năm mới.

Điều kiện kinh tế được nâng cao, đời sống văn hóa tinh thần cũng ngày càng phong phú. Không khí xuân yên vui, đoàn kết đến khắp các vùng miền của Quảng Ninh.